De één zag haar kinderwens na vele verdrietige jaren eindelijk in vervulling gaan, de ander zette een stap die haar de vrijheid gaf waar ze nooit op had durven hopen. Jasmina (36), Rachel (35) en Ellen (27) over de zomer die hun leven veranderde, in positieve zin.
'We durfden niet meer te hopen'
Jasmina Gajadhar Borgeld (36) werd in de zomer van 2018 eindelijk moeder, na meerdere miskramen en een vruchtbaarheidstraject van bijna acht jaar.
"Mijn partner Jerry (41) en ik konden niet op een natuurlijke manier zwanger worden. We kwamen in een fertiliteitstraject terecht, maar ook dat leek niet zijn vruchten af te werpen. De wanhoop werd steeds groter. Zouden we onze kinderwens ooit in vervulling zien gaan? Na bijna acht jaar, waarin ik weliswaar meerdere keren zwanger raakte, maar alle keren eindigden in een miskraam, hadden we de moed in Nederland opgegeven. We hadden in Duitsland al een intake gehad om ons daar te laten behandelen, toen ons laatste embryo in Nederland werd teruggeplaatst. Dat bleek het gouden ei."

"Natuurlijk waren we blij dat ik zwanger was, maar omdat het daarvoor al vaker was misgegaan, overheerste vooral de angst. Al helemaal omdat ik bij zes weken veel bloed verloor, met stolsels en alles, net zo heftig als bij die miskramen. Bij een controle werd vastgesteld dat het vruchtzakje leeg was en dat ik me maar het beste kon voorbereiden op een vijfde miskraam. De moed zonk me in de schoenen, maar een week later was ineens toch een kloppend hartje te zien. Zou het dan toch?
Met 15 weken belandde ik opnieuw in het ziekenhuis met bloedverlies; een oorzaak is niet gevonden en alles leek verder oké. Toch zijn we de hele zwangerschap bang geweest dat het alsnog zou misgaan. We durfden niet meer te hopen op een goede afloop."
Panisch boven het bedje
"Ook na de bevalling, een hele heftige, ben ik nog vaak bang geweest om onze dochter kwijt te raken. Ik hing panisch boven haar bedje om te checken of ze nog wel ademde. Pas toen ze er was, kwam al die spanning eruit van die jaren dat we maar doorgingen in de overlevingsmodus. Zo’n traject gaat je niet in de koude kleren zitten.
Tijdens mijn zwangerschap had mijn vader bovendien te horen gekregen dat hij kanker had. Hij wilde niets liever dan opa worden, en ik vreesde met grote vreze dat hij de geboorte van onze dochter niet meer zou meemaken. Gelukkig heeft hij haar toch mogen ontmoeten en nog twee jaar ontzettend van haar kunnen genieten."

