Vanavond kunnen we weer miljonair worden, of niet natuurlijk. Vorig jaar werden ruim 7 miljoen loten verkocht in de oudejaarstrekking van de Staatsloterij en ook dit jaar hopen weer veel mensen op de hoofdprijs van maar liefst 30 miljoen euro. Soraya, Tony en Nazrien spelen al tientallen jaren mee en gaven in totaal duizenden euro’s uit, maar een grote prijs bleef tot nu toe uit. "Het is een mooie traditie."
'Halve loten vind ik een teken van armoede'
Tony Verheij (50) heeft tot nu toe 5 duizend euro uitgegeven aan oudejaarsloten. Hoogste bedrag ooit gewonnen met oud en nieuw: 17,50 euro
Tony Verheij (50) speelt al jarenlang mee met de Staatsloterij. Eerst met de gewone Staatsloterij, later de oudejaarstrekking. "Ik won nooit enorme bedragen, maar wel af en toe wat. De ene keer 250 gulden en zelfs eens duizend gulden", zegt Tony, die een lange tijd ook automatisch meespeelde. "Toen won ik voor mijn gevoel een stuk minder. Sinds ik niet meer automatisch meespeel is mijn winst hoger geworden."
Als het aan Tony lag speelde hij nu nog steeds automatisch mee, maar jaren geleden werden de betalingen onverwachts stopgezet. "Foutmelding van de bank: mijn saldo bleek ontoereikend. Ik wist dat het financieel niet goed ging, maar dat ik er zo beroerd voorstond was wel even slikken. De tijden die volgden waren bar: ik dacht dat armoede in Nederland niet aan de orde was, totdat ik noodgedwongen de jam en paté uit kerstpakketten van het voorgaande jaar moest eten om te overleven. Daarnaast veel pasta en eurobrood."
Dat Tony financieel zo krap zou komen te zitten, had hij nooit kunnen denken. "Ik had een goede baan, mooie auto onder mijn kont. Tot ik in 2010 een bedrijf overnam. Het bedrijf bleek twee ton schuld te hebben, maar na overname bleek er gefraudeerd te zijn. In plaats van twee ton nam ik zeven ton schuld over. Ik heb er zes jaar over gedaan om die schuld af te lossen. Toch speelde ik zodra het kon mee met de loterij, want juist in die tijd had ik een winnend lot het hardst nodig."
Grootste prijs ooit
In goede tijden koopt Tony niet alleen loten voor zichzelf, maar ook voor zijn personeelsleden en familie. "Een keer kocht ik een straatje. Dan heb je tien loten met eindcijfer 0 tot en met 9. De kans dat je dan wint is 1 op 1, omdat er altijd een prijs valt op een eindcijfer. Die keer won ik mijn grootste prijs ooit: 17,50 euro. Dat was de eerste en laatste keer. Verder was het niks, 5 of 10 euro."
'Mijn broer heeft nu een lot voor me gekocht. Ik vertrouw nu op zijn geluk.'
Toen Tony in de jaren '90 voor het eerst zijn oudejaarsloten kocht, betaalde hij nog 15 gulden. "Dat bedrag is flink toegenomen", zegt Tony die ondanks de prijsstijging nog steeds elk jaar hele loten koopt. "Dat heb ik altijd gedaan. Ik vind halve loten kopen een teken van armoede. Alsof je een signaal uitstuurt naar het universum dat je een arme sloeber bent en geen hele loten kunt betalen", zegt Tony, die enkel toen hij in de schulden zat, halve of een vijfde loten kocht.
Niet gehecht aan geld
Nu het weer goed met Tony gaat, koopt hij zijn loten voornamelijk als gebaar van vrijgevigheid. "Ik ben niet gehecht aan geld. Ik ben – met ups en downs – altijd gelukkig en heb geen geld nodig om rijk te zijn", zegt Tony, die in de afgelopen jaren zeker 10 duizend euro uitgaf aan de loterij, waarvan 5 euro aan oudejaarsloten. "Al is denk ik iedereen het met me eens dat het fijn is als er wat extra geld jouw kant opkomt."
