Hulp in de huishouding. De één kan niet zonder, de ander moet er niet aan denken, en weer een ander vindt het maar gênant: je laat een ander toch niet je troep opruimen? Wie het ook doet, er wordt heel wat afgepoetst in Nederland.
Op kantoor, op het station, of op straat: schoonmakers zijn absoluut onmisbaar - en vrijdag 14 juni is de dag om daar even bij stil te staan en ze flink te bedanken (hoewel dat ook iedere andere dag van het jaar kan natuurlijk). Maar over een schoonmaker of -maakster thuis zijn de meningen verdeeld. We vroegen drie lezers naar hun voorkeur: wel of niet de poets uitbesteden?
Monica ten Hoove Helbig (37) zweert bij haar schoonmaakster. Elke vrijdag maakt hulp Anita twee uur lang Monica's huis aan kant. "Mijn wekelijkse geluksmoment", noemt Monica het.
"Negen jaar geleden had ik een burn-out. Daarna besloot ik praktische zaken zoveel mogelijk uit te besteden, zodat ik niet weer zou overlopen. Schoonmaken was één van die zaken, en zo kwam Anita in ons leven."
Anita komt elke vrijdag twee uur en doet dan vrijwel alles in Monica's huishouden: van de keuken poetsen en de badkamer schrobben, tot stofzuigen en de bedden verschonen. "Ze is echt onmisbaar, want zelf bak ik maar weinig van schoonmaken. Een doekje over het aanrecht red ik nog wel, en stofzuigen doe ik soms ook, maar als ik de ramen lap, zijn ze na afloop viezer dan ervoor. Daarom doe ik eerlijk gezegd ook maar weinig in huis. Anita gaat altijd ontzettend grondig te werk en laat het huis elke vrijdag weer spic en span achter. Thuiskomen in een schoon huis, waarvan de frisse geur me tegemoet komt als ik de deur opendoe, is echt mijn wekelijkse geluksmoment."
Monica betaalt Anita €12,50 per uur en stopt aan het begin van de maand het hele bedrag in een envelop. Anita begon ooit op tien euro, maar kwaliteit moet je belonen, vindt Monica. "Dat doet een 'echte' baas ook. Daarom verhoog ik haar uurtarief volgende maand naar €13,50. Bovendien heb ik niet alleen veel plezier van mijn hulp, het is ook financieel heel slim. Zelf verdien ik veel meer dan €13,50 per uur en die twee uur per week kan ik nu besteden aan mijn eigen werk, in plaats van aan schoonmaken."
Meestal is Monica weg als Anita komt, maar soms werkt ze vanuit huis. "Dan moet ik af en toe even aan de kant, of ze dweilt onder mijn voeten door. Dan kletsen we gezellig. We zeggen vaak dat we ook eens buiten 'werktijd' moeten afspreken, maar daar is het nog niet van gekomen. Misschien moet ik daar toch eens tijd voor maken, om haar te vertellen hoe blij ik met haar ben!"
Karlijne van Ammers (34) heeft met haar tweeling (4), opleiding, werk, en wisseldiensten van haar partner een een druk leven, maar moet er niet aan denken dat iemand anders haar huis schoonmaakt. Dat kan ze zelf toch het beste.
Karlijne noemt zichzelf een "enorme poetsfreak." "Dat is me met de paplepel ingegoten. Een schoon en opgeruimd huis vind ik ontzettend belangrijk, maar met twee kleuters in huis is dat hard werken. Maar als hier alles aan kant is, geeft me dat rust. Als de boel door vakantie of een drukke agenda even is blijven liggen, wordt het chaos, zowel in huis als in mijn hoofd."
'Ik moet er niet aan denken dat een wildvreemde mijn huis schoonmaakt'
Daarom besteedt Karlijne veel tijd aan het huishouden. Elke maandag maakt ze het hele huis schoon, de wc en badkamer nog vaker. Stofzuigen gebeurt beneden wel drie, vier keer per dag. Maar uitbesteden is voor haar geen optie. "Omdat alleen ik precies weet hoe ik alles wil hebben, moet ik er niet aan denken dat een wildvreemde mijn huis schoonmaakt. En die moet je dan ook nog betalen. Je wil toch ook niet voor iemand vooraf een hele lijst met eisen neerleggen, met "Denk je ook aan de deurgrepen?" en "Graag ook onder de wasbak schoonmaken". Als ik dat al zou doen, zou ik bij thuiskomst meteen checken of ze alles wel gedaan heeft, waar ik haar dan misschien weer op moet aanspreken. Ik weet ook zeker dat ik alsnog eerst het hele huis ga opruimen voordat ze komt. Ik word al iebel bij het idee, haha!"
Op dit moment heeft Karlijne het zo druk met de opleiding die ze naast haar werk volgt, dat ze het poetsen noodgedwongen grotendeels aan haar vriend moet overlaten. Maar zelfs daar heeft ze moeite mee. "Ik ben heel blij dat hij nu zoveel doet in huis, want beter iets dan niets. Maar ik kan het dan toch niet laten om te vragen of hij ook de lampen heeft afgestoft. Nee dus. Als hij dat dan alsnog doet en het stof over de schone tafel naar beneden dwarrelt, weet ik weer waarom ik de schoonmaak toch het allerliefste zelf doe."
