De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie beginnen met een schot voor de boeg door premier Boris Johnson. Hij zegt dat er binnen vier maanden duidelijkheid moet komen over een toekomstige deal, anders verlaat hij de onderhandelingstafel.
De Britten gaan er hard in. Johnson benadrukt - zoals hij eerder ook al deed - dat de overgangsperiode die loopt tot 31 december 2020 niet zal worden verlengd.
Sterker nog: als Johnson in juni nog geen zicht heeft op de door hem gewenste uitkomst, stopt hij met onderhandelen en zal het VK zich voorbereiden op het aflopen van de overgangsperiode. Dan komt er eind dit jaar dus geen deal met de Europese Unie.
CETA-achtig handelsakkoord
In de onderhandelingsaanpak van het VK, die vandaag werd gepubliceerd, wordt duidelijk dat het doel van de onderhandelingen het sluiten van een 'uitgebreid vrijhandelsakkoord' is. Dat akkoord moet lijken op de afspraken die we met Canada hebben gemaakt in CETA.
De Britse onderhandelaars denken dat er in een aantal onderhandelingsrondes genoeg voortgang kan worden geboekt om in juni de basis klaar te hebben. In september kan het dan afgerond worden, is het optimistische uitgangspunt.
Over CETA is echter onderhandeld van 2009 tot en met 2017, dus de kans lijkt klein dat er binnen vier maanden een vergelijkbaar handelsakkoord met de Britten is.
'Australië-model'
Als er in juni geen basis staat, zal het VK zich slechts focussen op het aflopen van de overgangsperiode eind december 2020. Er zijn dan geen afspraken met de Europese Unie. De Britten schrijven wel dat ze dan het liefst gaan voor een 'handelsrelatie zoals de EU met Australië heeft'.
De Europese Unie heeft alleen geen handelsakkoord met Australië. Er wordt gehandeld met heffingen op basis van regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De EU is midden 2018 begonnen met onderhandelen over een vrijhandelsakkoord met Australië.
Onafhankelijke scheidsrechter
Volgens de Europese Unie, die twee dagen geleden de eigen aanpak publiceerde, is een verdrag zoals dat met Canada is gesloten niet haalbaar. Het Verenigd Koninkrijk ligt erg dichtbij het Europese vasteland en de EU wil de eigen markt beschermen tegen concurrentie.
Daarnaast willen de Britten zich niet aan EU-wetgeving moeten houden. Ze willen ook niet dat het Europese Hof van Justitie iets te zeggen krijgt in het VK. Dat is nu juist een eis van de Europese Unie; zij willen een aangewezen scheidsrechters voor eventuele conflicten tussen de EU en het VK.
Michel Barnier, die namens de EU de onderhandelingen voert, laat op Twitter weten kennis te hebben genomen van het onderhandelingsmandaat van de Britten. Daarnaast benadrukt hij aan alle eerdere toezeggingen te willen voldoen.
Komende maandag beginnen de onderhandelingen officieel met de eerste gesprekken.
