Het zijn alarmerende cijfers: het aantal zelfmoorden in ons land is nog nooit zo hoog geweest. Opvallend is dat mannen twee keer zo vaak zelfmoord plegen als vrouwen. Hoe komt dat?
Het aantal zelfmoorden neemt al jaren toe. In 2007 ging het nog om 1353 gevallen, vorig jaar om 1871. Afgelopen jaar bleef het aantal vrouwen dat zelfmoord pleegde gelijk, bij mannen steeg het aantal met 30.
Moeite met nieuwe levensfase
De stijging is vooral te zien bij jonge mannen van in de 20, 60-plussers, gescheiden mannen en weduwen. Jan Mokkenstorm, psychiater bij suïcidepreventieplatform 113Online zegt dat sommige mannen minder goed kunnen omgaan met nieuwe levensfases dan vrouwen: "Van scholier naar werknemer, van jongen naar adolescent, van vriendje naar vader. Als zij die nieuwe rol niet kunnen volhouden, leidt het in hun beleving tot gezichtsverlies."
En mannen zoeken ook minder snel hulp als het fout gaat, terwijl dat juist erg belangrijk is, benadrukt de psychiater: "Ze hebben het gevoel alles zelf te moeten oplossen. Zeker als het gaat over praten over hun gevoelens van hopeloosheid. Ze betrekken anderen daar niet bij en drinken soms te vaak."
Meer ankers in haar leven
Ad Kerkhof, hoogleraar suïcidepreventie, sluit zich daar bij aan. "Vrouwen bespreken veel meer. Ze hebben vaak ook meer ankers in hun leven: kinderen, de relatie met hun ouders, vriendschappen. Mannen zijn vaak meer monomaan op hun werk gericht, ze beschouwen hun carrière als het belangrijkste onderdeel van hun identiteit. Als er dan op het gebied van werk iets misgaat, zijn ze kwetsbaarder."
Kerkhof denkt dan ook dat de economische crisis de belangrijkste reden is voor de toename van het aantal zelfmoorden. "Bij langdurig werklozen stijgt het aantal zelfmoorden. We denken dat dat samenhangt met de crisis. Het is een extra bedreiging voor suïcidale mensen omdat het perspectief op verbetering van de situatie slecht is. Ook is er de afgelopen jaren gekort op opvang en begeleiding van psychische patiënten. Dat speelt ook een rol."
Vergeleken met het buitenland
Hij noemt de cijfers een enorme ramp. Toch valt er nog iets positiefs te zeggen. Vergeleken met andere Europese landen komt zelfdoding in Nederland relatief weinig voor. In ons land gaat het om 10,5 zelfdodingen per 100.000 inwoners. De meest recente cijfers op Europees niveau laten zien dat in Rusland zelfdoding het meest voorkomt (21 per 100.000 inwoners). Ook in België ligt het aantal hoger: 17,4 per 100.000 inwoners.
Kerkhof heeft onderzoek gedaan naar de verschillen tussen België en Nederland. In Nederland stappen mensen al niet zomaar naar de hulpverleners, maar in België is dat nog erger. "Het verschil zit 'm voor een belangrijk deel in de volksaard. Nederlanders bespreken het eerder. De bereidheid om hulp te zoeken is bij de Belgen nog lager. De schaamte is nog groter."
Bespreek het!
Wat moet je doen als je denkt dat iemand mogelijk suïcidaal is? Kerkhof: "Mensen kunnen in stilte enorm lijden. Schaamte is een belangrijk onderdeel van de ziekte. Daarom moet je het bespreken, directe vragen stellen. 'Ben je wanhopig?'. 'Denk je aan zelfmoord?'."
Vervolgens is het van belang dat mensen daadwerkelijk naar de huisarts gaan om meer hulp te krijgen. Want mensen denken vaak dat het vanzelf overgaat, maar dat is lang niet altijd zo. Kerkhof: "Wie suïcidaal is, moet hulp zoeken."
Meer op rtlnieuws.nl:
Openingstijden: 24 uur, 7 dagen per week
