De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) neemt een waslijst aan misstanden waar bij thuiszorgorganisatie Privazorg. Korrie Louwes is als hoofdinspecteur Maatschappelijke Zorg eindverantwoordelijk voor het onderzoek. Een interview.
Uit jullie onderzoek blijkt onder meer dat Privazorg al jarenlang gebukt gaat onder een gebrekkige wijze van besturen. Wat schort er aan?
"Het grootste probleem is dat Privazorg koos voor een ingewikkelde organisatiestructuur, waarbij verschillende bv's diensten verlenen aan onderdelen die de daadwerkelijke zorg verlenen. Hierdoor was het op een gegeven moment niet meer transparant waar de zorgeuro's heengaan. Het kostte veel moeite om in ons rapport precies te beschrijven hoe Privazorg de zaken had georganiseerd."
Waarom koos Privazorg voor zo'n onheldere structuur?
"Dat komt onder meer door de ontstaansgeschiedenis van Privazorg, dat op een zwaan-kleef-aan-achtige manier is gevormd. Ook zijn er in het verleden verschillende herstructureringen uitgevoerd."
Sleutelfiguren als voormalig topman Barend van Leeuwen, voorzitter van de raad van commissarissen Peter van de Burgt en bestuurder Teun Huisman blijken verschillende petten op te hebben gehad. Dat staat toch haaks op de governance code voor de zorg?
"Er is in elk geval sprake geweest van de schijn van belangenverstrengeling. Of er ook daadwerkelijk belangenverstrengeling is geweest waarbij sprake was van eigen gewin, is weer een stap verder. Maar ook de schijn van belangenverstrengeling moet altijd worden voorkomen. Wij waren geschrokken over wat we aantroffen. De interne partijen gingen rollebollend over straat. En er zou 12 miljoen dividend worden uitgekeerd, terwijl Privazorg verlies draait."
Hoe kan een zorginstelling met tientallen miljoenen omzet zo weinig professioneel zijn georganiseerd?
"In Nederland kan iedereen een zorgorganisatie opstarten. Het is niet voor niets dat er nu een wetsvoorstel ligt, waarin een meldplicht is opgenomen. Dat zou de Inspectie een beter zicht geven op wie een zorgbedrijf begint. Bij Privazorg heeft het ook te maken met de verschillende geldstromen, waarmee het bedrijf wordt gefinancierd. Ten slotte heeft de organisatie een andere dan gebruikelijke structuur moeten kiezen, omdat ze werkt met zzp'ers. Dat levert ook voordelen op, bijvoorbeeld flexibiliteit."
Vormen de geconstateerde tekortkomingen ook een gevaar voor de zorg?
"Het antwoord is volmondig ja. Dat risico is er. De geldstromen waren niet transparant, en er bestond een groot risico dat er een groot bedrag aan de zorg onttrokken zou worden. Omdat Privazorg als geheel verlies maakt, was het onzeker of de organisatie daardoor straks nog in staat zou zijn zorg te leveren. Sinds maart is er echter veel gebeurd. Privazorg is ook zelf aan de slag gegaan met onze aanbevelingen."
Wat moet er gebeuren?
"In de eerste plaats moet de 12 miljoen euro beschikbaar blijven voor de zorg. Daarnaast moet de organisatie anders worden gestructureerd, waarbij er goede check and balances moeten komen tussen de aandeelhoudersvergadering, de raad van commissarissen en de directie. En de transparantie moet worden verbeterd. Wij houden de vinger aan de pols, en als er te weinig voortgang is kan de Inspectie door een aanwijzing te geven harder ingrijpen."
