Een beetje millennial heeft tegenwoordig een bucketlist: 30 dingen die je voor je 30e gedaan moet hebben, 25 verre landen waar je geweest moet zijn, of 5 extreme sporten die je in 2017 geprobeerd moet hebben. Waarom is dit fenomeen de laatste jaren zo enorm populair geworden? En word je er echt gelukkiger van?
Een bucketlist is oorspronkelijk een lijst met dingen die je nog wilt doen ‘before you kick the bucket’, voordat je doodgaat dus. Die grens is de afgelopen jaren flink naar voren geschoven, van ‘voor het einde van je leven’ naar ‘binnen afzienbare tijd’. Volgens psycholoog Thijs Launspach heeft dat te maken heeft met de drang die veel mensen tegenwoordig voelen om extra betekenis aan hun leven te geven. “We hebben heel sterk het idee dat we het ‘perfecte leven’ bij elkaar moeten sprokkelen. Dat bestaat in onze ogen uit een succesvolle baan, een te gekke relatie, een leuk sociaal leven, maar ook uit allerlei extreme ervaringen die het leven de moeite waard maken.”
“Twintigers en dertigers zijn erg bezig met het nastreven van bijzondere ervaringen”, gaat Launspach verder. “Hun aanwezigheid op social media speelt daarbij een rol: het fenomeen dat je aan anderen moet laten zien wat voor interessante dingen je allemaal aan het doen bent. We vinden het niet meer voldoende om gewoon te leven, er moet ook gezwommen worden met dolfijnen. Het is een leeftijdsgroep die nog erg voor zichzelf leeft, ook met het idee in het achterhoofd dat ze straks een gezin krijgen dat dan voorop komt te staan.”
Symbool van het goede leven
Marjan van de Bult (29) uit het Drentse Norg is zo’n millennial met een bucketlist, al past ze niet helemaal in het plaatje dat hier geschetst wordt. Ja, ze heeft gezwommen met dolfijnen. Nee, ze deelt niet alles op social media. En op haar lijst stond juist ook ‘moeder worden’, waar ze vorig jaar een vinkje achter kon zetten. Sinds de geboorte van haar dochter is ze net zo hard doorgegaan met het afstrepen van haar bucketlist. Er staan grote en extreme dingen op, zoals parasailen, vrijwilligerswerk doen in Afrika en een eigen bedrijf opzetten. Maar ook kleinere dingen, zoals paardrijden op het strand en een flesje parfum kopen. “Ik heb mijn bucketlist al in mijn jeugd gemaakt, toen ik een jaar of 16 was”, zegt Marjan. “Ik spaarde als kind lege parfumflesjes en zag parfum als een soort symbool van het goede leven. En dus schreef ik ‘een vol flesje parfum kopen’ op mijn bucketlist. Toen ik eenmaal een baan had en mijn eerste salaris kreeg, was dat dan ook ’t eerste wat ik kocht.”
Ook staan er – zoals het een echte millennial betaamt – een paar dingen op haar lijst die ze vóór haar 30e nog wil doen. “Jazeker, mijn wens is om voor mijn 30e een cabrio en een boot te hebben! Het feit dat ik daar een tijdslimiet aan stel, is voor mij een stukje prestatiedrang.” Ambitieus, met nog maar een klein jaar te gaan, maar Marjan weet zeker dat het haar gaat lukken. Ze werkt er hard voor om alle dingen op haar lijst af te vinken. “Daarom was een van mijn belangrijkste doelen ook het opstarten van een eigen bedrijf. Dit creëert voor mij de ruimte en mogelijkheden om nog meer vinkjes te zetten: ik kan mijn eigen tijd indelen, een zakenreis maken, op retraite naar mooie plekjes, maar ook een mooie auto kopen.”
Een bucketlist kan inderdaad een goed hulpmiddel zijn om je ambities te bereiken, zegt psycholoog Launspach. “Duidelijke doelen stellen voor jezelf is een heel belangrijke vaardigheid. En er is niks mis met ambitieus zijn daarin. Een bucketlist kan een tool zijn om groots te durven denken en je dromen waar te maken.”
Gewoon gáán
Ook Yvonne Dam (45), moeder van een 6-jarige dochter, maakte een bucketlist. “Ik heb heel lang een to-do-bucketlist gehad met allerlei gekke dingen erop die ik wilde doen, maar ik stelde het alsmaar uit. Tot ik een burn-out kreeg en besefte dat het leven te kort en te kostbaar was om af te wachten. Toen ben ik heel veel af gaan strepen: ik omarmde het leven en wilde dingen niet meer uitstellen, ik wilde gewoon gáán. Parachutespringen, vrachtwagen rijden, wildwatervaren. Echt zo gaaf allemaal! Nu ben ik bezig aan een reisbucketlist met de meest gave bestemmingen die ik ooit nog wil zien. Zo wil ik chimpansees zien in Rwanda en pinguïns in Patagonië, maar ook lekker op zonvakantie naar de Caribbean en een weekje naar de Champagnestreek. Op dit moment ben ik met mijn gezin in Thailand, en vorig jaar heb ik 4 bestemmingen afgestreept: Barbados, Kopenhagen, Marrakesh en Istanbul, fantastisch!”
