De avonturen van agent Lieke: 'Als alles je raakt, kun je dit werk niet doen'

Eigenlijk wilde ze brandweervrouw worden, maar daar was Lieke Hester vijftien jaar geleden nog te jong voor. Dan maar bij de politie. Een keuze waar ze geen moment spijt van heeft gehad, want ze zou niet anders willen. "Geen twee dagen zijn hetzelfde, je weet vaak al niet eens wat de volgende minuut gaat brengen. Dat vind ik heerlijk: dat alles mogelijk is. Het is niet alleen spanning, sensatie en boeven vangen, maar ook mensen helpen en heel veel plezier maken met waanzinnig leuke collega’s."

Nooit bang

Natuurlijk heeft het werk ook minder leuke kanten. Het toenemende geweld tegen hulpverleners is Lieke een doorn in het oog. Zelf kreeg ze daar ook mee te maken. Ze heeft niet de behoefte het incident opnieuw uitgebreid te bespreken, maar het kwam erop neer dat zij en een collega een hersenschudding opliepen omdat ze door verdachten werden belaagd tijdens een aanhouding. Dat ging haar niet in de koude kleren zitten. Ze heeft er lang last van gehad, zowel mentaal als fysiek, schrijft ze ook in haar boek. "Het zou fijn zijn als de politiek hier meer tegen doet, want het is een groot verbeterpunt."

Hoewel ze regelmatig in gevaarlijke situaties belandt, is ze naar eigen zeggen nooit bang. "We zijn getraind, ik heb veel ervaring en als het uit de klauwen loopt, heb ik collega’s op wie ik kan vertrouwen. Ja, die keer dat mijn maatje en ik in elkaar werden geslagen was beangstigend. Natuurlijk vind ik dingen af en toe spannend, je weet nooit wat je aantreft. Maar ik laat me er niet door tegenhouden. Ik wil niet constant over mijn schouder kijken en er steeds bij stilstaan dat het elke dag verkeerd kan gaan. Als ik mijn werk zou moeten doen zoals de Amerikaanse politie, die haast overal met getrokken wapen op af gaat, zou ik ander werk gaan zoeken."

Het kan ook nooit normaal staat bol van de boeiende, nuchter beschreven anekdotes. Grappige, zoals de burenruzie waar een bijl aan te pas komt, maar waar iedereen zodra Lieke en collega arriveren weer gemoedelijk zit te borrelen, maar ook hartverscheurende, zoals die over de vrouw die al lange tijd gebukt ging onder huiselijk geweld.

"Zij was echt aan het overleven, leven kon je het niet noemen. De situatie was heel ernstig, die man was daadwerkelijk in staat haar te vermoorden. Na veel tijd en inspanning van mijn collega en mij is ze uiteindelijk een nieuw leven begonnen zonder die vreselijke man. Dat is iets waar ik nog heel lang op kan teren. We hebben haar leven gered. Dat doen we natuurlijk wel vaker, maar deze zaak bleef me echt bij. Ik hoop dat het ook anderen in een soortgelijke situatie kan inspireren dat hoe uitzichtloos een situatie ook lijkt, er altijd een uitweg is."

Zwaailichten en sirenes

Het grootste misverstand over haar vak? "Mensen denken dat we de hele dag bonnen aan het schrijven zijn, of juist dat het altijd supersensationeel is. Maar het is ontzettend divers, dat laat ik in mijn boek ook wel zien. We doen ook heel veel voor de maatschappij waar de meeste mensen helemaal geen weet van hebben."

Persoonlijk stoort het haar ook dat zij en haar collega’s zich zo vaak moeten verantwoorden als ze zonder zwaailichten door rood rijden of de politiewagen op een plek parkeren waar burgers dat niet mogen. "Mensen beseffen niet dat we daarvoor een ontheffing hebben en dat we dat niet voor niets doen."

