Afgekickt, getrouwd en weer kunnen horen: voor hen was 2022 geweldig

'Er was altijd een reden om naar de coffeeshop te gaan'

17 jaar was Jennifer verslaafd aan wiet en alcohol, in mei rookte ze haar laatste joint.

Voor het eerst in 17 jaar viert Jennifer (35) dit jaar oud en nieuw zonder alcohol, en zonder drugs. Een reis om Oekraïense vluchtelingen op te halen deed haar de ogen openen. "Een van de andere vrijwilligers kon niet van de alcohol afblijven. Ik schaamde me dood. Ik dacht: zo wil en mag ik niet worden."

Terug naar haar jeugd. Jennifer had liefdevolle ouders. Wel werd ze gepest en waren er geldproblemen. En ze heeft ADHD. "Ik vertelde mezelf dat wiet mijn medicatie was. En als ik blowde, dan dronk ik ook."

Drie keer gestopt

Drie keer stopte ze tijdelijk met blowen: toen ze op haar 21ste weer bij haar ouders ging wonen, omdat haar toenmalige relatie uit was, en tijdens haar zwangerschappen – ze heeft twee zoontjes van 4 en 2 jaar oud. Sinds de kinderen er waren, blowde en dronk ze alleen 's avonds, als zij op bed lagen, en niet in huis. Daarnaast had ze een goede baan en een goed huwelijk. "Zo erg kon mijn gebruik dus niet zijn, hield ik mezelf voor." 

"Maar toen de oorlog in Oekraïne was begonnen, richtte ik samen met anderen een organisatie op om gastgezinnen en Oekraïners aan elkaar te koppelen. We gingen met een bus naar Polen om vluchtelingen op te halen. Op de heenreis dronken we een wijntje, en ik zei tegen de groep: dit kunnen we op de terugweg niet doen. Die mensen hebben rust nodig en veiligheid. Maar een van de vrijwilligers kon niet van de drank afblijven."

'Klap in mijn gezicht'

"Ik keek ernaar – en ik schaamde me dood. Er waren kinderen bij. Ik ben achter in de bus gaan zitten, zo ver mogelijk van die man. Het was zo’n klap in mijn gezicht. Eenmaal weer thuis heb ik hulp gezocht."

Jennifer kreeg al EMDR-therapie om trauma's te verwerken. De eerstvolgende keer dat ze bij haar therapeut kwam, vertelde ze over de reis. "Ik zei: 'dit moet afgelopen zijn'." Samen zochten ze een kliniek uit. Jennifer werd ambulant behandeld, omdat ze een veilige thuissituatie had en niet omging met andere gebruikers. 18 mei van dit jaar rookte Jennifer haar laatste joint en dronk ze haar laatste sixpack bier. 

"Ik werd rustig. Al die tijd had ik gedacht dat ik daar wiet voor nodig had, en nu zag ik: door de drugs lag ik elke avond in bed te piekeren. En elke ochtend als ik wakker werd, vroeg ik me af of ik genoeg wiet had voor die dag." Nu weet ze ook: de verslaving had wel effect op haar werk. "Ik dacht dat ik er altijd nuchter heen ging, maar wiet blijft dagen in je bloed zitten, je bent dus nooit helemaal fit als je de avond ervoor hebt gebruikt."

Verkeerd bezig 

Natuurlijk waren er eerder wel momenten waarop ze besefte dat ze verkeerd bezig was. Die keer dat haar zoontje vroeg wat ze aan het doen was toen ze een jointje draaide bijvoorbeeld. Of toen ze stopte met rijlessen omdat ze wist dat ze door haar drugsgebruik niet alleen zichzelf in gevaar bracht, maar ook anderen.

"Ik heb ook meerdere keren besloten om te stoppen, maar altijd was er na een paar dagen wel weer een reden om naar de coffeeshop te gaan. Mijn jongste – een huilbaby – had veel gehuild: coffeeshop. Ik was ongesteld: coffeeshop. Ik had hard gewerkt: coffeeshop." 

Nu, na zeven maanden zonder wiet en alcohol, durft ze te zeggen: ik heb die drugs niet nodig. "Mijn leven is nu zo veel voller. Door de drugs waren mijn emoties heel vlak, nu ervaar ik ze. Het gevecht met mezelf en de verslavingen is over. En weet je? Ik ben een veel leuker mens dan ik altijd dacht."

