Nederland zet een bijzondere stap richting Syrië: het land wordt door Nederland aansprakelijk gesteld voor grove mensenrechtenschendingen. Dat heeft de ministerraad vandaag besloten. Dit is een stap die kan leiden tot een juridische procedure van Nederland tegen Syrië.
Syrië is al negen jaar verwikkeld in een bittere strijd tussen de regering onder leiding van president Bashar al-Assad, rebellen en jihadisten die strijden om de macht. In de oorlog zijn naar schatting honderdduizenden mensen omgekomen en miljoenen mensen dakloos geraakt.
"Het Assad-regime heeft zich keer op keer schuldig gemaakt aan vreselijke misdrijven. De bewijzen zijn overduidelijk. Dit kan niet zonder gevolgen blijven", aldus minister Blok van Buitenlandse Zaken.
Nederland spreekt Syrië al langer aan op de schendingen van mensenrechten. Twee jaar geleden, tijdens het Nederlands voorzitterschap van de Veiligheidsraad liet Blok grote foto's zien van slachtoffers van de oorlog in Syrië. Pogingen om Syrië via het Internationaal Strafhof te berechten, zijn geblokkeerd door Rusland. Daarom wil Blok het nu via de staatsaansprakelijkheid proberen.
Met een diplomatieke nota is Syrië van dit besluit op de hoogte gesteld. Volgens het kabinet gaat het om 'grove mensenrechtenschendingen, waaronder foltering'. Syrische burgers zijn op grote schaal gemarteld, vermoord, verdwenen, aangevallen met gifgas, zo somt Den Haag in een verklaring op.
"Het Assad-regime heeft laten zien dat zij er niet voor schuwen om de eigen bevolking keihard aan te pakken, door martelingen, inzet van chemische wapens en bombardementen op ziekenhuizen", aldus minister Blok.
Wanneer een land een ander land aansprakelijk stelt, gaan beide landen eerst in gesprek. Leidt dat gesprek niet tot overeenstemming, dan kan Nederland daarna naar een internationale rechter stappen.
'Opvallende en significante stap'
"Het is een opvallende stap vanuit Den Haag, in een tijd dat de oorlog in Syrië wat op achtergrond raakt", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Reden dat Nederland vandaag deze stap is de aankomende jaarlijkse algemene vergadering van de Verenigde Naties. Een diplomatieke topbijeenkomst, die door corona digitaal plaatsvindt. De verwachting in Den Haag is dat meer landen zich bij deze stap zullen aansluiten."
Volgens Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens is de situatie in Syrie nog altijd zeer slecht. "De oorlog in Syrië mag op de achtergrond zijn geraakt, het leed in het land gaat onverminderd door", zegt Koens. "Het regime dat verantwoordelijk is voor deze vreselijke misdrijven is, dankzij militaire en diplomatieke steun uit Rusland, nog gewoon aan de macht. De vele duizenden slachtoffers zoeken erkenning, in die lange zoektocht is dit een significante stap. Zolang het regime van dictator Bashar al-Assad aan de macht blijft kunnen de vele miljoenen vluchtelingen, in Europa en Turkije, niet terug naar huis."