Dit jaar wilde Tony voor het eerst geen loten kopen, maar vorige week kreeg hij voor zijn 50e verjaardag een oudejaarslot van zijn broer. "Misschien is het een teken, dat ik dit keer niet een lot voor mezelf koop, maar er eentje krijg. Ik vertrouw nu op het geluk van mijn broer."
'Mijn gevoel zei dat ik eindcijfer '9' moest kiezen'
Nazrien Ozir (46) gaf al honderden euro's uit aan oudejaarsloten. Hoogste bedrag ooit gewonnen: 25 euro.
Nazrien is gek op tradities – en de oudejaarstrekking is daar één van. Normaal gesproken bracht Nazriens zus altijd oudejaarsloten mee met kerst, tot in 2017 het noodlot de familie trof. "Mijn zus kreeg een hersenbloeding. Binnen 24 uur was ze overleden, op 51-jarige leeftijd. Sindsdien zet ik de traditie voort en koop ik elk jaar oudejaarsloten voor mijn moeder, broer en zusje. Mijn oudste broer speelt jammer genoeg niet mee. Die vindt het geldverspilling."
Teken: duivenpoep op het hoofd
Ook dit jaar kocht Nazrien weer loten. "Vorige week ging ik met mijn moeder naar de winkel om ze te halen. En je gelooft het nooit: we lopen met de pas gekochte loten op straat en er poept een duif op haar hoofd. Dat is pas écht geluk. Ik zei tegen haar: 'dit is een teken dat je dit jaar een flink bedrag gaat winnen'", zegt Nazrien, die koos voor eindcijfer 9. "7en 8 kiest iedereen al, dus dat vond ik niet zo leuk. Ik twijfelde tussen 9 en 0, maar uiteindelijk zei mijn gevoel dat ik 9 moest kiezen."
De hoofdprijs winnen hoeft van Nazrien niet per se. "Het lijkt me zelfs eng om opeens miljoenen te hebben. Maar voor de gezelligheid is een bedrag van 50 duizend of 100 duizend wel zeer welkom", zegt Nazrien, die tot nu toe nog niet veel van haar uitgegeven geld terugzag. "Ik heb vroeger wel eens 25 gulden gewonnen. Dat is net geen 50 duizend euro, maar je moet een gegeven paard nooit in de bek kijken, leerde ik ooit."
En daarom blijft Nazrien 'lekker doorspelen'. "Ik vind het een leuke traditie. Stiekem heb ik hoop, maar ik blijf realistisch." Als Nazrien een berekening maakt van de euro’s die zij en haar familie al uitgaven aan loten, zegt ze: "Oh my god, daar kun je echt een vliegticket naar de andere kant van de wereld van kopen. Maar nee, dat is niet hoe je moet kijken naar dingen in het leven. Ga je bij alles berekenen en beredeneren hoeveel het jou heeft gekost, dan heb je geen leuk leven."
"Sommige mensen vinden het zonde om een staatslot te kopen, maar ik niet. Ik vind dat je moet kopen wat jou gelukkig maakt en ik geniet hiervan. Het maakt mij niet zo veel uit of ik wel of niet win en ik vind het leuk dat we de traditie van mijn oudste zus in stand houden."
'Ik fantaseer over mijn eigen hotel in Griekenland'
Soraya Koendjbiharie (34) gaf tot nu toe 2.500 euro uit aan oudejaarsloten. Hoogste bedrag ooit gewonnen: 10 euro.
Al ruim dertig jaar speelt Soraya’s vader mee met de oudejaarstrekking. Het is voor Soraya dan ook geen verrassing wat ze krijgt met kerst. "Elke kerst koopt mijn vader oudejaarsloten voor mijn twee zussen, mijn moeder en mij. De ene keer mogen we zelf ons eindnummer kiezen, maar meestal kiest hij voor ons."
