Wie krijgt bij code zwart een ic-bed? Duitse rechter wil speciale regels

Welke patiënt krijgt het laatst beschikbare bed op de intensive care? Het is een duivels dilemma dat normaal gezien alleen bij artsen ligt. Maar in Duitsland bepaalt een rechter vandaag dat er voor deze ingewikkelde 'triagevraag' speciale wetgeving moet komen.
Het is de crisisfase waar zorgmedewerkers over de hele wereld voor vrezen: een hevige besmettingsgolf die de zorg dermate overspoelt dat er niet genoeg bedden zijn voor het aantal patiënten. Daardoor moet de keuze worden gemaakt wie er wel en wie er geen hulp krijgt, triage genoemd.
Net als in Nederland hebben ook Duitse artsen hier een stappenplan voor. In Duitsland zijn dat de 'klinisch-ethische aanbevelingen'. Onder die selectiecriteria vallen onder andere de algemene gezondheid en al bestaande ziektes van patiënten.
Beschermd
Die laatste criteria waren voor negen Duitsers met onderliggend lijden reden tot zorg. Zij vreesden bij eventuele triage uitgesloten te worden en spanden daarom een rechtszaak aan. De uitspraak van het Duitse Grondwettelijk Hof is voor hen een overwinning.
Want dat hof oordeelt dat de huidige triage-aanpak in strijd is met het basisrecht. "Niemand mag benadeeld worden vanwege zijn of haar beperking", staat er in het vonnis. Het hof draagt daarnaast de Duitse politici op om wettelijk bindende criteria op te gaan stellen voor triage.

Daardoor moeten mensen met een handicap of andere reeds bestaande aandoeningen beter worden beschermd. En dus mogen artsen in Duitsland niet meer alleen de overlevingskans als belangrijkste criterium hanteren.
Bemoeienis
De reacties op de beslissing van de rechtbank zijn gemengd. De sociale vereniging VDK, die onder andere de belangen van ouderen behartigt, is blij. "Het kan niet zo zijn dat alleen artsen bepalen over een belangrijk thema als dit, daar is wetgeving voor nodig", vertelt VDK-voorzitter Verena Bentele tegen het Duitse Die Welt.
Ook in Nederland speelt de discussie over wat de aanpak moet zijn bij code zwart. Wat die situatie precies inhoudt en wat de Nederlandse triage-aanpak is lees je in onderstaand artikel.

Vrees voor code zwart, maar hoe dichtbij is dat echt?
Volgens Duitse artsen is een tussenkomst van de politiek helemaal niet nodig. Er zou geen sprake zijn van benadeling van patiënten. In afwachting van de uitspraak liet arts Uwe Janssens, oud-voorzitter van de vereniging voor ic en spoedeisende geneeskunde, al weten niet te zitten wachten op politieke bemoeienis.
"We kijken niet naar of iemand in een rolstoel komt maar we kijken naar zeer complexe verbanden. Namelijk bijbehorende ziekten zoals ernstige hartinsufficiëntie en nierzwakte", legt Janssens uit aan de Duitse radiozender Deutschlandfunk.
“Het is een heel complex proces. Het wordt niet afgerekend met loting en vooral niet met wie het eerst komt, het eerst maalt."
