Ben je weleens eenzaam en zou je graag nieuwe vrienden maken? Je bent de enige niet. Maar hoe vind je elkaar? En hoe bouw je dan leuke, bestendige en waardevolle vriendschappen op?
Drie tot tien procent van de jongeren voelt zich weleens eenzaam en daarom is er vanaf vandaag een landelijk meldpunt. En zij zijn ongetwijfeld de enigen niet. Want ook op latere leeftijd komt eenzaamheid regelmatig voor. Niet zo gek: hoe ouder je bent, hoe kleiner je vriendenkring wordt, omdat mensen om allerlei redenen wegvallen. Denk aan verhuizingen, scheidingen of sterfgevallen. Dan kun je op een punt komen dat je denkt: eigenlijk zou ik wel een nieuwe vriend of vriendin willen hebben, en dan het liefst in het echt, niet online. Iemand met wie ik kan lachen, om eens mee naar de film te gaan, aan wie ik kan vertellen hoe ik me voel. Heb jij dat ook? Zo pak je dat aan:
Stap 1. Wacht niet op de klik
Je hoort vrienden weleens zeggen dat het tussen hen meteen 'klikte'. Alsof het liefde op het eerste gezicht was. Dat is een prachtige, romantische visie op vriendschap die zelden met de werkelijkheid overeenkomt. In praktijk kost het tijd en moeite om met iemand bevriend te raken. Het duurt ongeveer 50 uur samen zijn voordat een kennis de status van vriend heeft gekregen, zo staat in het boek Vriendschap in tijden van eenzaamheid, een ode aan goede vrienden van Selma Franssen. En in een intieme vriendschap moet je minstens tweehonderd uur investeren. Vrienden met iemand worden is echt een langzaam proces.
Stap 2: Speur je cirkels af
De mensen om je heen kun je in verschillende cirkels indelen. In de cirkel het dichtst om je heen zitten de mensen met wie je de hechtste relatie hebt. Dat is vaak je partner, je kinderen, je familie, je beste vriend. In de cirkel daarna zitten vrienden met wie je leuke dingen kunt doen en op wie je soms een beroep kunt doen als er iets met je is. Weer een cirkel verder vind je je kennissen. Dat zijn mensen die je kent van de voetbal, de yoga, of collega's. In deze cirkel zitten ook vrienden die je uit je oog bent verloren. Neem je cirkels nu eens onder de loep. Waarschijnlijk wil je wat meer mensen in je eerste en tweede cirkel. Die kun je vinden in je derde cirkel. Daar zitten je potentiële vriendschappen.
Misschien kom je erachter dat je te weinig mensen in je derde cirkel hebt, in ieder geval die je leuk genoeg vindt om een cirkeltje te laten opschuiven. Dan moet je deze cirkel zien uit te breiden. Zoek het niet te ver van huis. Blader eens in het buurtblaadje of er een cursus is die je leuk vindt, of ga bij een sportvereniging. Daar kun je kennissen opdoen die in elk geval dezelfde interesses als jij hebben.
'Bekijk jezelf eens neutraal in de spiegel. Heb je een vrolijke, open blik? Of kijk je normaal toch gesloten of bozig?'
Stap 3: Train je social skills
Socioloog Tamara Bouwman van de Vrije Universiteit Amsterdam ontwikkelt een online vriendschapscursus voor vijftigplussers, een soort opfriscursus om vrienden te maken. "Vaak zijn mensen die zich eenzaam voelen wat roestig geworden in sociaal contact. Om ze losser te maken geven wij ze een aantal opdrachten. Een daarvan is: ga naar het park en maak een praatje, gewoon over het weer of over een voorbijkomende hond. Een andere oefening is om jezelf eens in de spiegel te bestuderen als je neutraal kijkt. Heb je dan een vrolijke open blik? Als je normaalstand gesloten of misschien bozig is, moet je je er bewust van zijn dan mensen misschien geen zin hebben om door jou aangesproken te worden."
