Voor de tweede keer in amper een jaar tijd is premier Mark Rutte te gast in het Witte Huis. In de zomer van 2018 sprak hij met de Amerikaanse president Donald Trump over de wereldeconomie. Dit keer staan er ook heel andere zaken op het programma. Wat gaan de twee regeringsleiders bespreken?
Straat van Hormuz
Aan de Perzische Golf tussen Iran en Saoedi-Arabië liggen een paar van 's werelds belangrijkste olie- en gashavens. Als schepen die willen bereiken, moeten ze door de veertig kilometer brede Straat van Hormuz. Voor de wereldhandel is het belangrijk dat schepen daar vrije doorvoer hebben.
De laatste tijd rommelt het behoorlijk in de regio: Iran en Amerika gedragen zich steeds vijandiger naar elkaar, nadat Trump uit het nucleaire verdrag met Iran was gestapt. Sindsdien zorgt Iran voor moeilijkheden, zeggen de Amerikanen. Ze beschuldigen het Iraanse regime ervan beslag te leggen op olietankers. De VS werkt aan een internationale coalitie om de zeevaart in de Straat van Hormuz te beschermen. De Nederlandse regering denkt erover na om een fregat - een oorlogsschip - te sturen.
Syrië
Tijdens de regeringsperiodes van Barack Obama werd het Midden-Oosten geteisterd door de opkomst en de vestiging van terreurgroep Islamitische Staat. Sinds Trump president is, heeft IS echter gevoelige verliezen geleden - van het gigantische territorium van het kalifaat is vrijwel niets meer over. Amerika wil natuurlijk dat dit zo blijft, en heeft Nederland gevraagd of het bij wil dragen aan een militaire missie in Syrië. Een officieel besluit moet nog worden genomen, maar wel is bekend dat het kabinet huiverig tegenover dit verzoek staat. De bijdrage aan de missie in het Afrikaanse Mali viel Nederland zwaar en er is weinig animo voor een nieuw militair avontuur.
Hoge baan voor Nederlander
Rutte hoopt steun te vinden bij de Amerikanen voor de voordracht van oud-minister Dijsselbloem als nieuwe baas van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat geld verstrekt aan landen in geldnood. Dijsselbloem maakte eerder naam als baas van de Eurogroep, waarin de EU-ministers van Financiën zitten. De Nederlander geldt als de grootste kanshebber van de post, zeker nu een andere favoriet, de baas van de Bank of England Mark Carney, achter het net lijkt te vissen.
Rutte maakte zich eerder dit jaar sterk voor een Europese topbenoeming van Frans Timmermans, maar dat was uiteindelijk niet succesvol: Timmermans werd géén commissievoorzitter van de EU. De premier hoopt zich nu te revancheren door in het Witte Huis de IMF-benoeming van Dijsselbloem veilig te stellen.
Godsdienstvrijheid
De wereldwijde godsdienstvrijheid is een speerpunt van de regering-Trump, ook omdat de president heel populair is onder christelijke kiezers. Daarom organiseert het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken een top om de godsdienstvrijheid te bevorderen. Minister Blok van Buitenlandse Zaken is één van de sprekers op deze top, en zal later in het Witte Huis aansluiten bij het gesprek tussen premier Rutte en president Trump.
Wereldhandel
En natuurlijk zal ook de wereldhandel worden aangestipt, voor een handelsnatie als Nederland van levensbelang. Natuurlijk is Trump niet tegen een gezonde wereldeconomie, maar hij hanteert ook importtarieven omdat hij vindt dat die de belangen van Amerikaanse werknemers het beste beschermen. Nederland wordt niet vrolijk van die tarieven, en de premier zal dan ook niet nalaten om Trump hierop aan te spreken.
Of het weer tot een 'nee' komt van onze premier voor de draaiende camera’s van de wereldpers? Dat is nog even afwachten. Het gesprek tussen Rutte en Trump vindt plaats rond acht uur 's avonds, Nederlandse tijd.
