Anya wil nooit meer een gewelddadige man

"Wat was ik blij toen mijn vriend Sjaak mij na drie jaar ten huwelijk vroeg. Ik had het volste vertrouwen in onze toekomst samen. Maar op het moment dat ik mijn handtekening op de trouwakte zette, bekroop mij een heel naar gevoel. 'Ik teken nu mijn doodvonnis', schoot het door mijn hoofd. En inderdaad scheelde dat later niet veel, maar dat kon ik toen nog niet weten. Na de bruiloft gingen we twee weken op huwelijksreis in de stacaravan van mijn ouders. Ik weet nog dat ik 's morgens opstond en een lekker ontbijt voor ons maakte. De broodjes en gekookte eitjes zette ik op tafel. Ineens zei Sjaak: 'Ik moet je iets vertellen. Ik wil geen kinderen en ik ga jou geestelijk helemaal kapot maken.' Ik schoot in de lach. Ik dacht echt dat hij een grapje maakte. Maar al gauw bleek hij hier ieder woord van te menen."

"Onze relatie begon heel mooi. Op oudejaarsnacht zag ik hem vluchtig op straat, terwijl er een fles champagne rondging en iedereen naar het vuurwerk keek. Sjaak wist niet precies wie ik was en deed daarna de grootste moeite om mij te vinden. Uiteindelijk traceerde hij mij via mijn danslessen, waar een vriend van hem mijn danspartner was.

Sjaak was lief, charmant en ontzettend attent. Aan cadeautjes en complimentjes had ik geen gebrek. Hij hield de deur voor me open en kwam meteen voor mij op als iemand mij 'rooie' noemde vanwege mijn haarkleur. Trots stelde Sjaak mij aan iedereen voor als zijn vriendin. Hij was zeven jaar ouder dan ik, dat vond ik ook interessant. En hij was knap, met zijn zwarte haar en sportieve, slanke lijf. Het was niet moeilijk om verliefd op hem te worden, en dat gebeurde ook. Dolgelukkig was ik met hem, alleen mijn moeder zag hem niet zo zitten: 'Dat is geen jongen voor jou', zei ze. Maar zij vond nooit iemand goed genoeg, dus ik nam haar woorden niet serieus. Had ik dat maar wel gedaan."

Opgesloten

"Na de bruiloft werd Sjaak een compleet ander mens. Hij flipte om niets. Als ik een 'verkeerd' woord gebruikte of per ongeluk een mes tussen de vorken legde, dan kreeg ik klappen. Of hij sloeg me met woorden, die minstens zoveel pijn deden als zijn vuisten. 'Je ziet er niet uit, met die sproetenkop. Niemand wil jou', riep hij. In het begin ging ik er nog tegenin, maar dan werd hij nog bozer. Dus later hield ik mijn mond maar. Ik werd steeds onzekerder, omdat ik ging geloven wat hij allemaal zei. Als je iets keer op keer hoort, word je vanzelf geïndoctrineerd.

Niemand had ik iets door. Mijn vriendinnen zag ik niet meer, omdat Sjaak me compleet isoleerde. Praatte ik met iemand, dan kwam hij er meteen bij staan. Zogenaamd voor de gezelligheid, maar eigenlijk om mij te controleren. Hij zag mij als zijn bezit en was extreem jaloers. Zelfs op mijn werk belde hij mij op of liep hij langs, om te checken of ik er wel echt was. Ook hield hij de kilometerstand van mijn auto bij. Ik voelde me opgesloten en kon geen kant op."

"De liefde voor hem was al gauw uit mijn lijf geslagen. Ik vertelde niemand over mijn slechte huwelijk, want ik schaamde me rot. Ik zag niet eens de kans om iemand in vertrouwen te nemen, want ik werd 24/7 in de gaten gehouden. En al had ik het verteld, wie zou mij geloven? Sjaak kwam altijd zo aardig en charmant over, als de perfecte man. En hij draaide alles om: ík was gestoord en het lag aan mij dat onze relatie niet goed was.

Er zijn talloze dieptepunten geweest in de jaren dat ik bij hem was. Momenten waarop ik vreesde dat ik het niet zou kunnen navertellen. Zoals die keer dat ik met de vaat bezig was, een bak sop stond in de gootsteen. Ik zei weer iets verkeerds volgens Sjaak, en ineens voelde ik een hand in mijn nek. Met volle kracht duwde Sjaak mijn gezicht in het hete afwaswater. Ik kreeg geen lucht meer en begon wild om me heen te slaan. Bijna stikte ik omdat ik ging hyperventileren, net op tijd trok Sjaak mijn hoofd weer uit het water."

"Na zeven jaar huwelijk raakte ik zwanger. Eerlijk gezegd was ik daar niet zo blij mee. Ik zag het niet zitten om een kind in deze puinhoop te laten opgroeien, ook betekende het dat ik nóg meer vastzat aan Sjaak. Continu riep hij tijdens mijn zwangerschap dat ik het kind niet waard was en dat ik een waardeloze moeder zou worden.

We kregen een zoon. En vanaf het moment dat hij geboren werd, wist ik dat we weg moesten. Ik wist alleen niet hoe. Mijn zoon was drie jaar oud toen ik werd opgenomen om psychische hulp te krijgen. Want zo had Sjaak het gebracht: ik spoorde zogenaamd niet. Ik kreeg gesprekken met psychologen en andere hulpverleners, ook wandelde ik veel met Harry, een man die ik in de groep had leren kennen. Tijdens die wandelingen durfde ik voor het eerst mijn hart te luchten. Ik vertelde over mijn huwelijk en het geweld. Harry drukte mij op het hart om echt voor mezelf te kiezen en hulp te vragen. Toen ik weekendverlof had, wilde ik niet naar huis. Ik ging naar mijn ouders en deed daar mijn verhaal. En wat ik niet durfde te hopen, gebeurde toch: ze geloofden mij. Ook mijn oom en tante nam ik in vertrouwen. Ze boden mij woonruimte in hun huis aan. Op een ochtend heb ik mijn zoon van de peuterspeelzaal gehaald en ben ik naar mijn oom en tante gevlucht. Daar hebben we ons maandenlang schuilgehouden."

Mensenkennis door horrorhuwelijk

"Natuurlijk was Sjaak woest dat ik hem verliet. Ik probeerde een nieuw leven op te bouwen, samen met Harry met wie ik inmiddels een relatie had. Maar overal waar ik kwam, wist Sjaak mij te vinden. Vijftien jaar lang ben ik door hem gestalkt en bedreigd. Steeds opnieuw moest ik verhuizen en weer ander werk zoeken. