Er komt een nieuw onderzoek naar het geweld in Indonesië eind jaren veertig. Recent bleek dat Nederlandse militairen 'structureel geweld' hebben toegepast. Morgen praat het kabinet over een voorstel voor een nieuw groot onderzoek, zo melden bronnen aan RTL Nieuws.
Het onderzoek duurt naar verwachting enkele jaren. In voormalig Nederlands-Indië hebben militairen destijds structureel massa-geweld gebruikt, zo concludeerde historicus Rémy Limpach in september na jarenlang onderzoek. Limpach vond bewijs voor verschillende oorlogsmisdaden: martelingen, verkrachtingen, executies en het platbranden van dorpen.
Structureel geweld
Volgens de onderzoeker is niet iedere Indie-veteraan schuldig: de meerderheid van de militairen heeft geen excessief geweld gebruikt, maar door het gebrek aan middelen en mankracht hebben duizenden incidenten plaatsgevonden. Ouder onderzoek uit 1969 sprak nog van 'excessen', maar in het Limpach-onderzoek wordt gesproken van structureel geweld.
Minister Koenders van Buitenlandse Zaken drong aan op een nieuw, groot onderzoek naar de periode. Hij noemde de periode van dekolonisatie eerder een 'zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis'.
Archieven openen
Minister Hennis van Defensie wil voorkomen dat Indie-veteranen zich geschoffeerd voelen door het onderzoek. Daarom wordt niet alleen het handelen van de Nederlanders onderzocht, maar kijken de onderzoekers ook naar de Bersiap-periode. Dat is een gewelddadige periode in Nederlands-Indië door Indonesische onafhankelijkheidsstrijders na de Japanse capitulatie. Dat was een nadrukkelijk verzoek van de VVD, zodat een onderzoek niet alleen zou oordelen over Nederlandse misstanden.
Het kabinet heeft goede hoop dat Indonesië mee wil werken en archieven wil openen. Verschillende instanties worden verantwoordelijk voor het onderzoek. Zo leveren onder andere het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) onderzoekers. Welke instanties nog meer onderzoekers leveren, maakt het kabinet naar verwachting na de ministerraad bekend.