"Natuurlijk denk ik weleens: het is zo zonde van de afgelopen 17 jaar. Maar ik ben 35, ik had ook nog 20 jaar zo door kunnen gaan. Ik ben oprecht trots dat ik dit jaar de knop heb omgezet. 2023 kan alleen maar nog mooier worden. Ik geniet volop van mijn gezin. En ik hoop dan mijn diploma ervaringsdeskundige te halen, zodat ik jongeren mag gaan vertellen: je denkt dat middelen je grootste vriend zijn, maar ze zijn je grootste vijand."

'De verwachtingen waren groter. We hadden zo lang gewacht'

Twee keer gooide corona roet in het eten, dit jaar kon Cathalijn eindelijk trouwen.

Na hun bruiloft door de coronamaatregelen twee keer te hebben moeten uitstellen, trouwden Cathalijn en Floris dit jaar. "Eindelijk", lacht Cathalijn. "Maar ik had het achteraf niet anders gewild."

Cathalijn (39) en Floris (43) zijn al zo'n 15 jaar samen. Ze hebben vier kinderen – de oudste is 10, de jongste 5. Tijdens kerst 2018 vroeg Floris haar ten huwelijk. Een grootse bruiloft werd gepland. Die moest op Hemelvaartsdag 2020 plaatsvinden. "Alles was geregeld: de jurk hing klaar, het pak was binnen, de kleding voor de kinderen. En toen werd de eerste lockdown afgekondigd."

'Even ziek ervan'

Cathalijn en Floris waren er 'wel even ziek van'. "Op de dag waarop we zouden trouwen, was het ook nog eens prachtig weer. Dat was extra zuur, want het was precies het weer waar we voor onze buitenbruiloft op hadden gehoopt." Het stel besloot de bruiloft ruim een jaar uit te stellen, naar juli 2021.

"We dachten: dan moet het wel weer kunnen. Maar ook toen kon het niet doorgaan, tenzij we ons aan strenge maatregelen zouden houden. Het aantal gasten moest teruggebracht worden tot 60, alles moest op afstand en we mochten zelfs niet met onze gasten op de foto. Een 'drive through-receptie', zou het dan worden. Dat voelde niet goed. Zo veel haast hadden we nou ook niet, dus de bruiloft moest wel het feest worden dat we voor ogen hadden."

Alles omgeboekt

Dus opnieuw werd het feest uitgesteld: naar Hemelvaartsdag van dit jaar. Van de locatie tot de videograaf: alles werd omgeboekt. Er werden nieuwe uitnodigingen verstuurd, er kwamen nieuwe kleren voor de kinderen – die natuurlijk al lang overal waren uitgegroeid – en de bedankjes voor de gasten werden aangepast. "We gaven borrelplanken. De oorspronkelijke trouwdatum was daar twee jaar geleden al in gegraveerd. Haaks daarop hebben we toen de nieuwe datum laten zetten, met een coronatekentje. Zo vertellen ze het verhaal van de bruiloft."

En op 26 mei was hij daar dan eindelijk: de grote dag. "Een fantastische dag, echt alles waar we op hadden gehoopt", blikt Cathalijn terug. Ze trouwden onder de fruitbomen op een eilandje bij een restaurant in Utrecht. "Een gerenoveerde boerderij, heel mooi." Het weer was geweldig. Er werd geluncht met de ouders, broers en zussen. Daarna kwamen de overige gasten en werd er getrouwd, geborreld, gegeten en gefeest.

"Het personeel van het restaurant zei dat daar nog nooit zo’n groot feest was gevierd. Het dak ging er echt af. Iedereen had na alle coronamaatregelen heel veel zin in een feest, dat merkten we aan de sfeer. Er was ook niemand die afgezegd heeft, zelfs familie uit het buitenland was er."

Wel wat duurder

Er waren wat aanpassingen ten opzichte van de originele plannen, maar alleen positieve: de gastenlijst was wat langer, er kwam een photobooth, en als verrassing voor de kinderen huurden ze een Hummer-limousine, inclusief discolichten, om van de trouwlocatie naar de plek te gaan waar ze zouden overnachten. "Het werd dus wel wat duurder", lacht ze. "Maar we hebben ook twee jaar langer kunnen sparen."

"We zeggen nu echt tegen elkaar: het had zo moeten zijn. Ik ben zo blij dat we pas dit jaar getrouwd zijn. Doordat de kinderen twee jaar ouder waren, konden ze er allemaal de hele dag bij zijn en maakten ze het heel bewust mee. De jongens konden de ringen dragen, de meisjes waren bloemenmeisjes. De verwachtingen waren groter, omdat we zo lang hebben gewacht. Maar die zijn allemaal uitgekomen. Ook voor de kinderen, die vragen geregeld wanneer we weer gaan trouwen."