"Bij veel casussen is het niet handig om met zwaailichten en sirenes aan te komen scheuren, want dan zijn de verdachten allang gevlogen. En als we even een broodje gaan halen – wij moeten ook eten – kunnen we niet een heel eind verderop parkeren, want we kunnen ieder moment worden opgeroepen voor een reanimatie en dan telt iedere seconde."

Op de Amsterdamse Wallen, waar Lieke werkt, gebeurt altijd wel wat. Saaie diensten zijn zeldzaam. Vaker is wat ze op haar werk meemaakt te bizar voor woorden. "Elke keer als je denkt dat je alles wel hebt meegemaakt en dat het niet goorder of gekker kan, dan gebeurt het alsnog." Zo beschrijft ze in het boek hoe ze een vrouw fouilleerde die haar benen niet wijd wilde doen 'omdat dat niet kon'. Even later trok ze doodleuk een bevroren kip tussen haar benen vandaan. Hóé dan? denkt Lieke op dat soort momenten. "Het kan écht nooit normaal."

Hartverwarmend, maar ook vreselijk goor

Zou ze haar werk net zo interessant vinden als ze niet op de Wallen werkte maar in een slaperig dorp? "Ha, nee, nooit van mijn leven. Als ik zou moeten kiezen tussen werken op het platteland of stoppen met mijn werk, zou het dat laatste zijn. Dan ga ik wel bij de brandweer. Amsterdam is echt mijn bloedgroep, daar wil ik nooit weg."

Het ene moment kan haar werk hartverwarmend zijn, terwijl het volgende vreselijk goor is. Zo deelde ze met Kerst samen met haar collega’s koekjes uit aan daklozen, toen ze werden opgeroepen voor een melding. Het bleek te gaan om een lijk. Nog net op tijd kon haar collega haar erop wijzen dat ze haar kerstmuts nog op haar hoofd had – anders was ze als een goedgemutste kerstvrouw het huis ingelopen waar al weken een dode man lag. Niet dat hij het gezien zou hebben, maar toch.

De politieacademie kan je nog zo goed voorbereiden op allerhande situaties, écht politiewerk leer je pas in de praktijk, meent Lieke. Neem een slechtnieuwsgesprek. "Dat kun je oefenen tot je een ons weegt, maar met een acteur zal het nooit zo zijn als in het echt. Je veegt soms met een paar woorden iemands wereld onder zijn voeten vandaan. Dat went nooit."
 

Lieke probeert haar werk niet mee naar huis te nemen en slaagt daar meestal wel in. Toch laten sommige zaken haar niet onbewogen. Zo was ze vrij nauw betrokken bij de verzorging van Robert M., de man die op kinderdagverblijven in Amsterdam kinderen misbruikte.

"Het verdriet van al die ouders die toen te horen kregen dat hun kind was misbruikt door hem, was next-level. Natuurlijk raakt dat me. Ik ben altijd een soort marshmallow geweest; hard van buiten, zacht van binnen. Bloed en smerigheid brengen me niet snel van mijn stuk, wat dat betreft ben ik een sensatiezoeker. Als alles je raakt kun je dit werk niet doen, ik denk dat ik best heel koel met alles omga, maar soms komt het binnen."

"Een lijkvinding of reanimatie is voor mij werk, maar als er geëmotioneerde dierbaren bij staan, komt dat soms wel door mijn schild heen. En als het om dieren gaat, ben ik helemaal een halve zachte. Dan is het echt janken geblazen."

Gelooft ze nog wel in het goede in de mens, nu ze zo bovengemiddeld vaak wordt geconfronteerd met het slechte? "Ja hoor, er zijn gelukkig genoeg ‘faith in humanity restored’-momentjes. Zo vertel ik in mijn boek over hoe ik op mijn muil ga met de fiets en vervolgens overeind word geholpen door een man die ik even daarvoor nog heb aangehouden. Ook krijgen we regelmatig gevonden portemonnees waar al het geld nog in zit. Dus ik heb zeker nog vertrouwen in de mensheid."