We hebben er lang op moeten wachten, maar eindelijk kan het weer: 's morgens in het licht naar je werk rijden. Dat is niet alleen veiliger, maar ook nog eens veel gezonder, zeggen experts.
Het grote nadeel van de donkere winterdagen is dat je in het donker naar je werk of school rijdt en 's avonds ook weer terugrijdt in het donker. Maar nu de zon eerder opkomt, is het voor de meeste mensen weer mogelijk om daglicht te ervaren.
Waarom daglicht naast zo veel fijner, ook veel gezonder is, vragen we aan lichttherapiespecialist Toine Schoutens van adviesbureau FluxPlus en Mariëlle Aarts, docent licht en verlichting bij de Technische Universiteit Eindhoven.
1. Je komt gemakkelijker je bed uit
"Mensen zijn buitendieren", legt Schoutens uit. "Als het 's morgens nog donker is, denkt de inwendige biologische klok dat we nog in bed zouden moeten liggen. Je bent daardoor minder alert en minder geconcentreerd, wat ook de kans op een ongeval vergroot. Natuurlijk licht helpt je bovendien om gemakkelijker uit bed te komen en in je ritme te komen. Dat komt doordat je bioritme van nature niet stabiel is. Iemand die een paar dagen in het donker wordt opgesloten, is helemaal uit balans."
2. Je voelt je prettiger
Aarts: "Het gevoel dat we de hele dag binnen moeten zitten en geen zonlicht kunnen ervaren, geeft geen bevredigend gevoel. Dat heeft een diepere, psychologische oorzaak: donker associëren we met slapen en vrije tijd en dus niet met werken. Dus als je in het donker naar je werk moet, geeft dat veel mensen een negatief gevoel."
3. Ochtendlicht geeft meer energie
Schoutens: "In de ochtend maakt je lichaam meer van het hormoon cortisol aan. Dit onderdrukt de aanmaak van zijn tegenhanger: nachthormoon melatonine. Uit recent onderzoek blijkt dat hoe hoger de lichtintensiteit in de ochtend is, hoe meer energie er wordt vrijgemaakt. Energie waarvan je de rest van die dag gebruik kunt maken."
4. Je bent alerter
"Mensen krijgen meer prikkels bij het zien van kleur en contrast", zegt Aarts. "Dat zorgt voor meer prikkels naar de hersenen. In het donker zien we vaak niet meer dan de weg, waardoor je reactievermogen afneemt. Vanaf ongeveer je 40ste gaat je zicht op veel vlakken achteruit. Daardoor durven veel ouderen niet meer in het donker te rijden."
5. Daglicht verslaat kunstlicht
Schoutens: "Daglicht is vele malen intenser dan kunstlicht. Daarnaast bevat het een breed spectrum van alle kleuren. De verlichting thuis of op je werk heeft doorgaans slechts een lichtintensiteit van 300 tot 500 lux. Bij natuurlijk licht buiten loopt dat op tot wel 100.000 lux."
