De strenge lockdowns die in verschillende Europese landen werden ingevoerd, hebben miljoenen levens gered. Uit Brits onderzoek blijkt dat het aantal doden in Europa begin mei, zonder lockdowns, zou zijn opgelopen tot 3,1 miljoen. In werkelijkheid waren op dat moment 135.000 mensen overleden. "Maar we zijn slechts aan het begin van deze pandemie."
Dat concluderen onderzoekers van het Imperial College Londen. "Het dodental was enorm geweest" als landen geen strenge lockdowns hadden ingevoerd, zo vertellen de onderzoekers aan Britse media.
Elf Europese landen
Het onderzoek liep tot begin mei en richtte zich op elf Europese landen, waaronder Groot-Brittannië, Italië, Frankrijk, Spanje en Duitsland. Nederland werd niet meegenomen in het onderzoek.
De resultaten zijn indrukwekkend. De lockdowns, waardoor mensen verplicht thuis moesten blijven en bedrijven gesloten bleven, zorgde voor een 'drastische afname' van het aantal besmettingen.
Reproductiegetal daalde flink
De onderzoekers concluderen dat aan de hand van de besmettingsgraad R, ook wel het reproductiegetal. Dat getal geeft aan hoeveel mensen worden besmet door iemand die het virus al heeft.
In Groot-Brittannië was het reproductiegetal R aan het begin van de uitbraak bijvoorbeeld 3,8, schatten de onderzoekers. Iedere besmette persoon infecteerde daardoor gemiddeld bijna vier anderen met het coronavirus.
Door de lockdown nam het reproductiegetal af: in Groot-Brittannië was getal R begin mei volgens de onderzoekers 0,63.
R onder de één? Zo wordt de besmettingsgraad berekend
Daardoor werden in Groot-Brittannië alleen zo'n 470.000 levens gered, verwachten de onderzoekers. In Frankrijk werden 690.000 levens gered en in Italië bleven 630.000 doden bespaard vanwege de strenge coronamaatregelen. Het aantal besmettingen zou begin mei zijn opgelopen tot zo'n 12 tot 15 miljoen Europeanen, schatten de onderzoekers.
Belangrijke aannames
De onderzoekers maken een aantal belangrijke aannames die de resultaten sterk beïnvloeden. Zo veronderstellen ze dat mensen hun gedrag op geen enkele manier hadden aangepast als overheden geen lockdowns hadden ingevoerd.
Ook gaan de onderzoekers er vanuit dat ziekenhuizen niet overbelast raakten, wat in een aantal landen wel bijna leek te gebeuren. Ook kijken de onderzoekers niet naar de gevolgen van de lockdown op de lange termijn. Mogelijk wordt over enkele jaren pas duidelijk wat de impact van de lockdown is geweest op andere medische aandoeningen.
Tragedie voorkomen
Hoe dan ook: er werd een 'ware tragedie voorkomen', stellen de onderzoekers. Een andere studie suggereert dat de beslissing om lockdowns in te voeren 'meer levens redde in zo'n korte tijd dan ooit tevoren'.
Toch waarschuwen de onderzoekers ervoor dat de pandemie nog niet achter de rug is. "De modellen suggereren dat we ver verwijderd zijn van groepsimmuniteit".
Groepsimmuniteit ver weg
In België is het aantal geïnfecteerden het hoogst. Bij onze zuiderburen is naar verwachting 8 procent van de bevolking besmet geweest met het coronavirus. In Noorwegen (0,46 procent) en Duitsland (0,85 procent) ligt het percentage geïnfecteerden een stuk lager. Groepsimmuniteit werkt pas als minimaal 60 tot 70 procent van de bevolking besmet is geweest met het coronavirus.
Voorzichtigheid geboden
De versoepeling van de coronamaatregelen moet dan ook 'zeer voorzichtig' gebeuren, zo stellen de onderzoekers. "Landen moeten niet veel versoepelingen tegelijkertijd doorvoeren", legt wetenschapper Axel Gandy uit aan The Guardian. "We moeten voorzichtig te werk gaan, zodat we versoepelingen terug kunnen draaien als het aantal besmettingen te snel oploopt."
