Vier inspecties roepen minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) op direct in te grijpen in de jeugdgevangenissen. Alleen als jongeren meteen een passende behandeling kunnen krijgen, mogen zij in een Justitiële Jeugdinrichting (JJI) worden geplaatst, vinden de inspecties. Zo niet, dan is gevangenisstraf onverantwoord.
De vier inspecties vinden dat aan nog een aantal voorwaarden moet worden voldaan:
- Er moet een volwaardig dagprogramma zijn.
- Op een groep moeten minstens twee gekwalificeerde groepsleiders staan.
- Er mag geen interne wachtlijst meer zijn.
Is dat allemaal niet gegarandeerd, dan moeten de deuren gesloten blijven. De kritische grens voor het goed uitvoeren van het jeugdstrafrecht is volgens de inspecties nu echt bereikt.
Al vijf jaar uiten de Inspectie Justitie en Veiligheid, Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, Inspectie van het Onderwijs en Nederlandse Arbeidsinspectie hun zorgen. Die zorgen gaan onder meer over de veiligheid in de jeugdgevangenissen.
Onuitvoerbare taak
Aan de inzet van de medewerkers ligt het niet, wordt daarbij aangetekend. De JJI's en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) hebben volgens de inspecties 'een onuitvoerbare opdracht'.
Hoewel de minister voor Rechtsbescherming een jaar geleden extra geld heeft vrijgemaakt om extra personeel aan te trekken, is er nog altijd een tekort. Ook zijn er te weinig geschikte plaatsen.
Jongeren kunnen door de interne wachtlijsten niet doorstromen naar een voor hen geschikte plek, omdat de afdelingen vol zitten.
Onveilig
De meeste JJI's konden deze zomer onvoldoende dagprogramma's bieden, terwijl dat wettelijk is vereist. "Jongeren zaten daardoor langer dan wettelijk toegestaan op hun kamer", zeggen de inspecties.
De veiligheid voor jongeren en het personeel is bovendien niet op orde. Medewerkers hebben niet genoeg tijd om de jongeren te leren kennen en hun stemming te peilen, constateren de inspecties. Er zijn diverse geweldsincidenten geweest.
In een JJI worden jongeren geplaatst (tot 23 jaar) die van een delict worden verdacht of daarvoor zijn veroordeeld. "Doel is te voorkomen dat de jongeren weer in de fout gaan als ze later vrij zijn."
Daarom zeggen de inspecties: "Ze moeten in een veilige omgeving intensieve begeleiding krijgen via passende behandeling, scholing en opvoeding."
Op adem komen
Tot slot zou de minister het budget voor de JJI's niet moeten verlagen, mocht de bezetting tijdelijk lager zijn. "De overvraagde inrichtingen hebben juist ruimte nodig om op adem te komen."
