Mabel vond haar vader via Spoorloos, maar de echte zoektocht begon daarna

"Je dénkt altijd dat het vinden van je wortels een soort heilige graal is, als je kijkt naar programma's waarin mensen op zoek gaan naar hun biologische ouders", zegt Mabel Nummerdor. "Het vinden zou een oplossing zijn voor al je problemen, een happy end." Maar die programma's stoppen vaak als twee mensen elkaar ontmoeten. Wat er vervolgens gebeurt, hoor je zelden. Terwijl die ontmoeting slechts het begin is van een nieuw leven. "Het brengt nogal wat met zich mee om opnieuw dochter te worden", zegt Mabel nu. "Ik was ontsteld van de impact die het op me had." Ze schreef er een indrukwekkend boek over: Schitterend afwezig.

Lange tijd interesseert het Mabel weinig wie haar 'echte' vader is. Ze groeit op in een warm gezin met een liefdevolle stiefvader en dat is voor haar voldoende, denkt ze. Wat heeft het voor zin op zoek te gaan naar de vluchtige Franse vakantieliefde die haar moeder tot abortus probeerde te bewegen? Maar na verloop van tijd wordt haar duidelijk dat het niet weten waar ze vandaan komt wel degelijk iets met haar doet. "Ik kreeg last van paniekaanvallen, het ging niet zo lekker met me. In therapie werd duidelijk dat ik het gemis van die biologische vader misschien wel had weggeduwd in het belang van mijn ouders." 

Laatste hoop

Als ze ook nog eens zelf moeder wordt en tot het besef komt dat de tijd begint te dringen als ze haar vader nog levend wil vinden, besluit ze naar hem op zoek te gaan. Zelf lukt het haar niet hem te vinden, en ook het Fiom (een expertisecentrum op het gebied van, onder meer, verwantschapsvragen) kan haar niet verder helpen. Spoorloos is haar laatste hoop. "Ik moest er even over nadenken voor ik besloot de redactie te schrijven. Op primetime het grootste gat in mijn hart laten zien aan heel Nederland, dat is nogal wat. Maar ik kon er gewoon niet meer omheen. Het was mijn enige kans. Als ik nog langer zou wachten, was de kans groot dat ik te laat zou zijn."

Spoorloos ging op zoek, vond haar vader en registreerde in close-up wat dat met Mabel deed. 'Met stip een van de geweldigste momenten van mijn leven', schrijft ze in haar boek. Maar tegelijkertijd het allerheftigste, zegt ze. "Ik had me heel goed voorbereid, helemaal bedacht wat ik wel en vooral niet wilde zeggen. Maar vanaf het moment dat ik het filmpje te zien kreeg van de man die ze hadden gevonden – mijn vader – was ik volledig de controle kwijt. Mijn hart werd van mijn tong gestolen op mijn kwetsbaarste moment ooit. Je ziet ook dat ik totaal overmand ben door emoties. Ik probeer er nog wat van te maken, maar mijn stem klinkt twee octaven hoger dan normaal, ik sta te trillen op mijn benen. Gênant. Ik kan het echt niet terugzien."

Gelijkenis

Nadat de camera's zijn gestopt met draaien blijft Mabels vader, de Fransman Jacques, nog enkele dagen in Amsterdam. Ze brengt zoveel mogelijk tijd met hem door. Al in de eerste minuten van hun samenzijn is het voor Mabel klip en klaar dat ze echt zijn dochter is. "Het was echt shockerend hoeveel we op elkaar lijken. We hebben allebei een enorme voorliefde voor lezen en verhalen, we kunnen allebei geanimeerd vertellen en gezelschap vermaken. We zijn beiden outgoing, praatgrage types. Mijn man zat erbij en zei: 'Nou, ik kan wel stoppen met opvoeden, want als ik jullie zo zie doet nurture er niet toe en is nature allesbepalend'."

Mabel is in het begin totaal overdonderd door de man die haar vader blijkt te zijn. "Ik verviel een beetje in adoratie, was helemaal flabbergasted van hoe grandioos ik deze man vond. Blind van verliefdheid, zoals je verliefd kunt zijn op je pasgeboren baby. Daarmee was ik ook grenzeloos denk ik, ik kon niet genoeg van hem krijgen, wilde verdrinken in dat gevoel."

Daarbij komt dat Jacques een vrije excentrieke man is met intense opvattingen en een lage tolerantie voor 'domheid'. "Hij nodigt je uit het beste van jezelf te laten zien. Ik deed in het begin bijna ongezond hard mijn best om leuk gevonden te worden." Op een gegeven moment heeft haar gezin schoon genoeg van het gedweep. "'Wanneer kom je weer bij ons terug', zeiden ze. Met het vinden van mijn vader verloor ik mezelf een beetje." 

Worsteling

Een van de dingen waar Mabel na de ontmoeting mee worstelt, is een schuldgevoel richting haar moeder. "Ik vond het ingewikkeld haar weer onder ogen te komen. Zij en ik zijn een symbiose, de navelstreng is nooit echt goed doorgeknipt. Het voelde alsof ik haar had verraden door zo idolaat van hem te zijn; hij was per slot van rekening de man die haar heeft laten zitten toen ze zwanger was. Ze laat me er helemaal vrij in en heeft er geen oordeel over, maar ik voel me er nog steeds een beetje schuldig over."

