Lekker naar de sportschool zit er in elk geval tot en met 14 december na vijf uur niet meer in. Zeker voor mensen die overdag werken kan het lastig zijn door die coronamaatregel genoeg beweging te krijgen. Maar wat doet drie weken niet sporten of fitnessen nou eigenlijk met het menselijk lichaam?
Hoe meer je doet, hoe groter de achteruitgang, zelfs al binnen drie weken. Zo simpel is het eigenlijk, vertelt sportarts Guido Vroemen.
"Sporten is altijd gezond, zowel mentaal als fysiek. Maar als je maar één of twee keer sport per week, dan merk je na drie weken niets doen niet zo veel aan je conditie en kracht. Sport je daarentegen vier of vijf dagen in de week, dan ga je duidelijk terugval merken als je drie weken niet of nauwelijks kunt trainen."
Terugval
Hoe erg die terugval is, ligt ook aan de sport, vertelt Vroemen. "Een hardloper die normaal vier minuten doet over een kilometer op de loopband, zal er na drie weken niets doen wellicht tien seconden langer over doen. Maar dat is het dan wel. Een hardloper kan bovendien ook gewoon naar buiten. Die hoeft niet op een workout in te leveren."
Het wordt pas lastig als je apparatuur nodig hebt, bijvoorbeeld in het krachthonk, vertelt Vroemen. "Als je veel krachtsport doet en je hebt gewichten en toestellen nodig om zware gewichten te tillen, ga je waarschijnlijk in drie weken tijd ongeveer tien procent inleveren", vertelt Vroemen. "Het is heel lastig om dat thuis na te bootsen. Dat is voor veel mensen niet te doen."
Die tien procent is niet zozeer tien procent aan spiermassa. "Je moet dat percentage zien als een mix van explosiviteit en kracht. Zie het zo: als je normaal één keer honderd kilo kan tillen, je na twee of drie weken niets doen nog maar negentig kilo kan tillen. Natuurlijk verschilt dat weer per sporter, en is dat percentage afhankelijk van hoeveel ervaring iemand heeft. Maar de meeste mensen moeten rekening houden met tien procent."
Ook mentale neveneffecten
Vroemen vindt het opvallend dat iedereen het altijd maar over de fysieke achteruitgang heeft. Volgens hem zijn ze mentale effecten van niet kunnen sporten net zo belangrijker. "Zeker als je vaak sport. Als je dan drie weken niet sport, word je mentaal minder weerbaar. Je raakt sneller afgeleid en eerder geïrriteerd. De mentale neveneffecten stapelen zich bij sporters sneller op omdat ze gewend zijn een fysieke uitlaatklep te hebben."
Bij kinderen is dat mentale effect van de maatregelen misschien nog wel belangrijker, meent Vroemen. "Dan gaat het ook om plezier. Sport heeft bij kinderen waarschijnlijk een nóg grotere mentale rol. Ze zijn een belangrijk deel van het plezier en de sociale kring van een kind. Dat kun je nergens mee vervangen."
Tips
Hoewel sporten belangrijk is voor lichaam en geest, zowel bij jong als oud, denkt Vroemen dat de gemiddelde sporter het niet direct gaat merken als-ie drie weken niet naar de sportschool gaat. Toch raadt Vroemen iedereen aan het sporten vol te houden. Voor de huis-tuin-en-keuken-atleet heeft Vroemen daarom een tip - zeker als de coronamaatregelen langer verlengd worden.
"Wat goed werkt, ook als je niet kunt hardlopen door blessuregevoeligheid of daar geen tijd voor heb, is het traplopen in een hoge flat. Dat is een zware en effectieve workout waarbij je je conditie én je bovenbenen traint. Door tegen de zwaartekracht in te trainen ben je heel effectief bezig. Doe dat een kwartiertje, zo’n drie keer per week, en je bent al een heel eind."
Mocht je nou zeer fanatiek sporter zijn en de gewichten of conditietraining niet kunnen missen, dan heeft Vroemen enigszins geruststellend nieuws:
"Die drie weken ga je zeker voelen, maar je hebt je kracht en conditie waarschijnlijk snel terug. De periode om weer op je oude niveau te komen, duurt ongeveer even lang als de periode dat je niets hebt gedaan. Als jij zes weken niet hardloopt, lever je dus zeker in op je conditie, maar gelukkig heb je die dan na zes weken ook weer helemaal terug."
