'Neeeeee, jij moet ophangen.' 'Neee, jij moet ophangen!' 'Ok...' 'Haha, je hebt niet opgehangen!' Het is geen pretje om verliefde mensen te horen dwepen, maar neem het ze niet kwalijk; ze kunnen er écht niets aan doen. Bijna alle kleffe clichés over de verliefdheid zijn wetenschappelijk te verklaren.
Op slag verliefd
Je hoeft maar een glimp op te vangen van een aantrekkelijk persoon, en binnen een seconde zijn de eerste stoffen in de hersenen meetbaar die kunnen leiden tot verliefdheid. Dat schrijven wetenschappers van de Universiteit van West Virginia in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Sexual Medicine naar aanleiding van een revisie van bestaand wetenschappelijk onderzoek met hersenscan-apparatuur. Liefde op het eerste gezicht bestaat dus echt. Het verliefde gevoel wordt uiteindelijk veroorzaakt door twaalf verschillende gebieden in het brein.
"Bij drugsgebruikers wordt hetzelfde hersengebied geactiveerd wanneer ze verwachten drugs te krijgen"
Het onderzoek heeft verder laten zien dat bij verschillende soorten liefde verschillende hersendelen betrokken zijn. Zo is er dus een neurologisch verschil tussen onvoorwaardelijke liefde, gepassioneerde liefde en verliefdheid.
De liefde kent vlek noch gebrek
Liefde maakt echt een beetje blind. Vooral in de eerste maanden van verliefdheid zie je wat minder scherp en kun je geen genoeg van die ene persoon krijgen. Dit heeft Amerikaans onderzoek aangetoond dat gepubliceerd is in The Journal of Comparative Neurology. In het onderzoek kregen hevig verliefde personen een foto van zijn of haar geliefde te zien. Bij het zien van de foto lichtte het hersengebied op dat je motivatie en beloningsysteem controleert. Ditzelfde gebied is verantwoordelijk voor de aanmaak van het hormoon dopamine, een stof waardoor je plezier of pijn voelt. Als je verliefd bent, stijgt de aanmaak van dopamine. En daar krijg je een euforisch gevoel van. Je blijft gemotiveerd om de affectie van je geliefde te winnen, omdat je steeds weer hetzelfde gelukzalige gevoel of de beloning wilt ervaren.
"Vervolgonderzoek moet uitwijzen waarom het cognitieve vermogen van verliefden afneemt"
Bij drugsgebruikers wordt hetzelfde hersengebied geactiveerd wanneer ze verwachten drugs te krijgen. Door de constante focus op het zien van je geliefde, vertoon je soms irrationeel, verslavend of obsessief gedrag. Dat kan je blind maken voor de werkelijkheid. Daarom denken mensen pas achteraf: hoe kon ik op zo’n onbenul vallen?
Met je hoofd in de wolken
Verliefdheid kan een behoorlijke stoorzender in je werkzaamheden zijn. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden. Verliefde mensen kunnen zich niet zo goed kunnen concentreren en hebben moeite met taken waar ze hun aandacht bij moeten houden. De mate van verliefdheid voorspelt hoe afgeleid iemand is. Vervolgonderzoek moet uitwijzen waarom het cognitieve vermogen van verliefden afneemt.
Het zou kunnen dat je zo fijn op je roze wolk zit, dat je al je cognitieve energie gebruikt om aan je geliefde te denken, waardoor je minder energie over hebt voor een saaie taak. Maar het verband kan ook andersom zijn: dat mensen die zich sowieso minder goed kunnen concentreren, sterkere gevoelens van verliefdheid ervaren dan mensen die zich goed kunnen concentreren.
Je hart slaat op hol
Alleen al bij het denken aan die ene persoon, gaat je hart sneller kloppen. Ook dit is lichamelijk te verklaren. De hypothalamus, een belangrijk regel- en meetcentrum van de hersenen, stuurt onder andere het autonome zenuwstelsel aan. Dit zenuwstelsel regelt weer je ademhaling, spijsvertering, het verwijden en vernauwen van bloedvaten en je hartslag. Bij verliefdheid produceert de hypothalamus indirect grote hoeveelheden fenylethylamine en noradrenaline. Dit zijn neurotransmitters die boodschappen overbrengen.
"Bij een orgasme van een verliefd persoon kan de hartslag oplopen tot 180 slagen per minuut"
Deze boodschappers geven aan je autonome zenuwstelsel door dat je hart sneller moet kloppen. Leuk weetje: bij een orgasme van een verliefd persoon kan de hartslag oplopen tot 180 slagen per minuut. Dit is even hoog als bij iemand die een parachutesprong maakt. Een donorhart zal rustig door blijven kloppen, omdat daarvan de zenuwbanen zijn doorgesneden.
Geen hap door je keel krijgen
Verliefde mensen krijgen vaak geen hap door de keel. Ze hebben de spreekwoordelijke vlinders in de buik. Ook hier zijn dopamine en noradrenaline verantwoordelijk voor. Door de verhoogde afgifte van deze stoffen, krijg je min of meer hetzelfde effect als bij het gebruik van amfetamines, bijvoorbeeld speed. Gebruik je speed, dan kun je de hele nacht blijven dansen zonder dat je moe wordt of honger krijgt. Via het autonome zenuwstelsel onderdrukken amfetamines het hongergevoel en jagen ze de bloedcirculatie omhoog. Door deze verhoogde bloedcirculatie krijg je het gevoel alsof er vlinders in je buik zitten.
Door Rachel van de Pol
Volg Weekend Magazine op Facebook en Instagram. En wees als eerste op de hoogte van winacties via onze nieuwsbrief!