Wat Mabel ook lastig vindt, is dat ze na de ontmoeting met terugwerkende kracht voelt hoe erg ze haar vader heeft gemist. "Ik kreeg ineens opgediend wat ik nooit zo had ervaren, een gevoel van: o ja, jou heb ik gemist. Mijn stiefvader Wim was een fantastische vader, maar wel een die totaal niet op mij leek. Ik heb mezelf altijd een beetje een vreemde eend in de bijt gevoeld. Zo was ik als enige in de familie een enorme boekenwurm. Met het vinden van Jacques vond ik ook de herkenning waar ik onbewust naar op zoek was."

Op zoek naar opa en oma

Aanvankelijk houdt Jacques een beetje de boot af en maakt hij Mabel duidelijk dat de ontmoeting wat hem betreft niet per se had gehoeven. Hij doet het vooral voor háár. Maar gaandeweg ontstaat een bijzondere band. Ze gaan zelfs samen op zoek naar de ouders van Jacques, want ook híj blijkt zijn ouders niet te kennen. "Een rare herhaling van de geschiedenis." Het verhaal dat Jacques vindt, over de biologische opa en oma van Mabel dus, is allesbehalve een belle histoire, maar het brengt Mabel en Jacques wel dichter bij elkaar. 

"We hebben inmiddels een gelijkwaardige vriendschap opgebouwd. We bellen regelmatig en spreken een paar keer per jaar af, meestal in Parijs. Ik zie hem niet meer als vader. Dat hele emotionele van het begin is weg. En ik weet ook dat ik inmiddels heel veel voor hem beteken. 'Ik heb altijd al een dochter gewild, die heb ik nu', zegt hij. Iets in mij blijft ook wel houden: waarom heb je me dan nooit gezocht? Ik verwijt hem niets meer, maar dat neemt niet weg dat ik er als kind moeite mee heb gehad dat iemand me niet wilde en dat ik tevergeefs wachtte tot hij naar mij op zoek ging. Toch begrijp ik heel goed dat het leven loopt zoals het loopt. We nemen allemaal onhandige beslissingen in ons leven waarvan we achteraf pas goed de impact kunnen begrijpen." 

Schitterend afwezig

Bovendien, zegt ze, is zo'n jeugdtrauma niet alleen maar slecht. "Het is ook een beetje de benzine die je motor draaiende houdt. Het trauma dat mijn vader er niet was, heeft er onder meer voor gezorgd dat ik enorm ambitieus ben. Ik wil laten zien dat ik er mag zijn: een deel van mijn bewijsdrang komt daarvandaan." Misschien was Jacques' afwezigheid ook wel schitterend, zoals de titel van haar boek luidt. "Het feit dat ik niet wist wie mijn vader was, heeft me ongelooflijk veel vrijheid gegeven. Mijn ouders hadden geen torenhoge verwachtingen van me en ik kon helemaal zelf bepalen wie ik was. Ik realiseer me dat dat heel anders was geweest als ik onder het regime van Jacques was opgevoed. Een vader van wie je niet dom mag zijn, lijkt me best ingewikkeld." 

Het vinden van haar vader bracht haar een extra been om op te staan, zegt ze. "Ik sta op twee benen van een heel lieve moeder en vader, en er is nu een extra pilaar aan mij toegevoegd om op te steunen. Ik denk dat ik me als mens nog meer gegrond voel." Ze had zich schrap gezet voor een onaangename uitkomst van haar zoektocht, maar vond uiteindelijk een verhaal dat haar verrijkt en bekrachtigd heeft. "De nasleep van Spoorloos verliep niet zonder slag of stoot, maar inmiddels heeft het me de moed gegeven om te doen wat ik echt wilde. Ik heb altijd heimelijk het verlangen gehad om schrijver te worden; het leren kennen van de verbaal zo getalenteerde Jacques heeft me het zetje gegeven om die rol te omarmen en dit boek te schrijven. Dat wat ik intrinsiek al zo voelde, voelt nu gelegitimeerd."

Voor de lancering van haar boek komen Jacques (68) en zijn vrouw Susan naar Nederland en ook haar halfbroer Olivier (34) – 'die kleine broer is toch ook wel een groot cadeautje' – komt uit Australië om erbij aanwezig te zijn. In haar dankwoord schrijft Mabel in het Frans aan haar vader dat ze ergens hoopt dat die woorden de enige zijn die hij van het boek leest. Is ze bang voor zijn reactie? "Ik zou het hem heel graag willen laten lezen omdat het erg over hem gaat, ik ben benieuwd of hij zich herkent in hoe ik hem heb weergegeven. Maar ik vrees het oordeel van hem als begenadigd lezer en literatuurcriticus; wat ik schrijf mag niet dom zijn. In die zin ben ik alsnog het kleine kind."

'Schitterend afwezig, de zoektocht na het vinden van mijn vader' van Mabel Nummerdor is vanaf vandaag te koop.