Het wemelt van de ongeschreven regels in het leven. Wetmatigheden die niemand je vertelt, maar waar iedereen een mening over lijkt te hebben. In deze rubriek nemen we iedere week een situatie of gelegenheid onder de loep: hoe hoort het daar eigenlijk? Deze week: de vijf spelregels van roddelen.
De situatie
Vers zijn ze het lekkerst. En hoe sappiger, hoe beter. Het is een beetje zoals met junkfood: het is niet sjiek om ervan te houden, maar stiekem neemt iedereen het wel eens in de mond. Wat zijn de mores eigenlijk, als het op konkelen aankomt?
De spelregels
1. Weet tegen wie je wat zegt
It took me by surprise I must say, When I found out yesterday, Ooo I heard it through the grapevine, Not much longer would you be mine zong een niet-meer-zo-blije Marvin Gaye zijn aanstaande ex toe. En dat is meteen hét risico van een goede roddel: hij gaat als een lopend vuurtje. Bedenk dus goed tegen wie je wat zegt. En tegen wie vooral niet. Zéker als 'ie over je eigen verkering gaat.
2. Houd het bij jezelf
Een potje vuilbekkerij is heerlijk op zijn tijd, maar houd het dan wel bij jezelf. Klets dus niet alleen over wat je hebt gehoord, maar plak ook je eigen mening erop. De roddel dat Marco al jaren vreemd gaat wordt pas echt sappig met de toevoeging: 'en ik snap wel waarom'. Pas als jij in geuren en kleuren kunt uitleggen hoe het verhaal in elkaar zit en waar 'm volgens jou de crux zit, heb je een goede roddel te pakken. Maar! Dan moet je ook niet de flauwste zijn en wel vertellen hoe je aan die roddel komt. Eerlijk is eerlijk.
3. Doe er je voordeel mee
Moeders en zussen lenen zich uitstekend voor een conversatie vol oh's en ah's, maar ook met collega's gebeurt het vaak. En dat kan soms best handig zijn. Roddelen is namelijk een manier van informatie uitwisselen en de norm stellen. Onderzoek onder Britse verpleegsters wijst namelijk uit dat roddelen bij hen een belangrijke functie heeft. Zo kunnen nieuwkomers door roddels veel leren over de cultuur en groepsnormen van hun nieuwe werkomgeving en is het tevens een manier om emoties en meningen over patiënten en collega's te uiten en om troost en steun te krijgen.
Na een stressvolle gebeurtenis kan roddelen dienen als een soort nabespreking. Als je kunt zeggen: 'Ik krijg een punthoofd van die lastige hartpatiënt', vermindert dat stressgevoelens. Kortom: de minder prettige kant van roddelen, kwaadsprekerij, wordt ruimschoots gecompenseerd door de positieve kanten, namelijk het uiten van emoties, betrokkenheid en zorg voor elkaar.
4. Ken je types
Wanneer je een roddel in je oren krijgt, luister dan even goed van wie die komt. De meeste roddels zijn tamelijk onschuldig. Gewoon even om te lachen, of om een gesprek wat kleur te geven. De kwebbelaar bijvoorbeeld, die ouwehoert graag over laatste nieuwtjes, maar heeft geen kwade bedoelingen. Of de sensatiebeluste roddelaar, die is dol op geruchtmakend nieuws. Om het nog spannender te maken doet hij er graag nog een schepje bovenop. Maar er zijn ook mensen die roddels gebruiken om anderen te manipuleren of tegen elkaar uit te spelen. Door de verschillende types te leren onderscheiden, weet je dat je voortaan moet oppassen voor 'gevaarlijke' roddelaars, zoals de manipulant die mensen tegen elkaar uitspeelt door informatie selectief te verspreiden. Pas ook op voor de verzamelaar die schaamteloos computers kraakt en postvakjes leegt om informatie over anderen te verzamelen en slim in te kunnen zetten.
5. Doe het nooit digitaal
Vanwege de verzamelaar uit spelregel 4 dus, maar ook vanwege meelezende ICT'ers, forward-foutjes en per ongeluk openstaande schermen. Als je roddelt, doe het dan mondeling. En vergeet niet je eigen karma schoon te vegen door 'Niet om te roddelen hoor, maar…' toe te voegen. Wie weet helpt het.