Het klinkt misschien alsof ze het hele jaar door op reis is, maar dat valt reuze mee. Zo’n bucketlist kun je prima afwerken binnen je vakantiedagen, zegt Yvonne. “Ik hoef er echt niet extra vrij voor te regelen, ik plan het gewoon in de vakanties. En je kan ook veel doen in de weekenden."
Natuurlijk kunnen sommige dingen op je bucketlist achteraf tegenvallen, merkte ook Yvonne. “Ik ben ooit sieraden gaan maken omdat ik heel graag iets creatiefs wilde doen en dat was wel een teleurstelling. Niks voor mij, ik vond het saai! En Marrakesh bleek met z’n nauwe drukke straatjes ook niet de allerbeste bestemming voor een vakantie met een klein kind. Maar dan maak ik er natuurlijk alsnog wel een feestje van. Het gaat mij ook niet zo zeer om het afvinken van de lijst, maar vooral om het gevoel vooraf: je kunt er echt enorm naartoe leven.”
Stip op de horizon
Dat is iets wat psycholoog Launspach ook wil benadrukken: het gaat niet om het bereiken van het doel op je lijst, maar om de reis ernaartoe. “De misvatting van sommige mensen is dat je gelukkig of succesvol wordt van het afstrepen van dingen op je bucketlist. Als je die verwachting hebt, kun je nog weleens teleurgesteld raken. Geluk is namelijk in betekenis niet afhankelijk van het bereiken van je doelen.”
Vergelijk het met een stip op de horizon: “Als je het idee hebt dat je gelukkig zal worden op het moment dat je de stip bereikt, dan zal je zien dat als je daar eenmaal bent, er alweer een volgende stip op de horizon staat. Zo blijf je bezig. Ik weet daarom niet of ik het mensen zou aanraden om een bucketlist te maken. Als je ‘t doet, doe het dan om richting te geven aan je leven, maar maak je geluk niet afhankelijk van het bereiken van doelen.”
Marjan is juist een grote voorstander van bucketlists. Met haar eigen bedrijf helpt ze zelfs andere mensen om vinkjes te zetten op hun bucketlist. Haar advies aan ‘bucketlisters’ is wel om het vooral voor jezelf te doen. “Het is net als stoppen met roken. Als je dat niet voor jezelf doet, dan lukt het niet. Als je een bucketlist maakt puur omdat je aan je omgeving wilt laten zien wat voor leuke dingen jij allemaal doet, zoals misschien bij sommige Instagrammers, dan word je daar volgens mij niet gelukkig van.” Dat bevestigt ook Launspach. “Het idee dat iets pas de moeite waard is als je het aan anderen kunt laten zien, is een recept voor teleurstelling. Dan ben je altijd op zoek naar het krijgen van erkenning van anderen.”
Geluksgevoel
In tegenstelling tot Launspach denkt Marjan dat je wel degelijk een gelukkiger leven kunt krijgen door een bucketlist. “Als je een lijst maakt met dingen die jou persoonlijk blij maken, dingen waardoor je het kind in je weer even naar bovenhaalt, dan denk ik dat je er zeker wel gelukkig van wordt, al is het maar voor even. Mij geeft het echt een supergaaf gevoel als ik iets afvink. En als ik foto’s terugkijk voel ik nog steeds de trots en het geluksgevoel. Het gevoel van vrijheid tijdens het paardrijden op het strand, de angst die ik overwon bij het parasailen… Ik heb alles bij elkaar gegild, maar ik heb het wel gedaan.”
Het hoeven dan echt niet alleen maar extreme dingen te zijn, zegt Marjan. “Ik ken bijvoorbeeld iemand elk jaar een klavertje vier wil vinden. Dat is iets superkleins, maar iets dat haar heel veel houvast geeft.” Ook Yvonne zegt eigenlijk meer te genieten van haar reisbucketlist dan van de extreme ervaringen die ze eerder op haar lijst had staan. “Het leuke aan het reizen is dat ik nu alles samen met mijn man en 6-jarige dochter kan doen. We zijn een gezin en het is dan ook eigenlijk ‘onze’ bucketlist. Die momenten met zijn drieën zijn ontzettend leuk en daar geniet ik enorm van.”
Genieten staat ook centraal voor Marjan. “Maar daarin ben ik ook heel realistisch: ik weet dat het leven niet alleen bestaat uit het najagen van je bucketlist. Als ik met mijn dochter in de tuin zit, geniet ik daar ook volop van. Ik geloof dus zeker niet dat je alleen maar geluk haalt uit de piekmomenten in je leven. Daartussenin, in de alledaagse momenten, zit net zoveel waardevols.”
Door Linda Almekinders