In de winter hebben we regelmatig last van een droge lucht in huis, onder andere door de verwarming die continu aanstaat. Maar er kan ook juist veel vocht in huis ontstaan. Een hoge luchtvochtigheid is niet alleen slecht voor de woning, maar óók voor je eigen gezondheid. Je kan er bijvoorbeeld hoofdpijn, slaapproblemen of longaandoeningen door krijgen. Het vocht kan overal vandaan komen en voor heel wat problemen zorgen. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken en de beste tips om vocht in huis te voorkomen.
De juiste luchtvochtigheid
De luchtvochtigheid ligt idealiter tussen 40 en 60 procent. Je kunt dit meten door de hoeveelheid waterdamp in de lucht te vergelijken met de hoeveelheid waterdamp die maximaal in de lucht kan zitten. De temperatuur en luchtdruk hebben daar zodoende invloed op.
Oorzaken vocht in huis
Vaak worden vochtproblemen in huis veroorzaakt door slechte ventilatie. Een gemiddeld gezin produceert bij dagelijkse bezigheden zo'n 10 liter vocht wat natuurlijk erg veel is. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van vocht in huis:
- Optrekkend of opstijgend vocht via funderingen, kruipruimten en spouwmuren. De vochtvlekken zijn dan vooral zichtbaar boven de plint.
- Doorslaand vocht: het vocht van buiten komt door de muur heen naar binnen, omdat de gevel niet meer in staat is om het vocht te weren.
- Koudebruggen: vochtige plekken door warme lucht die door een koude muur of vloer afkoelt, waardoor druppels ontstaan.
- Condensatie door menselijke acties zoals douchen, wassen of koken.
- Lekkage: vaak als gevolg van een bouwfout of veroudering van de woning.

Vocht in huis herkennen
Het is belangrijk om direct actie te ondernemen zodra je vocht in huis constateert. Het snel herkennen is dus essentieel, want hoe eerder je het ontdekt, hoe kleiner de kans op nare gevolgen. Dit zijn de meest voorkomende kenmerken van vocht in huis zodat je het in een vroeg stadium kunt herkennen:
- Vochtplekken op de muur of het plafond
- Condens op ramen en andere koudere oppervlakten
- Een muffe en bedompte geur
- Woonruimtes voelen kil aan
- De was in huis droogt minder snel
- Loslatend behang of stucwerk
- Witte aanslag op de muur
- Vocht- en (zwarte) schimmelplekken
- Algen of mossen op de muur
- Een hoger energieverbruik
- Zilvervisjes en/of pissebedden
Dit kun je doen tegen vocht in huis
Wanneer je vocht in je huis hebt geconstateerd is het belangrijk om zo snel mogelijk de mate van de luchtvochtigheid naar beneden te halen. De volgende vijf dingen kun je zelf doen om de vochtproblemen aan te pakken.
1. Zorg voor een goede ventilatie
De belangrijkste tip om vocht in huis tegen te gaan en het in eerste instantie ook te voorkomen, is het creëren van een goede ventilatie. Vieze lucht moet het huis namelijk uit en schone lucht moet naar binnen komen. Dit gaat via naden en kieren, of door roosters of open raampjes. Vooral bij goed geïsoleerde woningen is het binnenkrijgen van verse lucht door een rooster essentieel, omdat in deze huizen de naden en kieren extra goed zijn gedicht.
Daarbij kan het juist energie besparen door frisse buitenlucht naar binnen te halen. Het verwarmen van vochtige lucht is namelijk veel lastiger dan het verwarmen van droge lucht. Door deze dingen te doen zorg je voor een goede ventilatie:
- Zet elke dag de ramen open.
- Ventileer extra als je kookt, doucht en klust in huis.
- Ventileer goed als er veel mensen in huis zijn (geweest).
- Hang de was – wanneer mogelijk – buiten op.
- Zet tijdens het douchen de ventilatie op de hoogste stand of zet het badkamerraam een half uurtje open.
- Maak vloeren droog na het dweilen en douchen.
- Zet in de winter de kamerthermostaat niet onder de 15 graden.
- Dicht gaten van de vloer op de begane grond bij meterkast en keukenafvoer.
Tip: Sommige mensen zweren bij deze tip. Zet een bakje koffiebonen in de kamer neer en het vocht zal langzamerhand uit de kamer verdwijnen.
2. Plaats een luchtontvochtiger
Heb je niet in alle ruimtes een raam waardoor de vochtige binnenlucht kan ontsnappen? Dan zou je ook een luchtontvochtiger kunnen plaatsen. Met dit apparaat zorg je voor een drogere lucht in huis. De ontvochtiger zuigt namelijk de vochtige lucht aan en de ingebouwde verdamper haalt het water uit de lucht. Dit water wordt opgevangen in de opvangbak of het wordt afgevoerd via de aangesloten waterleiding. Voor een luchtontvochtiger betaal je gemiddeld tussen de €50 en €200 en het is vaak in alle bouwmarkten verkrijgbaar.
De budgetvariant die vooral op kleinere schaal werkt is de zogenoemde 'vochtvreter'. Dit zijn kunststof bakjes met navullingen van korrels calciumchloride. Deze korrels trekken waterstofgassen in de lucht aan en zetten ze om in water, wat in het opvangbakje terechtkomt.
3. Investeer in een mechanisch ventilatiesysteem
Een luchtontvochtiger werkt goed om de condensatievocht af te voeren, maar het is wel een oplossing voor korte termijn. Het verandert namelijk niets aan de luchtkwaliteit in je woning. Hier kan een mechanisch ventilatiesysteem wel meer perspectief bieden. Je heb de keuze tussen een centraal ventilatiesysteem voor je volledige woning (bij nieuwbouw of een grondige renovatie) of voor een decentraal ventilatiesysteem voor één specifieke en afgewerkte ruimte.
4. Zorg voor een constante binnentemperatuur
De kans op vochtproblemen neemt toe wanneer je een kamer kouder dan 15°C langdurig ventileert. Hoe kouder je woonruimtes zijn, hoe sneller de luchtvochtigheid toeneemt. De temperatuur op de muren, vloer en het plafond wordt daardoor te laag en zo ontstaat er condens wat voor de vervelende vochtproblemen kan zorgen. Hou de temperatuur dus altijd zo constant mogelijk. Dit zorgt er niet alleen voor dat de binnenlucht droger wordt, ook krijg je zo een aangenamer woonklimaat.
5. Schilder met vochtwerende verf
Als je de keuken of badkamer gaat schilderen doe dit dan met vochtwerende verf. Dit product voorkomt dat condensatievocht je muren binnendringt en zo lelijk gaat huishouden. Zeker wanneer je geen raam in deze ruimtes hebt. Vochtwerende verf is zowel voor binnen- als buitenmuren verkrijgbaar.
Fotocredits
- Headerfoto: Alena Kravchenko - Getty Images
- Foto 2: Ekspansio - Getty Images
- Foto 3: Kinga Krzeminska - Getty Images