Het stikt online van de coaches die gouden bergen beloven. Als je je, soms voor veel geld, door hen laat begeleiden, word je rijk, succesvol, gezonder dan ooit, of wat je jezelf dan ook ten doel hebt gesteld. Vaak hebben ze de beste bedoelingen en helpen ze je daadwerkelijk vooruit, maar er zitten ook types tussen die andere motieven hebben, weten Sara* en Robi inmiddels. "Ik hoorde helemaal niets meer."
10.000 euro per maand zou ze gaan verdienen. Dat is de worst die 'Sara' (30, haar echte naam is bekend bij de redactie) kreeg voorgehouden door de coach die haar verder zou brengen op het gebied van affiliate marketing (een vorm van online marketing waarbij je commissie krijgt als iemand via jou een product koopt). De investering? 2.000 euro. Maar dat was natuurlijk een schijntje vergeleken met wat het haar zou opleveren.
"Het klonk allemaal heel goed", vertelt ze. "Ik had een blog en wilde daar inkomsten uit kunnen halen. Zo kwam ik al googelend bij deze man terecht. Ik had eerst een minicursus bij hem gevolgd voor 27 euro en die was zo goed en uitgebreid, dat ik torenhoge verwachtingen had van dit traject van 2.000 euro. Als ik al zoveel waarde kreeg voor die 27 euro, dan moest dit wel extreem goed zijn. Maar het tegendeel bleek waar."
Nul begeleiding
De coach, van wie we de naam hier niet zullen noemen omdat het niet ons doel is hier specifieke personen af te fakkelen, beloofde onbeperkt persoonlijke begeleiding, allerlei trainingen, een Q&A, een livedag. Maar Sara zag er niets van terug. "Iedere keer dat ik om live coaching vroeg, kreeg ik als antwoord dat ik daar nog niet klaar voor was. Ik moest éérst mijn website verder uitbouwen. En toen ik dat eenmaal had gedaan, moest ik éérst zorgen voor meer content. Ik kreeg daarbij nul begeleiding.
Toen ik schreef dat het mijn doel was om binnen 6 tot 8 maanden een passief inkomen te kunnen genereren, mailde hij dat dat makkelijk haalbaar was. Maar ik moest kennelijk zelf maar uitzoeken hoe. Ik heb mijn coach uiteindelijk twee keer aan de telefoon gesproken, na stevig aandringen van mijn kant. Eén belletje van vijf minuten waarin ik werd afgepoeierd, en één keer omdat ik wilde uitleggen dat ik superontevreden was over de gang van zaken."
Sara ontdekte ook dat ze niet de enige was die zich opgelicht voelde. "Als je meedoet aan het traject krijg je toegang tot een forum, daar is een keer een topic geopend waar mensen losgingen over hoe ontevreden ze waren. Ik heb met een aantal van hen contact opgenomen. Zij stonden er net zo in als ik. Maar binnen anderhalve dag is het topic offline gehaald, de coach was daar natuurlijk niet van gediend."
Kwaad
Online recensies over de bewuste coach zijn wel allemaal lyrisch, zegt Sara. "Ik vraag me af of die echt zijn. Op veel van de plekken waar je die positieve reviews vindt, kun je meteen doorklikken naar zijn traject. Ik heb de indruk dat deze sites commissie ontvangen als ze een product van hem verkopen. Ze zijn dus allesbehalve objectief."
Sara besloot haar verlies te nemen en er verder geen energie aan te verspillen. Wel kan ze er nog steeds kwaad om worden. "Die man is stinkend rijk, het zou me niets verbazen als hij een paar ton omzet draait per maand, over de rug van anderen. Ik gun iedereen rijkdom en welvaart, zolang het op een eerlijke manier wordt verdiend. Hoe hij het doet, vind ik naar. Ik kan er met mijn pet niet bij dat mensen hier continu in trappen."
Achteraf gezien had ze misschien argwaan moeten krijgen toen ze in de beslissingsfase niet de coach zelf aan de lijn kreeg, maar een verkoper, denkt ze nu. "Dat vond ik toen best wel gek. Ik kwam erachter dat zij ook werken op commissiebasis. Ze krijgen honderden euro's per product dat ze verkopen. Dat is natuurlijk verre van oprecht. Maar ja, wist ik veel. Ik had een heel goed gevoel bij deze coach op basis van dat instapproduct van 27 euro."