Angelique (47) vindt hulp in de huishouding een belachelijke luxe. Je moet altijd je eigen boontjes kunnen doppen, en hoe druk kun je het nou helemaal hebben?
"Ik vind het gewoon bespottelijk hoeveel mensen tegenwoordig een schoonmaker hebben. Wat voor voorbeeld geven ze daarmee aan hun kinderen? Die vinden het straks normaal om een poetsvrouw, tuinman en oppasoma te hebben. Iedereen zeurt altijd maar dat ze het zo druk hebben, maar dat zijn vaak mensen die niet eens fulltime werken. De burgemeester van Amsterdam, díe heeft het druk. Maar als je tijd hebt om uitgebreid te winkelen, kun je toch ook prima je eigen poets doen? Dan ga je maar wat later shoppen. Het idee dat jij in de stad loopt of aan het sporten bent, terwijl iemand anders jouw huis staat te stofzuigen, vind ik echt idioot."
'Een vrouw van mijn moeders leeftijd die dan op haar knieën míjn vloer dweilt? Dat is toch absurd!'
Angelique vindt hulp in de huishouding ook gênant tegenover haar ouders en grootouders: zij hadden immers ook geen personeel. "Het erge is dat de meeste hulpen waar ik over hoor, van mijn moeders leeftijd zijn. Die liggen dan op hun knieën de vloer te dweilen van jonge mensen die het net zo goed zelf hadden kunnen doen. Een absurde situatie. Maar tegenwoordig lijkt het wel alsof je niet meer meedoet zonder hulp in de huishouding: mensen verklaren me voor gek dat ik de schoonmaak nog zelf doe."
Maar Angelique vindt een schoonmaker niet alleen een "belachelijke luxe", ze vindt het ook zonde van haar geld. "Ik hoor bedragen van €35 per ochtend - hoeveel boodschappen ik daar van kan doen! Bovendien is schoonmaken een gratis work-out: ik woon best ruim, dus met drie keer per week stofzuigen, twee keer per week de badkamer en wc en eens per week alles afstoffen, kom ik ruimschoots aan mijn beweging."
Als je niet oud of hulpbehoevend bent, moet je je eigen boontjes kunnen doppen, vindt Angelique. En dat geldt wat haar betreft niet alleen voor het huishouden. "Ik vraag nooit iemand om hulp. Als ik iets niet weet of niet kan, zoek ik het altijd zelf uit. Niemand hoeft mij te helpen, ik google het wel."
Hulp in de huishouding inschakelen? Hier moet je op letten
Voor veel mensen is vertrouwen een van de belangrijkste selectiecriteria bij het inhuren van een schoonmaker. Natuurlijk laat je niet zomaar iemand in je huis, zeker niet als de hulp een eigen sleutel krijgt. Je kunt een briefje ophangen in de supermarkt, maar de meeste mensen vragen eerst rond in hun eigen omgeving. Misschien zoekt de schoonmaker van de buren of van goede vrienden nog een adresje?
Voorkom teleurstellingen
Maak eerst kennis met een potentiële hulp en spreek wederzijdse verwachtingen duidelijk uit. Volstaat afstoffen en stofzuigen, of wil je ook graag de was opgevouwen, de bedden verschoond en het glas in de glasbak? Zeker als je zelf nogal van de poetsdetails bent, is het slim om dat aan te geven: niet iedereen neemt standaard de onderkant van de wasbak mee. Om teleurstellingen te voorkomen, kun je een proefochtend voorstellen, ook om het aantal uur te bepalen.
Een mondelinge afspraak is ook een afspraak
Wie minder dan drie dagen per week iemand inhuurt om schoon te maken, op te passen of andere huis-, tuin en keukenklusjes te doen, valt onder de Regeling Dienstverlening aan Huis. Wie het netjes wil doen kan een standaardcontract gebruiken, maar ook een mondelinge afspraak om bijvoorbeeld iedere maandag twee uurtjes te komen poetsen, geldt als een overeenkomst. Je kunt zelf afspraken maken over hoe en hoeveel je iemand betaalt, maar de schoonmaker (van 22 jaar of ouder) heeft wel recht op het minimumloon van € 10,83 per uur en 8 procent vakantiegeld. Met een uurtarief van zo'n € 12 tot € 16 zit je dus meestal goed. Bovendien heeft je hulp recht op doorbetaling tijdens ziekte (maximaal zes weken) en op vakantiedagen. Er geldt vanuit de opdrachtgever een opzegtermijn van één maand.
Geen wiebelende keukentrapjes
Je hoeft als opdrachtgever onder de eerder genoemde regeling geen loonbelasting en verzekeringspremies in te houden of af te dragen. Ook hoef je geen administratie bij te houden. Wel moet je zorgen voor veilige werkomstandigheden: als de schoonmaker na een val van jouw wiebelende keukentrap zijn been breekt, ben jij verantwoordelijk.
Liever wit?
Er zijn tegenwoordig ook allerlei professionele bureaus die bemiddelen tussen particuliere huishoudens en ervaren schoonmakers. Helpling en Iemand zijn bekende namen, maar een rondje Google levert talloze hits op. De bemiddelingsbureaus leveren schoonmakers die elke week langskomen, of die eenmalig (bijvoorbeeld) de grote voorjaarsschoonmaak komen doen. Het (witte) uurtarief bij bureaus ligt rond de €14,50.
Lees hier meer over je rechten en plichten als je een schoonmaker inhuurt.