"Door al die heftige gebeurtenissen heeft het bij mij even geduurd tot het besef indaalde dat ik écht moeder ben, van een prachtig meisje. Farah Hope heet onze dochter. Farah betekent vreugde in het Arabisch, want dat is wat ze bracht. Haar tweede naam staat voor de hoop die we al die jaren niet hebben opgegeven, hoewel mensen tegen ons zeiden dat we het moesten loslaten. Farah, nu 4 jaar, is echt ons wonderkindje. Ze heeft niet alleen mij, maar ook mijn ouders en Jerry zoveel gegeven zonder dat ze het zelf doorheeft.
Die zomer van 2018 was een pittige, maar wel de mooiste van mijn leven, omdat Farah toen geboren is. Die zomer veranderde alles voor mij. Doordat het zoveel moeite heeft gekost om moeder te worden, wil ik nu zo veel mogelijk tijd met haar doorbrengen. Daarom ben ik voor mezelf begonnen als virtual assistent en blogger, zodat ik mijn eigen tijd kan indelen en niets hoef te missen van mijn kleine meid."
'Ik zat nooit op mijn plek'
Rachel Schelleman (35) kwam tijdens een korte vakantie in de zomer van 2019 tot het besef dat wonen op een woongroep haar niet gelukkig maakte. Ze nam een besluit dat haar leven veranderde.
"Door allerlei chronische aandoeningen ben ik zorgafhankelijk. Deels het gevolg van mijn vroege geboorte: volgens mijn dossier kwam ik bij 30 weken ter wereld, maar het vermoeden is dat ik in werkelijkheid nog maar 24 of 26 weken was. Het is dat ik toen al een vechter was, anders hadden de artsen niet eens de moeite voor me gedaan."
Grote berg medicijnen
"Naast longproblemen heb ik de pech dat ik een zeldzaam syndroom heb, dat gepaard gaat met een hartafwijking, chronische pijnen vanaf mijn nek tot mijn tenen en een slecht functionerend maagdarmstelsel. Ook heb ik nog maar één nier, plus een vorm van astma die in de loop der tijd ernstig is geworden. En ik ben slechtziend.
Dat alles maakt dat ik afhankelijk ben van sondevoeding, zuurstofondersteuning en een grote berg medicijnen. Voor grotere afstanden buitenshuis heb ik bovendien een scootmobiel of een rolstoel nodig. Dat ik nooit op mezelf zou kunnen wonen, leek evident. Jarenlang woonde ik daarom in zorginstellingen. Ik dacht dat ik geen keus had, maar echt lekker liep het daar nooit."

"Het grootste probleem was dat er eigenlijk geen zorginstelling was voor jonge mensen die chronisch ziek zijn. Ik viel met mijn zorgbehoefte een beetje tussen de wal en het schip. De organisatie waar ik woonde was gespecialiseerd in andere aandoeningen. Hoewel het er gezellig was, was ik er qua zorgbehoefte nooit op mijn plek. Daardoor voelde ik me voortdurend gespannen.
Toen ik in de zomer van 2019 een paar dagen weg was met mijn moeder, in hetzelfde dorp nota bene, viel de spanning vrijwel direct van me af. Terwijl ik bij terugkomst op mijn woongroep na nog geen half uur alweer tegen het plafond vloog van de spanning. Dat deed me beseffen: ik moet hier weg, want dit werkt niet voor mij."
Beste stap van mijn leven
"Ik heb contact gezocht met Stichting MEE (een stichting die zich inzet voor mensen met een beperking en hun naasten, red.) en zij kwamen met een verrassend voorstel: waarom ging ik niet op mezelf wonen? Ik had me nooit gerealiseerd dat dat een optie was. Maar met een persoonsgebonden budget bleek het wel degelijk te kunnen. Een paar maanden later heb ik de papieren voor mijn eerste eigen plek getekend. Ik woon nu tweeënhalf jaar op mezelf, dankzij dat waardevolle inzicht dat ik kreeg in de zomer van 2019. Het is de beste stap van mijn leven geweest."

"Ik huur nu zelf de mensen in die voor mij zorgen. Zo krijg ik echt zorg op maat, wat heel prettig is. Voor mij is de ene dag namelijk de andere niet; soms heb ik meer zorg nodig en soms minder, en het verschilt ook per dag waar ik bij geholpen moet worden. Ik heb de regie over mijn leven teruggekregen, en daardoor functioneer ik een stuk beter. Ík beslis wat voor hulp ik nodig heb, er wordt niet meer voor mij bepaald wat ik niet kan en wanneer ik mag douchen. Alles gaat in overleg.
Er komt twee keer per dag een zorgverlener bij mij over de vloer en ik ben daar natuurlijk nog steeds afhankelijk van, maar ik voel me veel vrijer dan voorheen. Ik ben meer dan mijn aandoeningen. Naast een chronisch zieke mag ik nu ook weer gewoon een jonge vrouw van 35 zijn. Mijn kwaliteit van leven is enorm verbeterd."
Kijk mij nu eens
"Die zomer van 2019 heeft mijn leven veranderd, in positieve zin. Als iemand me eerder had gezegd dat ik ooit op mezelf zou wonen, had ik diegene vierkant uitgelachen. En kijk me nu eens zitten op mijn heerlijke plekje, met mijn kater en mijn tuin. Het enige wat er nog ontbreekt, is een leuke partner."

