Nee is nee, hoe moeilijk kan het zijn? Toch worstelt journaliste Anne Broekman regelmatig met het consequent zijn naar haar vierjarige dochter. Hoe belangrijk is dat eigenlijk?
Gisteren was het weer bal, toen mijn kleuter vroeg om een tweede snoepje: "Mamaaaaa! Toe! Alsjebliiiieeeeft?" En terwijl ik tegensputterde en zei dat ze er al eentje op had, snoep slecht is voor haar tanden en we straks nog gingen avondeten, voelde ik mijn weerstand afbrokkelen. Hoe erg was dat nou, een extra snoepje? En alsof ik zelf ooit genoegen neem met slechts één M&M of schoolkrijtje… Lang verhaal kort: mijn dochter kreeg dat snoepje, en ik voelde me een mislukte moeder.
Hoe belangrijk is het om consequent te zijn en wanneer moet je echt voet bij stuk houden? Ik vroeg het opvoeddeskundige Loes Waanders die meteen mijn worsteling begrijpt: "Dit is heel herkenbaar voor veel ouders, deze vraag krijg ik vaak tijdens mijn werk. Je kunt je wel voornemen om altijd op je strepen te blijven staan, maar in de praktijk is dat best lastig. Daar sta je niet alleen in."
'Veel ouders willen woede of verdriet bij hun kind wegnemen'
Maar wat maakt het dan zo lastig om consequent te blijven? Ik voel me vaak zo'n loser die overruled wordt door een vierjarige. Waanders legt uit: "Veel kinderen worden boos of verdrietig als ouders grenzen aangeven. En veel ouders willen dan die woede of dat verdriet wegnemen bij hun kinderen, omdat ze dat zielig vinden of willen dat het 'zeuren' stopt. Maar bedenk je in zo'n situatie dat dit juist leermomenten zijn voor je kind. Zo leren ze omgaan met emoties, frustraties en grenzen.
Kinderen die deze ervaringen in hun jeugd hebben opgedaan, zijn op latere leeftijd flexibeler en kunnen beter omgaan met tegenslagen. Deze ervaringen kunnen ze later gebruiken, bijvoorbeeld als ze als puber gaan solliciteren voor een bijbaantje en worden afgewezen. Door consequent grenzen aan te geven weet je kind dan: dit hoort erbij en het rotgevoel verdwijnt vanzelf. Als je als ouder te veel toegeeft, neem je die leerervaring weg."
'Verleg de aandacht naar iets wat wel mag'
Duidelijk: het is beter om me richten op de lange termijn (kind kan later normaal omgaan met tegenslagen) dan op de korte termijn (kind stopt eindelijk met zeuren en krijsen want krijgt haar zin). Maar moet ik nu bij alles op mijn strepen blijven staan? Dat nou ook weer niet, zegt Waanders: "Zorg voor een paar vaste regels die je consequent hanteert. Dit betreft dagelijkse dingen waar je anders continu over blijft onderhandelen, zoals bedtijd en schermtijd. Deze grenzen staan vast, maar met andere dingen kun je best als ouder soms meebewegen. Het is echt niet zo dat je kind meteen verpest is als je een keertje toegeeft. Wordt je kind boos als ze haar zin niet krijgt? Benoem dan de emotie: dat je snapt dat ze baalt omdat een snoepje natuurlijk lekker is. En verleg dan de aandacht naar iets wat wél mag. Gezellig vingerverven bijvoorbeeld."