'Ik zat uren te luisteren naar vogeltjes'

Na bijna 14 jaar doof te zijn geweest, kan Jacqueline weer horen.

"Gepiep en getingel." Dat hoorde Jacqueline (51) begin dit jaar na bijna 14 jaar doof te zijn geweest. Het was het instellen van het cochleair implantaat (CI), een apparaatje in haar hoofd waardoor ze kan horen.

Jacqueline werd slechthorend geboren, maar liet zich daar nooit door tegenhouden. In 2008 had ze een goede baan als manager bedrijfsvoering en plaatsvervangend regiodirecteur bij een grote woningcorporatie. En toen ging het mis: in korte tijd werd ze doof. Ze hoorde alleen nog de allerlaagste bastonen. Overleggen ging niet meer, hulpmiddelen werkten voor haar onvoldoende.

Langs een afgrond

"Ik ben ongewenst kinderloos en in die periode ben ik gescheiden. Mijn werk was mijn leven", vertelt ze. "Ik ging op zoek naar een carrière die paste bij wat ik nog wel kon, maar ze wilden me nergens hebben. Eind 2011 werd ik afgekeurd."

Jacqueline ging lezingen geven, deed vrijwilligerswerk, ontwikkelde trainingen, hield een TedTalk; maar het niet hebben van collega’s voelde eenzaam. Ze kreeg een baan voor mensen met een arbeidsbeperking, maar ondanks de hulp die haar werkgever bood, kostte het werk haar veel energie.

"Ik gebruik vaak de metafoor van het lopen langs een afgrond. Je voelt dat de grond onder je afbrokkelt en dat je elk moment kunt vallen, dus je hebt alle energie nodig om overeind te blijven. Toen corona kwam, ben ik op zoek gegaan naar hulpmiddelen die ik nog niet kende. Maar deskundigen zeiden: je gebruikt alles al. Is een cochleair implantaat niet iets voor jou?"

'Dit komt niet goed'

18 januari was de operatie. Na zo'n zes weken werd het apparaatje aangesloten en hoorde ze voor het eerst weer geluid. En hoewel dat leuk lijkt, was het vooral heel pittig. "Alles klonk in het begin als een onophoudelijke reeks niet te onderscheiden geluiden. Het slurpte energie. Ik raakte in paniek en dacht: dit komt niet goed." Wat volgde was een traject met een audioloog, een logopedist, en vooral heel veel oefenen.

"En toen begon ik geluiden te horen die ik nog nooit in mijn leven had gehoord. Ik zat uren op de hei, te luisteren naar vogeltjes. Hoorde mijn hond trippelen over het parket. De richtingaanwijzer van een auto. Het getik van de klok. Ik kon een gesprek voeren met een vreemde die ik tegenkwam in het bos. En op een avond toen ik door een park liep, hoorde ik een oorverdovend lawaai. Ik pakte YouTube erbij om erachter te komen wat het was: tjirpende krekels. Het was zo bijzonder!"

In juni kon Jacqueline weer aan het werk. "De mensen en het bedrijf waren heel goed voor me, maar ik realiseerde me: ik kan weer veel meer. Ik kan telefoneren, meedoen met vergaderingen. Ik wilde geen baan die ik had gekregen omdat ik een beperking had, maar een baan waar ik echt blij van word. Op 1 december ben ik begonnen als projectleider participatie, diversiteit en inclusie bij een overheidsorganisatie."

Een topjaar

Ondanks dat het een pittig proces was, kijkt Jacqueline terug op 'een topjaar'. "Door de tegenslagen die ik heb gehad, realiseer ik me hoe bijzonder het is dat het nu allemaal zo goed gaat."

In het nieuwe jaar hoopt ze te verhuizen, van haar appartement naar een huis met een paar extra kamers, zodat ze kan schilderen en haar computer niet op de eettafel staat. Dicht bij het bos, waar ze met haar hond wandelt. "Die afgrond zie ik nog steeds, maar nu sta ik achter het veiligheidshekje. Ik leef niet meer met de angst dat het steeds slechter gaat worden: ik kan nu vertrouwen op mijn mogelijkheden. En ik heb een heel mooi perspectief voor de toekomst."