'Van single naar altijd samen'
Ellen de Raad (27) ontmoette in de zomer van 2018 jaar vriend Roy (41) op Bali. Nu reizen ze samen door Noord- en Zuid-Amerika.
"Op het moment dat ik naar Bali ging, woonde ik in Antwerpen, werkte ik fulltime en was ik vrijgezel. Ik had eigenlijk wel een lekker leventje in mijn eentje. In de weekenden ging ik vaak naar mijn ouders in Nederland, doordeweeks sprak ik af met vriendinnen en sportte ik. Op zoek naar een relatie was ik dus niet per se, maar toen ontmoette ik Roy.
We zaten ’s avonds met een aantal mensen op het terras bij het hotel wat te drinken toen hij naast me kwam zitten. We hadden direct een goede klik en hebben de hele avond gekletst. Tijdens onze reis op Bali trokken we veel met dezelfde mensen op en op de laatste paar avonden sloeg de vonk tussen ons over. Na een paar dagen klikte het op meerdere vlakken gewoon heel goed. Het voelde heel snel vertrouwd."
Na zes weken samenwonen
"De dag nadat ik terugkwam vanuit Bali, ging ik weer aan het werk. Mijn collega’s hadden voordat ik op vakantie ging lachend gezegd dat ik – de enige single op de afdeling – vast iemand zou tegenkomen. Dus ik moest ze meteen gelijk geven: het was écht gebeurd. Roy was nog een paar dagen langer op Bali. Die dagen videobelden we en stuurden we elkaar veel berichtjes. Het weekend na Roys thuiskomst hebben we gelijk weer afgesproken. Het gevoel bleek nog precies hetzelfde te zijn als onder de zwoele zon van Bali.
Wel wat lastig was de afstand tussen ons. Ik woon dus in Antwerpen, hij woonde in Deventer, op ruim twee uur rijden. De eerste weken spraken we elk weekend en elke woensdag af. Maar die reistijd begon al heel snel te vervelen. Na een week of vijf, zes, trok Roy daarom maar bij me in. Zijn leven is die zomer dus eigenlijk drastischer veranderd dan het mijne."
"Toen er kort daarop werd ingebroken in het appartement dat we inmiddels deelden, besefte ik echt goed wat ik aan Roy heb. Ik vond het best heftig dat er zomaar iemand binnen was geweest en van alles had meegenomen, maar hij zorgde ervoor dat ik me veilig voelde.
We praatten veel over onze dromen en voor we het wisten waren we plannen aan het maken voor de reis die we nu aan het maken zijn. We kochten een rode Jeep, bouwden die om tot huisje op all-terrain-wielen en gaven hem de naam Red. We hebben de auto verscheept naar Canada, waar we onze reis begonnen. De bedoeling is om van het noordelijkste puntje van Canada naar het zuidelijkste puntje van Argentinië te rijden."
Elke dag supervrij
"Inmiddels zijn we vanuit Mexico aangekomen in Belize. We zien de prachtigste dingen. Met een eigen auto voelt elke dag supervrij. We kunnen overal komen met deze auto en gaan en staan waar we maar willen. Met de daktent op onze auto kunnen we overal slapen – zolang het er maar veilig is.
Als ik Roy niet was tegengekomen in die zomer van 2018, hadden we hier nu nooit gezeten. We zijn bijna altijd samen en dat bevalt ons heel goed. We kunnen af en toe gek doen samen, door bijvoorbeeld alle shotjes van de kaart te bestellen, maar ook serieuze gesprekken voeren. Ik kan alles met hem delen. Roy is mijn beste vriend."