‘De laatste loodjes wegen het zwaarst’, hoor je mensen regelmatig zeggen. Zeker bij het afvallen is dit een relevante uitspraak. Hoe komt het toch dat de laatste kilo’s zo lastig zijn om kwijt te raken, terwijl die eerste kilo’s er bij sommige mensen af lijken te vliegen?
Volgens Eveline van de Waterlaat, diëtist en toegepast psycholoog, kan de oorzaak daarvan zowel lichamelijk als psychologisch zijn. “Er is een aantal oorzaken dat ik regelmatig tegenkom in mijn praktijk.” In dit artikel vertelt Van de Waterlaat over de meest voorkomende oorzaken en wat je eraan kan doen.
Afname verbranding
"Naarmate je meer gewicht kwijtraakt tijdens het afvallen, neemt je verbranding af. Je hebt minder weefsel te onderhouden en daarnaast sleep je minder gewicht mee gedurende de dag. Loop maar eens met een paar zware dumbbells of volgepakte rugzak met hetzelfde gewicht als wat je kwijt bent geraakt de trap op. Je beseft dan hoe veel meer moeite dat eigenlijk kost.
Als je dezelfde hoeveelheid eet en beweegt als bij de aanvang van je dieet, val je dus minder snel af omdat je minder verbrandt.
Onbewust minder streng
Daarnaast sluipen er gedurende je dieet vaak kleine veranderingen in je voedingspatroon, die er – samen met je afgenomen verbranding – voor zorgen dat je niet afvalt. Denk aan een glaasje alcohol, een paar dropjes of toch een keertje ongezond broodbeleg. Omdat je al bent afgevallen, denk je ‘dat het wel even kan’. Maar dat zorgt er uiteindelijk samen met je afgenomen vetverbranding voor dat je minder of zelfs niet meer afvalt.
Motivatie
Je voelt je vaak al een heel stuk beter als je ziet dat er al een paar kilo’s af zijn. Het gewicht schuurt zowel lichamelijk als geestelijk veel minder, waardoor het lastiger is om gemotiveerd te blijven. Ga voor jezelf na wat die laatste paar kilo je nog opleveren en denk aan waarom je in de eerste instantie bent begonnen. Zijn het een paar ‘buffer’ kilootjes die er nog af moeten, zodat je wat speling hebt? Dan moet jij je afvragen of dit voor jou voldoende reden is om gemotiveerd te blijven. Het klinkt gek, maar in sommige gevallen werkt het beter om je doel bij te stellen en voor gewichtsbehoud te gaan. Dit realistischere doel is vaak gemakkelijker te behouden en je voorkomt hiermee dat je gefrustreerd raakt bij het kwijtraken van die laatste kilo's.
Hormoonhuishouding
Een dieet met weinig calorieën kan een effectieve manier zijn om af te vallen, maar het zorgt er ook voor dat je hormoonhuishouding wordt verstoord. Omdat je minder eet, wordt je stofwisseling trager. Daardoor zul je nóg minder moeten eten om af te vallen en op gewicht te blijven.
Daarnaast raken je honger- en verzadigingshormonen verstoord. Dat zorgt ervoor dat je een minder groot gevoel van verzadiging ervaart en meer hongergevoel hebt.
Onrealistisch doel
Veel vrouwen geven aan te streven naar hetzelfde gewicht als toen ze gingen trouwen, of dat ze voor hun zwangerschap hadden. Dat is natuurlijk een mooie gedachte, maar is het ook haalbaar? Elk lichaam heeft een set point gewicht: het gewicht dat bij je genen, leeftijd en hormoonhuishouding past. Dit set point gewicht gaat omhoog als je ouder wordt, maar ook door hormonale veranderingen, zoals zwangerschappen en de overgang. Probeer je minder te wegen dan je set point gewicht? Dan zal je lichaam er alles aan doen om dit tegen te gaan. Als die laatste paar kilo’s onder je set point gewicht zitten, dan zal je niet alleen veel moeite moeten doen om deze eraf te krijgen, maar ook om dit zo te houden."
Paula Vaarkamp / Healthy Fest
