Ophef in Polen: het land wil, ondanks een verbod, opnieuw de houtkap in het oerbos Białowieża hervatten. De regering zegt hier goede redenen voor te hebben, maar voor milieuorganisaties is het een klap in hun gezicht. "Het bos is belangrijk. Voor Polen, maar ook de rest van de wereld."
Het woud van Białowieża, ongeveer even groot als de provincie Utrecht, is het onderkomen van wolven en Europese bizons. Het wordt een oerbos genoemd, omdat een groot deel van het woud in zijn natuurlijke staat is behouden. Het staat al tientallen jaren op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Langer discussiepunt
Houtkap in het bos is al langere tijd een punt van discussie. Na het aantreden van regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 werd, ondanks weerstand, weer meer gekapt.
Maar daar stak het Europees Hof van Justitie in 2018 een stokje voor toen werd besloten dat er geen bomen meer mogen worden gekapt. Het oordeelde dat de houtkap tegen de milieuwetgeving ingaat.
"De wonden van de illegale houtkap begonnen na 2017 net te genezen", zegt Adam Bohdan van de organisatie Fundacji Dzika Polska ('Stichting Wild Polen'). "De hervatting van de houtkap zal opnieuw zorgen voor onnodige verstoring van het bos."
De regering zegt bomen te willen kappen om paden vrij te maken, de plaatselijke bevolking te voorzien van brandhout en de bomen te beschermen tegen een schorskever. Redenen die drie jaar geleden ook werden aangehaald.
Dat nu weer gekapt gaat worden, is volgens Poolse onderminister van Klimaat Edward Siarka niet tegen het oordeel van de rechtbank.
Er zullen geen bomen gekapt worden die meer dan 100 jaar oud zijn en met de kap zou pas worden begonnen aan het eind van het broedseizoen van wilde vogels.
'Geld en macht'
Maar natuurorganisaties maken zich zorgen. "Ze zeggen dat ze de bomen langs de weg willen kappen voor veiligheid, maar dan kan je ze ook gewoon laten liggen in plaats van verkopen", zegt Bohdan tegen RTL Nieuws. Op die manier zou de natuur minder worden verstoord.
"Ik denk dat ze de houtkap weer op gang brengen deels om geld te verdienen, maar ook om te laten zien dat ze macht hebben. Onafhankelijk zijn zonder Europese Commissie."
Klap in het gezicht
Het moment van ondertekening is een klap in het gezicht van natuuronderzoekers, zegt Bohdan. De beslissing is genomen op de honderdste verjaardag van het nationale park dat in het bos ligt.
Ook Greenpeace Polen slaat alarm. "Het is alle hens aan dek", schrijft de organisatie op haar website. "Ze willen het bos behandelen als een gewoon industrieel bos, niet als het meest waardevolle bos in ons deel van de wereld."
De Europese Commissie heeft Polen eerder gedreigd financiële maatregelen te nemen als Polen zich niet aan de uitspraak van het Europees Hof houdt.
'Zes eeuwen beschermd'
Milieuactivist Bohdan komt een paar keer per maand in het woud. "Het is een belangrijk bos voor Polen, maar ook voor de wereld. Er wordt vaak onderzoek gedaan en dat is belangrijk voor de wetenschap."
"Het bos wordt al zes eeuwen beschermd, eerst door Poolse koningen, daarna door Russische tsaren. We gaan nu UNESCO en de Europese Commissie vragen om met een reactie te komen."
