Ga naar de inhoud
Tweede Wereldoorlog

'Joodse schrijfster Etty Hillesum hielp kinderen ontsnappen uit Kamp Westerbork'

Wachtershuisje in Kamp Westerbork. Beeld © ANP

De joodse juriste en schrijfster Etty Hillesum heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog geholpen enkele kinderen te laten ontsnappen uit Kamp Westerbork. Dat blijkt uit onderzoek van literatuurwetenschapper Betinne Siertsema.

Siertsema onderzocht de memoires van joodse verzetsheld Ies Spetter. Ze achterhaalde volgens dagblad Trouw dat Spetter en Hillesum samenwerkten in Kamp Westerbork om kinderen te bevrijden. 

Dagboek

Etty Hillesum (1914-1943) werd bekend door het dagboek dat ze bijhield tijdens de eerste oorlogsjaren. Ze werkte samen met Spetter op een afdeling van de Joodse Raad in Westerbork. 

De Joodse Raad was een door de Duitsers in het leven geroepen organisatie die de joodse gemeenschap in Nederland moest besturen. Hillesum en Spetter hoopten door hun werk voor de raad mensen te kunnen helpen.

Smokkelen

Spetter schrijft in zijn memoires over de samenwerking met Hillesum: "Samen met vriendin Mr. Hillesum slaagde ik erin enkele kinderen uit het kamp te smokkelen."

De kinderen werden in een ambulance gezet waarmee zieken naar het ziekenhuis in Groningen werden gebracht. Literatuurwetenschapper Siertsema wist meteen dat het over Etty Hillesum ging toen ze de documenten onderzocht.

Lot delen

Hillesum weigerde onder te duiken, omdat ze 'het lot van haar volk wilde delen', en weigerde de Duitsers te haten. Volgens Siertsema zette Hillesum haar ideeën in Westerbork overboord, toen ze inzag wat er gebeurde met de mensen die uit dat kamp werden weggevoerd.

In september 1943 werd Hillesum zelf vanuit Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. Daar werd ze eind november vermoord. Haar dagboek 'Het verstoorde leven' werd uitgegeven in 1981 en werd een internationale bestseller.