De plannen voor meer Europese eenwording op militair gebied stuiten NAVO-topman Jens Stoltenberg tegen de borst. "De Europese Unie is niet in staat om zichzelf te beschermen", waarschuwt hij op een veiligheidsconferentie in Duitsland. En dat draait vooral om geld.
In november zette Nederland, net als 22 andere Europese lidstaten, in Brussel zijn handtekening voor structurele samenwerking op militair gebied. Inmiddels doen 25 lidstaten mee aan samenwerkingsverband PESCO, dat staat voor Permanent Structured Cooperation.
Een unicum, dat bovendien de nodige wenkbrauwen deed fronsen: want was dit dan de eerste stap naar een Europees leger?
Risico's
Zo'n eigen leger voor de Europese Unie is een slecht plan, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO tijdens een toespraak op de Münchner Sicherheitskonferenz. Hij verwelkomt de inspanningen van de EU op defensiegebied, maar benadrukte dat er risico's aan kleven.
"Het risico van een verzwakking van de trans-Atlantische band, het risico van het dupliceren wat de NAVO al doet en het risico van het discrimineren van niet-leden van de Europese Unie van de NAVO-alliantie", somde Stoltenberg op.
Volgens hem moeten deze risico's voorkomen worden. "De realiteit is dat de Europese Unie niet in staat is om zichzelf te beschermen. Europese leiders hebben dit punt zelf al vele malen onderstreept. NAVO-landen buiten de EU spelen een fundamentele rol bij de verdediging van Europa."
Gevolgen brexit
Cruciaal daarbij is het budget. Tot afgrijzen van president Trump, betaalt de VS momenteel het meeste aan het defensiebudget van de NAVO en daarmee aan de bescherming van de andere leden. Stoltenberg: "Na de brexit zal 80 procent van de defensie-uitgaven van de NAVO afkomstig zijn van niet-EU-bondgenoten."
Daarmee stipt de NAVO-baas een gevoelig punt aan. De 28 andere NAVO-landen hebben voorlopig alleen toegezegd dat zij in 2024 de afgesproken norm van 2 procent van hun nationaal inkomen aan defensie zullen besteden.
May wil veiligheidsakkoord
De Britse premier Theresa May wil een nieuw veiligheidsakkoord sluiten met de Europese Unie, dat volgend jaar al van kracht moet zijn. Ze wil op die manier samenwerking op militair gebied en tussen veiligheidsdiensten zeker stellen na de Britse uittreding, zei ze zaterdag in München.
"De samenwerking die tot stand moet komen is er een die Groot-Brittannië en de EU een manier biedt om onze krachten het beste te bundelen waar we gemeenschappelijke belangen hebben'', aldus May.
Meer dan geld
Volgens Stoltenberg gaat de Europese veiligheid om meer dan geld. "Het draait ook om geografie. Het is moeilijk om de Europese veiligheid voor te stellen zonder de nauwe betrokkenheid van Noorwegen in het noorden, Turkije in het zuiden en de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk in het Westen. Daarom is nauwere samenwerking tussen de NAVO en de EU van cruciaal belang."
Lees ook: Leidt militair verband PESCO tot een Europees leger? 5 vragen
