Volkert van der G. heeft vorig jaar de eerste foto die na zijn vrijlating is genomen, zelf in scène gezet. Heeft hij daarmee een mediaverbod geschonden en moet hij terug naar de cel? Nee, want Justitie wist ervan. Maar wist minister Van der Steur het ook? En heeft die de Kamer goed geïnformeerd? De hoofdrolspelers op een rijtje.
Volkert van der G., moordenaar van Pim Fortuyn
Van der G., met Mohammed B. de bekendste en meest gehate moordenaar van Nederland., is in juni van dit jaar al ruim een jaar op vrije voeten als Brandpunt Reporter hem met een verborgen camera weet te filmen. In de reportage, die afgelopen zondag 20 september werd uitgezonden, zegt hij onder meer dat zijn toenmalige advocaat, Stijn Franken, contact had met een fotograaf die hem zou fotograferen in Amsterdam.
"Dat heb ik ook in scène gezet, die foto in De Telegraaf. Toen had ik gedacht van, dan doen we gewoon een afspraak met een paparazzifotograaf die Stijn goed kende. En dan konden wij bepalen welke foto. Dan neemt ie bij wijze van spreken 200 foto's en dan zeg je die wel en die niet."
Vooral deze uitspraak van de man die op 6 mei 2002 Nederland in shock bracht met de moord op Pim Fortuyn, leidt tot grote commotie. Van der G. moet zich namelijk sinds zijn voorwaardelijke vrijlating houden aan allerlei beperkingen. Eén daarvan is het verbod om contact op te nemen met de media.
Het contact met de fotograaf waarover Van der G. rept, zou betekenen dat hij zich niet aan de voorwaarden van zijn voorwaardelijke vrijlating heeft gehouden. De roep om Van der G. weer achter tralies te stoppen, klinkt dan ook steeds luider. Maar algauw blijkt dat dat niet kan, omdat het Openbaar Ministerie op de hoogte was en vooraf toestemming heeft gegeven voor publicatie. En dat betekent dat Van der G. het hem opgelegde mediaverbod niet heeft overtreden.
Ferry de Kok, fotograaf:
De Kok is een kennis van Stijn Franken, de ex-advocaat van Volkert van der G. De Kok is geen onbekende in de onderwereld. Zo onderhoudt hij warme contacten met Willem Holleeder en was hij bevriend met de in Thailand geliquideerde John Mieremet.
De Kok heeft nu zijn eigen fotobedrijfje, met de niet zo subtiele naam I shoot people. Hij legt vooral bekende Nederlanders vast. De Kok wordt door Franken benaderd om de eerste foto van Van der G. te maken na diens vrijlating. Alles in overleg met Franken, en dus niet op de 'papparazzi-manier' waaraan De Kok zelf refereert op Facebook: "Zo, ik heb maar weinig geslapen, ik heb eindelijk na ruim een maand van vele uren hier zitten en daar posten uiteindelijk Volkert van der G. als eerste na zijn vrijlating op de foto kunnen zetten."
Die opmerking lijkt een beetje bezijden de waarheid dus, blijkens de uitlatingen van zowel Franken als Van der G. dat de foto, genomen op de Prinsengracht in Amsterdam, in scène is gezet. De Kok wilde aanvankelijk niet reageren. Maar op 24 september vertelt hij in De Telegraaf dat er bij het maken van de foto wel degelijk sprake was van een opzetje: "In het kantoor van zijn advocaat Franken paste Van der G. in mijn bijzijn wat petjes en brilletjes. Ik ben toen naar buiten gegaan en heb op 20 meter afstand gewacht. Twee minuten later kwam hij naar buiten en liep wat heen en weer, zodat ik hem makkelijk kon fotograferen.''
Stijn Franken, advocaat:
Een van de bekendste advocaten van Nederland. Raadsman van Willem Holleeder en Volkert van der G. Franken schuwt normaliter de publiciteit, houdt zich aanvankelijk ook in de fotorel rond Van der G. op de vlakte ("Ik moet me als advocaat houden aan mijn geheimhoudingsplicht"), maar komt op 23 september toch met informatie die de zaak op scherp zet.
In de Volkskrant zegt hij dat de foto van Van der G. in scène is gezet: "In de maanden voor de invrijheidstelling van Volkert is er veelvuldig overleg geweest tussen mij, mijn kantoorgenoot Croes, het OM, het departement van Veiligheid en Justitie, de landsadvocaat en andere overheidsinstanties die betrokken zijn bij de veiligheid van personen. In die gesprekken is bij herhaling gesproken over de optie dat een foto van Volkert zou worden gemaakt om te voorkomen dat er een soort jacht zou ontstaan op de eerste foto van hem. Ook over de datum en de plaats waar de foto werd gemaakt, is uitvoerig gesproken, zowel voor als na de invrijheidstelling."
Hij zegt zelf de fotograaf te hebben geregeld, op verzoek van de overheid. "Nu suggereren ze dat het louter mijn idee was en dat het OM op het laatst is geïnformeerd en toen pas toestemming gaf. Dat is onjuist. Ik noem dat stank voor dank." Volgens Franken heeft minister Ard van der Steur van Veiligheid en Justitie de Kamer gisteren 'onjuist en onvolledig geïnformeerd'.
Ard van der Steur, minister van Veiligheid en Justitie
De VVD-minister, die eerder dit jaar Ivo Opstelten opvolgde, krijgt het politiek zwaar te verduren na de reportage van Brandpunt. Duidelijk is dat hij niet van de ontstaanswijze van de foto van Van der G. op de hoogte is. Het OM en de reclassering wisten dat Van der G.'s foto in De Telegraaf zou komen, maar het ministerie van Veiligheid en Justitie zou dat niet hebben geweten. "Ik had het prettig gevonden om het te weten", zegt hij tegen RTL Nieuws.
De minister spreekt van een 'misverstand'. Hij moet toegeven dat hij 'heeft vastgesteld dat het OM geen reden heeft gezien om de bewindspersonen te informeren'. Die bewindslieden zijn Opstelten, zijn voorganger, en toenmalig staatssecretaris Fred Teeven. Een dag later komt het ministerie inderdaad met de bevestiging dat de overheid en de advocaten van de moordenaar van Pim Fortuyn al maanden voor de publicatie in gesprek waren. Pijnlijk voor Van der Steur, die nu duidelijk moet maken of hij de Kamer verkeerd heeft voorgelicht of dat hij niet voldoende is geïnformeerd door zijn eigen ministerie.