Stap 4. Stel je open
Na de bootcamp- of tennisles heb je al een aantal keer een gezellig praatje gemaakt met die interessante vrouw of aardige vent. Hoe til je dit contact nu naar het volgende niveau? De magische formule is: durf persoonlijker te worden. Vertel hem of haar bijvoorbeeld eens iets over je werk, je kind of je relatie. Tamara Bouwman: "In de online vriendschapscursus leer je hoe je zo'n gesprek kunt voorbereiden. Wat wil jij vertellen? Wat wil je vragen? Wat heeft diegene vorige keer verteld waarop je kunt aanhaken? Het klinkt misschien geforceerd, maar zo'n gesprek gaat je veel makkelijker af als je er thuis over nagedacht hebt."
Stap 5: Onderneem samen iets
Na een poosje weet je een en ander van elkaar en is het tijd voor een volgende stap. Vriendschap groeit door samen iets te ondernemen wat jullie normaal niet doen. Door bijvoorbeeld met die gezellige collega een stuk in de duinen te fietsen, te shoppen met die grappige moeder van school, of met je yogakennis naar het filmhuis te gaan. Bedenk een leuke activiteit en stel dat voor.
Stap 6: Richt je niet op één persoon
En dan zegt je potentiële vriend(in) dat die geen tijd heeft voor een borrel. Of geen zin heeft om met jou naar een woonbeurs te gaan. Neem dat niet persoonlijk op, maar denk gewoon: volgende keer beter. Misschien is haar hond ziek, heeft ze een schoonfamilie die al haar tijd opslokt of heeft hij het simpelweg niet zo op de woonbeurs. Het ligt in elk geval niet aan jouw persoonlijkheid, want daar kennen jullie elkaar niet goed genoeg voor. Mensen hebben het druk, en daarom is het slim om je niet op één persoon uit je derde cirkel te richten maar op meerdere.
'Dat vrienden allebei even vaak initiatief zouden moeten nemen voor contact is een mythe'
Tamara Bouwman: "Als je je eenzaam voelt, komt een afwijzing extra hard aan. Dan kun je gaan denken: zie je wel, ik ben ook geen leuk gezelschap, waardoor je je nog meer terugtrekt. Op die manier kom je in een negatieve spiraal terecht. Niet doen! Houd voor ogen dat vrienden maken nu eenmaal tijd en moeite kost."
Stap 7: Stel je verwachtingen bij
Misschien droom je van een hartsvriend(in) met wie je alles deelt en die je 24/7 kunt bellen. "Dat is gewoon niet realistisch", vindt Tamara Bouwman. "Zou je zelf voor elke wissewasje midden in de nacht voor een ander klaarstaan? Wil jij écht alles aan een ander vertellen? Nog zo'n mythe is dat vrienden allebei even vaak initiatief voor contact moeten nemen. In de praktijk werkt het meestal niet zo. De een is gewoon meer het type om het voortouw te nemen dan de ander. Hadden jullie vorige keer een leuke afspraak? Dan bel of app je toch gewoon als je zin hebt om die ander te zien?"
Dit zijn je vrienden
De gemiddelde Nederlander heeft 3,5 'echte' vriend die nogal op hemzelf lijkt. Jullie wonen niet verder dan 4 kilometer van elkaar af, en hebben ongeveer hetzelfde opleidingsniveau, leeftijd en achtergrond. Zo om de zeven jaar verandert je netwerk. Een beste vriend is dan een gewone vriend geworden, een kennis is nu je BFF. Vrienden die langer dan zeven jaar blijven plakken, houd je vaak de rest van je leven.
Hierom is vriendschap belangrijk
Tijd doorbrengen met vrienden behoedt je voor stress. Je maakt minder kans op depressies, hart- en vaatziektes en dementie. Volgens sommige onderzoeken is eenzaamheid net zo ongezond als roken, te veel drinken en overgewicht tegelijk.
Wie is er eenzaam?
Een op de drie volwassen Nederlanders voelt zich regelmatig eenzaam en daarvan zijn de meesten tussen de 25 en 40 jaar oud. De reden is dat zij veel grote gebeurtenissen meemaken, zoals een verhuizing, echtscheiding of ze een kind krijgen waardoor hun netwerk verandert. Wie boven de 75 is, loopt ook meer kans om zich eenzaam te voelen, en dat komt doordat er in hun omgeving regelmatig mensen wegvallen.
