Het is een stevige slag in de strijd tegen een ware golf aan plofkraken in Duitsland, die vooral worden gepleegd door Nederlandse criminelen. De politie heeft een bende opgerold die verantwoordelijk wordt gehouden voor zeker 50 plofkraken. Negen verdachten zijn gearresteerd. Een goede vangst, maar jongeren blijven instromen. "Dat is zorgelijk."
De politie viel afgelopen maandag locaties binnen in Nederland en België. In totaal werden negen verdachten van 25 tot 41 jaar oud aangehouden, van wie sommigen al eerder zijn veroordeeld voor het plegen van plofkraken. Ze zijn van Nederlandse, Marokkaanse, Turkse, Afghaanse en Roemeense afkomst. Drie verdachten zijn nog voortvluchtig.
In een autobedrijf in Roermond vond de politie naast een snelle Audi RS6 Avant, die vermoedelijk als vluchtauto werd gebruikt, verschillende gereedschappen en pakketten met explosieven. Op andere locaties zijn geldbedragen gevonden.
5,2 miljoen euro
Met de negen arrestaties meent de politie een doorgewinterde bende te hebben opgerold die veel gevaar in Duitsland heeft gesticht. De bende zou sinds november 2021 meer dan 50 plofkraken in de Duitse deelstaten Beieren en Baden-Württemberg hebben gepleegd. Daarbij hebben ze meer dan 5,2 miljoen euro buitgemaakt, zo maakte de politie vanochtend op een persconferentie in München bekend.
Het aantal plofkraken in Duitsland is de afgelopen maanden tot zorgelijke hoogten gestegen. In 2022 sloegen plofkrakers 494 keer toe, met als dieptepunt vijf verschillende explosies in één nacht. In januari van dit jaar was het alweer 50 keer raak. De plofkraken vinden plaats in het hele land en zijn naar schatting van het Landelijk Forensisch Coördinatie Team van de Nederlandse politie voor 80 procent toe te schrijven aan Nederlandse daders.
Lijmcapsules
In Nederland is het aantal plofkraken in tien jaar tijd juist scherp gedaald, van 130 naar 15 afgelopen jaar. De kans dat plofkrakers in ons land geld buitmaken, is door de verbeterde beveiliging van geldautomaten nihil geworden. Als plofkrakers al bij het geld komen, is dat onbruikbaar gemaakt door ontplofte inkt- en lijmcapsules. Plofkrakers hebben volgens de politie het afgelopen jaar 'niet of nauwelijks' geld te pakken gekregen.
De beveiliging van geldautomaten staat in Duitsland op een veel lager niveau. Reden waarom Nederlandse plofkrakers sinds een paar jaar hun werkterrein uitbreiden. Waar ze eerst toesloegen bij geldautomaten vlak over de grens, trekken ze nu heel Duitsland door.
Hoog slagingspercentage
Het plegen van plofkraken is gevaarlijk, maar lucratief: ongeveer 1 op de 2 plofkraken in Duitsland slaagt. Gemiddeld vertrekken de daders in dat geval met 103.000 euro, blijkt uit cijfers van het Bundeskriminalamt (de Duitse nationale politie) uit 2021. Afgelopen jaar hebben plofkrakers in Duitsland meer dan 31 miljoen euro buitgemaakt.
Nederlandse plofkrakers zijn volgens de politie op bewakingsbeelden te herkennen aan hun georganiseerde werkwijze: ze opereren vaak in groepen van drie of vier personen. Eén legt de explosieven en gereedschappen neer, een ander plaatst de explosieven. De derde is gespecialiseerd in hard rijden en wacht met draaiende motor om te vluchten. Een plofkraak neemt vaak een aantal minuten in beslag.
Flitspoeder uit vuurwerk
Waar plofkrakers vroeger brandbaar gas gebruikten om pinautomaten op te blazen, werken ze nu vrijwel alleen maar met explosief poeder uit illegaal knalvuurwerk, zoals Cobra's. In een explosief zit vaak het flitspoeder van zo'n 20 Cobra's, waarmee het extreem zware bommen worden: de politie heeft bij één plofkraak brokstukken op 183 meter afstand van het dak van een huis afgehaald. Het flitspoeder komt vooral uit Italië en Polen. Ontstekingsmechanismen zijn via internet verkrijgbaar.
De geldrovers opereren om meerdere redenen extreem risicovol, zegt de Utrechtse recherchechef Johan Van Hartskamp, portefeuillehouder plofkraken. "Al bij de productie van springstofladingen is er ontploffingsgevaar. Dat geldt natuurlijk helemaal voor de plofkraak zelf. Je zult maar boven zo'n automaat wonen. En vergeet niet dat ook de vluchtroute een groot verkeersgevaar oplevert."
Harder dan 250 per uur
Om de politie te kunnen afschudden, maken plofkrakers gebruik van supersnelle auto's. Vaak gaat het om Audi RS-uitvoeringen, maar ook Golfjes VR6 of de Alfa Romeo Stelvio Quadrafoglio ziet de politie voorbijkomen. Auto’s die voor de meeste politiewagens niet zijn bij te houden. "Daders rijden met snelheden van boven de 250 kilometer per uur terug naar Nederland, vaak nog met explosieven in de auto", zegt Van Hartskamp. "Verschillende daders hebben zich al doodgereden. Dat er onder burgers nog geen dodelijke slachtoffers zijn gevallen, is een zegen."
De Nederlandse plofkrakers zorgen niet alleen voor problemen in Duitsland, zegt Van Hartskamp. "Het zijn onze jongens, ze wonen hier. Dus ook het geld dat ze buitmaken, investeren ze hier. Niet alleen in dure spullen, maar ook in de criminaliteit. We zien in onderzoeken dwarsverbanden met de drugswereld. Het plegen van plofkraken geldt soms als een instapmisdrijf, waarna het van kwaad tot erger gaat."
Jonge aanwas
Het afgelopen jaar arresteerde de politie 69 verdachten van plofkraken, maar daarmee is het probleem niet minder geworden. De groep van naar schatting 400 plofkrakers in Nederland wil maar niet krimpen. "Er blijft jonge aanwas van onderop komen. Dat is een groot probleem." Volgens Van Hartskamp moet er daarom niet alleen strafrechtelijk worden ingegrepen. "Wij van de politie zijn van het boeven vangen. Dat doen we ook, maar we blijven zien dat jongeren van onderaf instromen. We moeten ook meer doen om te voorkomen dat jonge jongens zo afglijden."
De recherchebaas ziet een preventieve rol weggelegd voor bijvoorbeeld scholen, maar wijst ook op de omgeving van plofkrakers, zoals familie en vrienden. "Als je ziet dat jongens in deze vorm van criminaliteit zitten, dan kun je niet wegkijken."
