Reizen, een festival bezoeken of naar een sportwedstrijd gaan: daar wordt van gedroomd nu het vaccineren op stoom begint te komen. Maar dan wel alleen als je een vaccinatiepaspoort kunt laten zien. Dat wordt komende zomer de praktijk in Denemarken en Zweden. Veel andere landen in de Europese Unie, waaronder Nederland, zijn huiverig.
De Europese Unie praat vandaag over het vaccinatiepaspoort. Dat is in eerste instantie bedoeld om reizen weer mogelijk te maken, vooral voor zakelijke doeleinden. Maar Denemarken en Zweden gaan veel verder. Ze willen dat het vaccinatiepaspoort ook gaat dienen als vaccinatiebewijs, om toegang te krijgen tot sport- en cultuurevenementen in eigen land.
In Denemarken hebben overheid en bedrijfsleven deze maand de handen ineengeslagen. 800.000 Deense banen zijn afhankelijk van handel met het buitenland. Het vaccinatiepaspoort wordt gezien als een middel om de economie weer van het slot te krijgen.
App over drie maanden klaar
De Denen hebben de technologie. Het land is verder met digitalisering dan Nederland. Het digitale paspoort wordt een app die gekoppeld is aan de vaccinatieregistratie, maar ook aan testuitslagen.
De Deense minister van Financiën Morten Bødskov is opgetogen: "Het duurt drie tot vier maanden voordat de technologie klaar is. Dan kunnen we hopelijk beginnen aan een geleidelijke, rustige heropening van de Deense maatschappij,"
En ook de organisator van het Nibe Festival is blij. Dat festival in de plaats Nibe staat gepland van 30 juni tot en met 3 juli. "We gaan nooit gokken met de veiligheid van onze gasten", zegt festivaldirecteur Peter Møller Madsen, "maar met het vaccinatieprogramma en het vaccinatiepaspoort ben ik optimistisch, het ziet er goed uit."
Reizigers kunnen mutaties meenemen
Maar niet iedereen is daar zo gerust op. Allan Randrup Thomsen, hoogleraar virologie aan de Universiteit van Kopenhagen, mist een risicoanalyse in de plannen: "Als mensen naar een land reizen met een hoog reproductiegetal, dan kunnen ze bij terugkomst een van die slechte mutaties mee terugbrengen."
De hoogleraar bedoelt daarmee vooral de Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse variant van het coronavirus. Die zijn besmettelijker. Maar belangrijker: volgens de eerste studies zijn vaccins veel minder werkzaam tegen deze varianten.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
Nederland en Duitsland terughoudend
Dit is ook een van de redenen waarom er in Duitsland bezwaar is tegen een vaccinatiebewijs. Volgens de gezaghebbende Duitse Raad voor de ethiek is er geen reden om voorrechten toe te kennen aan mensen die zijn gevaccineerd, zolang niet vaststaat dat ingeënte mensen het virus niet kunnen overdragen.
De Nederlandse Gezondheidsraad vindt dat het vragen om een vaccinatiebewijs in specifieke gevallen mogelijk moet zijn. Maar daar zijn wel strikte voorwaarden aan verbonden, schreef de Gezondheidsraad eerder deze maand: "Een dergelijke maatregel vraagt altijd een afweging van belangen en mag niet leiden tot verboden uitsluiting, discriminatie of schending van privacyregels."
Een vaccinatiepaspoort zoals in Denemarken en Zweden lijkt er op dit moment dus niet in te zitten voor ons land. En dat betekent dat er weer nieuwe verschillen ontstaan binnen de Europese Unie. Tenzij door overleg alsnog een gezamenlijk beleid kan worden afgesproken.