'Het leek de perfecte match. Ik voelde me gezien en begrepen'
Coach is geen beschermd beroep; iedereen kan zich zo noemen. Of iemand zijn of haar vak verstaat, is moeilijk te controleren. Sara zal een volgende keer nog beter onderzoeken of een coach wel doet wat hij of zij belooft - voor zover dat kan. Gelukkig kent ze ook de andere kant. "Ik heb me later laten coachen bij mijn schrijfwerk, door een schrijfcoach."
"Met haar heb ik wel supergoede ervaringen. Ik kreeg een-op-een-begeleiding, kon haar altijd een berichtje sturen en ze heeft me ontzettend veel geleerd. Voordat ik met haar in zee ging, heb ik gevraagd of ik met iemand mocht bellen die het traject al bij haar had gevolgd. Dat zou ik anderen ook adviseren, al weet je dan nog niet zeker of het een onafhankelijke klant is of een 'handlanger'. Deze coach bood me ook niet-goed-geld-terug-garantie, dat trok me over de streep. En ik was achteraf meer dan tevreden. Zo kan het dus ook."
Perfecte match
Ondernemer Robi van Liempd (31) werd ook misleid door een coach. Ze zocht hulp bij het structureren van haar bedrijf en kwam via Facebook uit bij iemand die gespecialiseerd was in ADHD en ondernemen. Het leek een perfecte match, want dat was precies waar Robi mee worstelde; vanwege haar ADHD lag haar uitdaging bij het overzicht houden tijdens het werken voor meerdere klanten. "Ik had het gevoel dat ik langzaam aan het verdrinken was in allerlei losse opdrachten."
De coach in kwestie wist zeker dat ze haar daarbij kon helpen, zei ze. "We hebben even gebeld en ze kwam superoprecht over", vertelt Robi. "Ze had zelf ADD, zei ze, en ze maakte nog net niet mijn zinnen af. Ik voelde me echt gezien en begrepen, was helemaal overtuigd van haar expertise. ‘Als we gaan samenwerken, ben ik er echt voor je’, zei ze. Aan het eind van het gesprek heb ik gezegd dat ik er nog even over wilde nadenken en daar had ze alle begrip voor. Ze wilde dat ik pas ja zei als ik er duizend procent vertrouwen in had. Na een gesprek met mijn vriend erover, besloot ik ervoor te gaan. Ik had er gewoon een goed gevoel over."
Voor een strippenkaart van 10 uur persoonlijke begeleiding moest Robi 750 euro (incl. btw) aftikken. Vooraf. Maar toen Robi eenmaal had betaald, bleef het stil. "Ik hoorde niets van haar. Ik moest er zelf achteraan om een intake in te plannen. Pas dagen later reageerde ze, met het verhaal dat haar peuter de waterpokken had. Een week later konden we de intake wel doen zei ze, ze zou me de Zoomlink direct sturen.
Een dag voor de afspraak had ik nog geen link gehad. Vijf minuten voor onze afspraak stuurde ze me dat het niet kon doorgaan omdat ze met haar moeder op de spoedeisende hulp stond omdat die zou zijn uitgegleden in de badkamer. Ik wilde het geloven, maar het voelde wel een beetje als een standaardsmoes. Ze zou me ’s middags bellen. Maar wat denk je? Weer niets."
'Ze zou alles uitleggen, en het zou helemaal goed komen'
Robi, die steeds gefrustreerder raakt van het feit dat zij haar coach achter de broek moet zitten terwijl ze juist iemand zocht die haar werk uit handen zou nemen, appt haar coach dat ze niet blij is met de gang van zaken. "Daar reageerde ze wel meteen op. Ik had helemaal gelijk en we zouden de volgende dag écht een intake doen. Dan zou ze alles uitleggen, en het zou helemaal goed komen."
Twijfels
Deze meeting ging zowaar door, maar de twijfels van Robi werden er niet door weggenomen. Integendeel. "Ik ben hier normaal niet zo mee bezig, maar ze zag er echt niet uit. Alsof ze net uit haar nest kwam gerold. Haar houding was enorm ongeïnteresseerd, ze zat continu in haar ogen te wrijven. En het ergste: ze sprak met geen woord over mijn onvrede. Uiteindelijk ben ik er zelf maar over begonnen. Ze wuifde mijn opmerkingen een beetje weg. Het zou vanaf nu echt anders gaan, beloofde ze."
