De vierjarige dochter van journaliste Anne Broekman slaapt nog steeds met een speen. Anne vraagt zich af: is dit nou echt zo slecht, en hoe komen ze er vanaf?
Het is een vast ritueeltje. Zodra mijn dochter gaat rusten – ’s middags even op de bank, ’s avonds in haar bed – dan wil ze haar speen en knuffelschaap. Het is een rustmomentje waar ze echt van geniet. Maar eerlijk is eerlijk: het ziet er gek uit, een kleuter (die ook nog eens erg lang is voor haar leeftijd) met zo’n babyspeen in haar mond. Dat komt ons nogal eens op kritiek te staan van anderen, bijvoorbeeld als ze ergens gaat logeren. En dan hoor ik ook nog eens dat een speen slecht zou zijn voor onder andere de spraakontwikkeling van een kind. Maar is dat wel zo? Mijn dochter praat prima en is echt verknocht aan haar speen. Moet ik haar deze guilty pleasure wel afpakken?
‘Nou én wat de buitenwereld denkt?’
Ik vraag raad aan Anoek Drieman, kinderpsycholoog bij Praktijk Kind & Ouder. "Dit is gewoontegedrag geworden. Als ze de speen echt alleen bij het slapen gebruikt, is dat niet zo’n ramp. Als ze slaapt, valt-ie vanzelf uit haar mond. In die zin zal ze er weinig nadelige gevolgen van ondervinden. Maar heel functioneel is het niet meer, de zuigbehoefte is bij kinderen van 4 jaar allang weg. Op dit moment haalt jouw dochter er dus vooral troost uit," zegt Drieman. Over mijn angst voor veroordelende blikken kan de psychologe vrij kort zijn: "Nou én wat de buitenwereld denkt? Iedereen voedt op een andere manier zijn kinderen op, verschillen zijn er altijd."
‘Geef je kind inspraak, zo voelt zij zich meer betrokken’
Toch kan dit niet eindeloos doorgaan, het geleur met de speen. Hoe pak ik het afkicken goed aan? Het voordeel is dat mijn dochter op een leeftijd is dat ze dingen heel goed snapt, zegt Drieman: "Dus jullie kunnen afspraken maken. Leg uit wat er gaat gebeuren: dat er gestopt wordt met de speen en waarom jullie dat doen. Het effectiefst is om er acuut mee te stoppen, maar afbouwen kan ook." Het kan helpen om samen een datum te kiezen, zegt de psychologe: "Geef je kind inspraak, zo voelt zij zich meer betrokken. En maak er iets bijzonders van, bijvoorbeeld met een afscheidsritueel: dat je kind de speen bijvoorbeeld meegeeft aan de speenfee of laat je kind aan afscheidstekening maken. Want hoe dan ook is het een afscheid van iets dat erg belangrijk is voor je dochter, dus ook een mijlpaaltje in haar leven."
Een laatste tip van Drieman: kies het juiste moment. "De speen was een houvast en gaf comfort. Stop hier dus niet mee op het moment dat er grote veranderingen komen, zoals een verhuizing of beginnen op de basisschool. De juiste timing zo belangrijk." Mijn dochter is deze week net op de kleuterschool begonnen, dus wij wachten nog even. Immers: partir c’est mourir un peu.