In Nederland neemt de roep om een strenge lockdown toe. In Israël hebben ze die al ruim een maand. Het aantal coronabesmettingen en ziekenhuisopnames is inderdaad afgenomen. Maar er zijn bijwerkingen: de Israëlische samenleving is door de lockdown verder gespleten en de economie is zwaar getroffen.
Op 18 september gaat Israël als één van de eerste landen ter wereld in een tweede lockdown. Het aantal coronabesmettingen is in de maand daarvoor enorm gestegen. De opening van de scholen eind augustus was een grote factor.
Die scholen gaan tijdens de tweede lockdown dicht. Kledingwinkels, restaurants en winkelcentra sluiten hun deuren. Ook op straat zijn mondkapjes verplicht. En de bewegingsvrijheid wordt beperkt. Je moet een goede reden hebben om verder dan één kilometer van je huis te gaan, bijvoorbeeld een essentieel beroep of ziekenhuisbezoek.
Het aantal coronagevallen neemt af en premier Benjamin Netanyahu spreekt van een succes. Afgelopen maandag wordt de lockdown een beetje versoepeld. Iedereen mag weer verder van huis, kinderdagverblijven worden heropend en restaurants mogen takeaway maaltijden leveren.
Maar de maatregelen worden versoepeld op een moment dat het virus nog niet definitief onder controle is. Onder druk van de publieke opinie. Veel Israëliërs zagen van het begin af aan een tweede lockdown niet zitten. En dat verzet is steeds sterker geworden.
Gooien met schoenen
Winkeliers en andere ondernemers zijn zwaar getroffen door de lockdown. Een radeloze schoenenwinkelier uit Tel Aviv gooit zijn schoenen op straat, gratis voor iedereen. De winkel is failliet. Ik raak alles kwijt, nu kunnen andere mensen tenminste nog een beetje profiteren, zegt de 38-jarige Avi Samay tegen lokale media.
Ondernemers dreigen massaal met het ontduiken van de strenge regels. En dat gebeurt ook al. Winkeltjes zijn stiekem open op afspraak. En je kan al eten afhalen bij restaurantjes, voordat dit deze week officieel wordt gedoogd.
Ook de duizenden mensen die al maanden demonstreren tegen premier Netanyahu zijn het niet eens met de lockdown. Ze beschuldigen de Israëlische leider van corruptie. De demonstranten denken dat Netanyahu de lockdown misbruikt om hun protest de kop in te drukken.
Ultraorthodoxen
Maar het grootste verzet komt van de ultraorthodoxe joden. Juist bij deze groep was het aantal coronabesmettingen het hoogst: 40 procent van het totale aantal gevallen in Israël, terwijl de ultraorthodoxen slechts 12 procent van de bevolking uitmaken. Toch zijn de ultraorthodoxen vaak fel tegen de tweede lockdown.
Kloof in samenleving
Dit verdiept de al bestaande kloof in Israël. Veel Israëliërs vinden het onbegrijpelijk dat de ultraorthodoxe scholen weer opengaan, terwijl juist in deze gemeenschap het virus zo snel rondwaarde. Premier Netanyahu grijpt niet in. Volgens critici omdat Netanyahu het zich niet kan veroorloven om de steun van de ultraorthodoxen te verliezen.
De ultraorthodoxe joden vinden dat hun manier van leven bedreigd wordt door de strenge lockdown. Religieuze bijeenkomsten en scholing zijn essentieel voor hen. En daarom hebben de ultraorthodoxen besloten om hun scholen weer te openen. Ook al is dat officieel nog steeds niet toegestaan.
Corona is door de tweede lockdown in Israël teruggedrongen, maar nog niet uitgebannen. Het is de vraag of het land de komende maanden het coronavirus er echt onder weet te krijgen. Het piept en het kraakt. Wat ook niet helpt: er is geen exit plan, een plan dus om op een geleidelijke en verantwoorde manier uit de lockdown te komen.
