Door de uitbraak van het coronavirus slaat de armoede hard toe op de Nederlandse eilanden Curaçao en Sint Maarten. "Er zijn kinderen die al meer dan een week niets gegeten hebben. Er moet hulp komen anders gaat het hier vreselijk mis", zeggen bezorgde eilandbewoners.
Sint Maarten smeekt om hulp na corona-uitbraak: 'Ik ben bang'
Mensen op Sint Maarten voelen zich in de steek gelaten, zegt Tim van Dijk. De cameraman en fotograaf woont ruim twee jaar op het eiland in de Caribische Zee en ziet hoe zijn eiland na orkaan Irma, twee jaar geleden, wéér hard wordt geraakt.
"Het eiland is door corona in een spookeiland veranderd. Het enige dat niet is veranderd, is dat de zon blijft schijnen."
Toerisme op zijn gat
Sinds dit weekend geldt er een volledige lockdown die goed wordt opgevolgd. De straten zijn uitgestorven, het toerisme ligt volledig op zijn gat. Een stille ramp voltrekt zich. "Normaal meren er elke dag zeven gigantische cruiseschepen aan en landen er vliegtuigen vol toeristen. Nu zijn de stranden leeg, de dorpen verlaten."
Een groot deel van de bewoners is illegaal: zo'n 30.000 mensen. "Artsen vrezen een grote uitbraak, vooral onder illegalen. Zij durven uit angst om opgepakt te worden niet naar een ziekenhuis. Als corona hard om zich heen gaat slaan, gaat het mis. Dan zullen er veel doden vallen, vooral onder illegalen, is de vrees."
Er zijn nu enkele tientallen besmettingen op Sint Maarten, een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Zes mensen zijn voor zover bekend overleden. De gezondheidszorg is bescheiden en kwetsbaar.
"Het eiland heeft zes ic-bedden. Mensen die grote ingrepen moeten ondergaan, gaan meestal naar Colombia. Maar vervoer is door de corona-uitbraak nu niet mogelijk."
Gevangen op het eiland
Dit weekend is een Nederlands transportvliegtuig geland met medische apparatuur, beschermingsmiddelen en medicijnen om coronapatiënten te behandelen. "Aan boord zaten ook extra ic-bedden. Maar het is de vraag of dat genoeg is. Mensen zitten gevangen op het eiland. Ze kunnen nergens heen en zijn aan de goden overgeleverd."
De eilandbewoners zijn geprikkeld en voelen zich in de steek gelaten, ziet Van Dijk. Door hun eigen overheid, maar ook door de Nederlandse regering. "Iedereen moet binnen zitten. De politie en marechaussee surveilleren op straat. Je wordt opgepakt als je je niet aan de regels houdt. Mensen krijgen korte lontjes. De sfeer is bedrukt. "
Armoede slaat keihard toe
Nog geen 1000 kilometer verderop, op Curaçao, is de sfeer net zo gelaten. Het eiland zit al ruim een week volledig op slot. Linde Ockhuizen, van oorsprong Tilburgse, woont sinds een jaar op het eiland. Voor de liefde en het geluk vertrok ze naar het zonnige eiland. Nu zit ze zich 'soms vreselijk op te vreten' als ze ziet wat corona aanricht onder de inwoners.
"De armoede slaat hier keihard toe", zegt ze. "Het gaat niet om mij, maar om die arme mensen hier. De wereld en ook Nederland moet weten wat hier gebeurt."
Sociale controle is weg
Linde werkt op een naschoolse opvang in een kansarme buurt, maar alles is sinds een week dicht. "Omdat alles stilligt, hebben mensen geen werk meer. De stranden zijn leeg, de restaurants en barretjes dicht en alle winkels en scholen gesloten."
De overheid neemt geen initiatief, kerken zijn gesloten en de sociale controle is verdwenen omdat iedereen binnen moet blijven. "Arme mensen zijn nu vooral afhankelijk van burgerinitiatieven. Vrijwilligers die voedselpakketten uitdelen, zijn hun laatste hoop. Maar we missen de leiding van de regering."
Schrijnende verhalen
De verhalen zijn schrijnend, zegt Linde. "Ik sprak een vrouw die hier werkt voor een stichting die zich inzet tegen kindermishandeling. Zij was thuis bij een moeder met twee kinderen. Ze vroeg haar wanneer haar gezin voor het laatst had gegeten. De sterk vermagerde moeder vertelde dat het precies twee weken geleden was dat haar kinderen wat hadden gegeten. De kinderen sliepen op de grond. Ze hadden niets."
Het verhaal is geen uitzondering. "Even verderop woont een moeder met acht kinderen. Ook zij hebben niets." Na een kleine stilte: "Wie de schuld heeft? De regering hier? De Nederlandse overheid? Wat maakt het uit. Er moet iets gebeuren. Dat is een feit. Anders sterven kinderen aan ziektes en honger en breekt de pleuris hier uit."
Volgens Linde is de angst bij veel gezinnen voor armoede vaak groter dan die voor corona. "Want je kunt wel bang zijn voor corona, maar wat als je geen eten hebt voor je kinderen?"
