Depressieve kinderen worden vaak te laat geholpen omdat hulpverleners hun klachten niet herkennen. Dat kan ook op de lange termijn een probleem zijn, omdat de ontwikkeling van kinderen door een depressie vertraging kan oplopen. Een groot landelijk onderzoek moet daar verandering in gaan brengen.
Bij volwassenen is een depressie te herkennen aan neerslachtigheid en minder interesse in bijna alle dagelijkse activiteiten, maar bij kinderen openbaart het zich op een andere manier. Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn nog niet in staat om te vertellen dat ze zich somber voelen.
Gedragsverandering
Een depressie uit zich bij hen in gedragsverandering. Ze zijn opeens vaker boos of opstandig, ontwikkelen meer onzekerheden en angsten en zijn meer geremd in hun spel. Ook ontstaan er vaak lichamelijke klachten, waardoor ze niet of minder naar school gaan. Een depressie kan de ontwikkeling van kinderen op die leeftijd vertragen. Dat kun je merken doordat ze niet meer groeien of hun gewicht hetzelfde blijft.
Een probleem dat bij depressieve kinderen vaak speelt; twee derde van hen heeft ook andere klachten, die de depressie maskeren. Daardoor zien hulpverleners vaak niet dat een kind depressief is.
Marieke (17) had jaren last van haar depressie: 'Ze dachten dat het pubergedrag was'
Depressies worden niet goed herkend bij kinderen. Het Erasmus MC en het VUMC starten daarom samen een groot onderzoek om de ziekte beter te begrijpen. Marieke liep jarenlang rond met haar depressie, omdat de huisarts dacht dat ze 'gewoon' last had van de puberteit.
Vroege signalen
Onder leiding van het Erasmus MC en het VU medisch centrum gaan onderzoekers acht jaar lang bij 800 kinderen kijken wat vroege signalen van een depressie zijn en welke factoren ervoor zorgen dat een depressie zich snel ontwikkelt. Daarbij valt te denken aan erfelijkheid, medicatie van ouders en stressvolle gebeurtenissen in het gezin.
De onderzoekers volgen kinderen van wie één van de ouders een stemmingsstoornis heeft. Die kinderen hebben een verhoogde kans om zelf ook zo'n stoornis te ontwikkelen omdat ze niet alleen mogelijk erfelijk belast zijn, maar ook in een kwetsbare omgeving opgroeien met mogelijk meer stress en een onstabiele thuissituatie. Meer dan 50 procent van de kinderen van wie een ouder een depressie heeft, krijgt zelf voor zijn 35ste depressieve klachten.
Voorkomen
Als de onderzoekers weten wat vroege signalen van een depressie zijn en welke factoren bijdragen aan de ontwikkeling daarvan, dan willen ze achterhalen hoe een depressie bij kinderen voorkomen kan worden. Het doel is om al heel vroeg te kunnen herkennen dat een kind depressief is, zodat het goed behandeld kan worden.
Hoeveel kinderen depressief zijn, is niet bekend, omdat cijfers daarover niet goed worden bijgehouden en de diagnose weinig gesteld wordt.
Hoe herken je een depressie bij je kind?
Kinderen die een depressie ontwikkelen, hebben meer last van een combinatie van:
- boosheid of opstandigheid;
- onzekerheid en angsten;
- remming in hun spel;
- lichamelijke klachten die leiden tot schoolverzuim;
- een vertraagde ontwikkeling: stagnatie in groei en gewicht.
Als meerdere van deze factoren meer aanwezig zijn dan voorheen, dan kan het zijn dat je kind last heeft van een depressie. De veranderingen moeten zich dan op meerdere plekken voordoen: thuis, op school en/ of bij anderen. Het is ook altijd goed om aan anderen die je kind goed kennen te vragen of ze dit ook zien.
Jongeren kunnen hun somberheid en gebrek aan plezier wel benoemen, maar laten vaak ook verandering in het gedrag zien; toename van prikkelbaarheid, vermoeidheid, schoolverzuim, slaap- en eetproblemen en toenemend sociaal isolement.
Bron: Erasmus MC
Meer op rtlnieuws.nl:
Nieuwe Pixarfilm: depressie bij kind 'fantastisch verbeeld'