Ware familietraditie
De oudejaarstrekking is een ware familietraditie in huize Koendjbiharie. Helaas wonnen ze nog nooit grote prijzen. "We winnen steeds een klein beetje, maar nooit meer dan 10 euro", zegt Soraya, die het helemaal niet erg vindt dat ze nog geen miljoenen binnensleepte. "Wij spelen niet echt mee voor het geld. Meer voor de gezelligheid. Het feit dat we elkaar zien en spreken is voor mij veel meer waard. Ik vind het moment van de trekking altijd een magisch moment. De één houdt een spelletjesavond met zijn of haar familie – en wij doen mee aan de loterij."
Elk jaar wordt na de trekking dan ook grondig uitgezocht wat de resultaten zijn op een gekregen lot. "We checken altijd meteen bij elkaar of iemand iets gewonnen heeft. En natuurlijk ook welk eindnummer iemand met winst had. Het is echt een familiemomentje. Ook als iemand van ons niet fysiek in de buurt is, organiseren we een contactmoment met elkaar. Via een normaal telefoongesprek, of met videobellen."
Natuurlijk droomt Soraya wel eens weg bij het idee dat ze 30 miljoen kan winnen. "Vroeger wilde ik sparen voor een auto en verre reizen maken. Nu fantaseer ik over mijn eigen hotel in Griekenland. Dat zou wel echt heel erg gaaf zijn. Of een mooi hypotheekvrij huis in Den Haag. Ook zou ik, als ik win, een groot deel van mijn geld weggeven aan goede doelen, zoals het schoonmaken van onze oceaan."
Mocht Soraya dit jaar winnen, dan is ze vastberaden het prijzengeld te delen met de rest van haar familie. "Als ik een bepaalde envelop pak, dan had die net zo goed van mijn zus kunnen zijn. Ik kan niet wachten om straks – als de omstandigheden het weer toelaten – mijn familie mee uit eten te nemen of een huisje op een vakantiepark te boeken. In totaal gaf mijn vader de afgelopen 30 jaar bijna 2.500 euro uit aan oudejaarsloten, dus die zou ik symbolisch direct aan hem teruggeven."
Dit zegt de expert
Wat is het toch dat mensen - vaak tegen beter weten in - blijven meedoen met een loterij? Volgens financieel coach Sabine Samsom heeft dit te maken met een aantal factoren. "Allereerst vinden mensen het fijn om af en toe de controle uit handen te geven. Bij mensen met een laag inkomen is deze urge vaak nog groter. Laatst las ik een verhaal van iemand die in de bijstand zit en daarvan elk jaar 750 euro spaart om loten te kopen voor de loterij."
"Dat wordt dan gezien als de meest reëele kans naar een beter leven, maar de kans dat je een loterij wint is zo gigantisch klein. Je kunt die 750 euro per maand veel beter besteden, door het geld bijvoorbeeld te beleggen of je levensgeluk te vergroten met het kopen van bepaalde dingen."
Geen oplossing voor geldproblemen
Naast het feit dat mensen hopen op een sprankje geluk, denkt Samsom ook dat veel mensen meespelen omdat ze het leuk vinden. "Het is leuk om te dromen van wat je met het geld kunt doen, maar ook is het leuk om het samen met andere mensen te doen. Je ziet vaak dat mensen oudejaarsloten met of voor familie en vrienden kopen. Het is een soort sociale gelegenheid geworden."
Samsom denkt dat het kopen van oudejaarsloten niet per se kwaad kan, maar wel is het daarbij belangrijk dat je het niet ziet als een oplossing voor je geldproblemen. "Blijf realistisch. Zelf doe ik ook wel eens mee, niet omdat ik het geld nodig heb, maar net als Nazrien, Tony en Soraya voor de traditie. Afhankelijk van met wie ik oud en nieuw vier, koop ik dan wel eens een paar halve loten."
