Inbrekers slaan meer dan honderd keer per dag toe in Nederlandse woningen. En in de donkere dagen rond kerst ligt dat aantal nog hoger. De politie beschouwt inbraken als criminaliteit met een hoge impact voor gedupeerden, maar daden blijven daar al jaren bij achter. Zo werd in 30 gemeenten geen enkele inbraak uit de afgelopen drie jaar opgehelderd.
Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Uit jaarverslagen komt naar voren dat de politie ook al jaren haar eigen doelstellingen niet haalt. De afgelopen vier jaar werd de ophelderingsnorm voor inbraken, die telkens rond de 10 procent lag, niet gehaald.
Piek rond kerst
Het aantal woninginbraken in Nederland daalt, mede door forse inzet op preventie, al jaren. Toch zijn er gemiddeld nog altijd meer dan 100 inbraken per dag, met een piek rond Kerst. December is dan ook al jaren een feestmaand voor inbrekers. 11,6 procent van de inbraken tussen 2012 en 2019 gebeurde in die maand. In onderstaande tabel is verder te zien dat in juni relatief weinig wordt ingebroken.
Benieuwd naar meer misdrijven in je woonplaats? Zoals bedreiging, fietsendiefstal, straatroof of overvallen? Vul dan hieronder je woonplaats in. In verband met drukte kan het even duren voor je woonplaats gevonden is.
High impact crime
Net als bij straatroven en overvallen spreekt de politie bij inbraken van een high impact crime, waarbij het wenselijk is zo snel mogelijk slachtofferhulp aan te bieden. In veel gevallen komt de politie ook wel ter plekke om gedupeerden bij te staan, maar in bijna 90 procent van de gevallen worden inbraken vervolgens nooit opgehelderd.
Opheldering betekent overigens niet dat zaken ook zijn opgelost. De politie beschouwt een zaak als opgehelderd als er voldoende aanwijzingen zijn om een verdachte aan te wijzen. Dat wil nog niet zeggen dat deze verdachte ook de dader is, heeft bekend en voor het delict vervolgd is.
Slachtofferhulp Nederland start een campagne, die als doel heeft slachtoffers te bereiken die slachtoffer zijn van diverse misdrijven.
30 gemeenten, 2.000 inbraken, 0 verdachten
De onderzoeksredactie van RTL Nieuws keek ook per gemeente in hoeverre inbraken die in de afgelopen drie jaar zijn gepleegd inmiddels zijn opgehelderd. Daaruit komen grote regionale verschillen naar voren. Zo zijn er 30 gemeenten, samen goed voor ruim 2.000 inbraken in drie jaar tijd, waar bij geen enkele zaak een verdachte is gevonden.
Neem bijvoorbeeld Goirle, Woudenberg en Voerendaal. In elk van die gemeenten waren er in de afgelopen drie jaar meer dan 100 inbraken. Tot mei van dit jaar was daarvan nog geen enkele zaak opgehelderd. Hoe anders is dat in Zeeland, waar alle gemeenten boven het landelijk gemiddelde scoren. In Sluis wist de politie bijvoorbeeld 1 op de 4 inbraken aan een verdachte te linken.
Ophelderingspercentage per gemeente
Wel beelden, geen verdachte
Volgens de politie is het niet eenvoudig om inbraken op te lossen. Zo ontbreken regelmatig aanknopingspunten als een signalement van een verdachte, camerabeelden of informatie over voertuigen. Maar ook als die informatie er wel is, blijven zaken liggen.
Andrea Jonker kan er over meepraten. Een aantal jaren geleden werd haar hele huis overhoop gehaald door inbrekers, maar ondanks camerabeelden werden de daders nooit gevonden.
Inbreker keek recht in de camera
Weinig prioriteit
Criminoloog Jasper van der Kemp van de Vrije Universiteit wijt de lage ophelderingspercentages aan andere prioriteiten bij de recherche. "Het gaat hier om dingen die je moet naspeuren en uitzoeken. Als je dan veel capaciteit nodig hebt voor grootschalige inzet op bijvoorbeeld drugs- en wapenhandel, heb je minder mensen om systematisch onderzoek te doen naar woninginbraak."
Van der Kemp vindt dat zorgelijk, want de impact van een inbraak wordt nogal eens onderschat. "Het wordt meestal weggezet als een vermogensmisdrijf, maar mensen ervaren dit heel anders. Ze zijn in je huis geweest, hebben aan je spullen gezeten. Daarom staat het ook als high impact crime beschreven, maar je ziet dat het niet die aandacht krijgt van de politie."
'Hoge opheldering niet realistisch'
In een reactie laat een woordvoerder van de Nationale Politie weten dat het niet realistisch is om te verwachten dat veel meer, zo niet alle, zaken worden opgelost. "De boodschap dat een woninginbraak waarschijnlijk niet wordt opgelost, is geen prettige voor een slachtoffer. Maar het is wel een realistische boodschap, waarmee de politie valse verwachtingen wil voorkomen. Dat dit frustreert, snappen we, maar het is wel eerlijk."
Zowel de landelijke korpsleiding als de lokale politie hebben vooralsnog geen verklaring voor de 30 gemeenten waar geen enkele zaak is opgehelderd.
Verantwoording
Voor dit artikel is gebruik gemaakt van cijfers uit diverse openbare bronnen. De norm en het algemene ophelderingspercentage zoals de politie deze hanteert, komen uit de jaarverslagen van de politie. Het aantal inbraken per maand is verkregen via het open dataportaal van de politie.
De ophelderingspercentages per gemeente per jaar komen van het Centraal Bureau voor de Statistiek, dat de gegevens weer uit dezelfde politieregistraties haalt.
