Nicola Gratteri is de meest gevreesde crimefighter van Italië. Hij leidt het megaproces tegen de 'Ndrangheta, de maffia van Zuid-Italië. Ook hij heeft gehoord over de aanslag op Peter R. de Vries, waarbij een verdachte banden zou hebben met de georganiseerde misdaad. 'Nederland onderschat de maffia'.
"Europese landen hebben geen idee wat een maffioso, een zware crimineel, daadwerkelijk is en waar ze toe in staat zijn", zegt Nicola Gratteri. Hij spreekt met RTL Nieuws op een zwaar bewaakte locatie die tot het laatste moment geheim wordt gehouden.
'Beveilig Peter R. de Vries'
"Zwaardere straffen, een betere uitrusting, verdergaande regelgeving en meer mankracht", dat zijn volgens Gratteri 'de Italiaanse lessen' die Nederland kan leren.
Ook over de aanslag op Peter R. de Vries heeft Gratteri een duidelijke mening. "Hij had moeten worden beschermd", zegt de Italiaanse aanklager resoluut. "Het is een zeer serieuze zaak. We hebben het hier over de vrijheid van denken, van meningsuiting, democratie… Over beschaving." Peter R. de Vries weigerde overigens zelf beveiliging.
'Niemand snoert mij de mond'
Gratteri zelf wordt wel zwaar beveiligd: hij heeft minstens tien lijfwachten om zich heen. Al 30 jaar, 7 dagen per week, 24 uur per dag. Het is de prijs die hij betaalt voor zijn strijd tegen de maffia. "Ik voel me mentaal vrij, dat is het belangrijkst", zegt hij. "Mijn fysieke vrijheid heb ik al lang geleden opgeofferd, maar er is niemand die mij de mond snoert."
De offers van Gratteri leveren ook iets op. Begin dit jaar kwamen 355 verdachten voor de rechter. Ze horen bij de 'Ndrangheta, de maffia van Zuid-Italië. Dit megaproces is het grootste succes uit Gratteri's loopbaan.
Eén man pleegde honderd moorden
Gratteri maakt gebruik van kroongetuigen. "Na vele voorgesprekken en het traceren van de cirkels waarin ze verkeren ga ik met hen in gesprek. Laatst sprak ik nog met een crimineel die wordt verdacht van zo'n honderd moorden. Hij probeerde ons te neppen met geraffineerde leugens. Daar moet je doorheen kunnen prikken."
Na die gesprekken moeten de spijtoptanten minstens zes maanden in isolatie. Als ze daarna nog steeds meewerken, wordt er pas gesproken over strafvermindering, soms wel tot zo’n 50 procent, aldus de openbaar aanklager.
'Nederland onderschat de maffia'
Ook Nederland worstelt met de georganiseerde misdaad, na aanslagen op achtereenvolgens de broer (Redouan B.), de advocaat (Derk Wiersum) en de vertrouwenspersoon (Peter R. de Vries) van kroongetuige Nabil B. Probleem is volgens Gratteri dat drugsgeweld en bedreigingen in Nederland te veel worden gezien als losse voorvallen, niet als een systematisch probleem.
En dat probleem gaat volgens hem niet zomaar weg. "Niet alleen is Nederland logistiek interessant voor de georganiseerde misdaad – met doorvoerhavens zoals Rotterdam en Amsterdam in de cocaïnehandel – maar er wordt ook veel witgewassen via het openen van restaurants en hotels. Ook het Nederlandse systeem heeft er baat bij, daarom is het zo moeilijk te stoppen."
"Nederland onderschat de maffia", zegt Gratteri. Hij vindt dat het gevangenen moeilijker moet worden gemaakt. Wat dat betreft is er wel een mentaliteitsverschil. Dat bleek bij een Italiaanse drugshandelaar die in een Nederlandse cel zat. "Hij belde zijn vrouw en zei dat hij niet naar Italië wilde komen. Hij had het goed in de cel, daar had hij alles had wat hij nodig heeft."