Maar meteen daarna kwam ze opnieuw een belofte niet na. "Ze zou me informatie en een e-book toesturen, direct na de meeting. Nou, je raadt het al: die kreeg ik ook pas weken later." Het zat Robi hoog dat de persoon die ze betaalde om haar te helpen haar zo liet zitten. "Op een gegeven moment kwam mijn vriend thuis uit zijn werk en trof hij me huilend achter de pannen. Het was voor mij al een grote stap geweest om om hulp te vragen, ik moest daar echt een drempel voor over, en nu kostte het me alleen maar meer energie, tijd en geld."
Robi zag in dat het beter was de samenwerking te beëindigen. Ze vroeg haar geld terug en schakelde daarbij uiteindelijk zelfs de hulp in van een jurist, maar tot dusver heeft ze alleen diverse smoesjes en een creditnota ontvangen van de coach. "Naar dat geld kan ik waarschijnlijk fluiten."
'Ik had vooraf moeten googlen. Ik las allemaal reacties waarin ik me helemaal herkende'
Toen Robi in haar frustratie ging googlen op de naam van de vrouw, werd haar een hoop duidelijk. "Dat googlen had ik vooraf al moeten doen. Ik kwam erachter dat ze hiervoor al twee bedrijven heeft gehad waarmee ze precies hetzelfde deed. Ik las reacties waarin ik me helemaal herkende." Wat Robi vooral steekt, is dat haar zelfvertrouwen door de coach aan het wankelen werd gebracht.
Incompetent
"Toen ik mijn ADHD-diagnose kreeg, zei de psycholoog dat ik niet te veel van mezelf moest verwachten op werkgebied. Dat maakte me toen heel kwaad en het gaf me de drive om juist wél te blijven werken en uiteindelijk voor mezelf te beginnen. Maar nu deze vrouw, die reclame maakte met een vergelijkbare stoornis, zo incompetent bleek, begon ik ook weer aan mezelf te twijfelen. Ik voelde me zo machteloos. Het raakte me ontzettend."
Vooraf betalen zou Robi nooit meer doen, hoewel veel coaches dat wel verlangen. "Als iemand zo werkt, zoek ik wel een ander." En ze drukt anderen op het hart om vooraf research te doen naar de coach in kwestie. "Daar kun je niet alles mee voorkomen, want sommige informatie is niet zo makkelijk te vinden, maar bij mij had het wel een verschil gemaakt. Ik zou in ieder geval niemand geloven op zijn mooie praatjes, want ook verkooptoneelstukjes kunnen heel overtuigend zijn."
Net als Sara heeft Robi ook goede ervaringen met coaches - eentje althans. "Ik zou mensen zeker niet afraden om met coaches te werken, want je kunt er ook veel aan hebben. Maar als ik heel eerlijk ben zou ik het ook niet per se aanraden. Volgens mij ontbreekt het heel veel coaches aan een bepaalde kennis, opleiding of expertise. Dat iedereen zich zomaar coach mag noemen, vind ik gevaarlijk."
De desbetreffende coaches is gevraagd om een reactie. De ADHD-coach heeft, na meerdere pogingen, niet gereageerd. De affiliate marketing-coach reageert als volgt: "Omdat we de echte naam van 'Sara' niet mogen weten, kunnen we niet verifiëren of haar verhaal klopt. We bieden inderdaad onbeperkt persoonlijke begeleiding, maar dat betekent niet dat dat altijd telefonisch gaat. Klanten weten vooraf precies wat er in het pakket zit, en we leveren wat we beloven. Ten slotte lezen we nu alleen het verhaal van een ontevreden klant; elk bedrijf heeft die wel. We brengen RTL met plezier in contact met een zeer tevreden klant, die vorig jaar miljoenen omzet had, op basis van ons product. We hebben al zo’n 15.000 klanten geholpen, als die allemaal zulke ervaringen hadden als ‘Sara’, zou het internet er vol mee staan."
De namen van beide coaches zijn bekend op de redactie.
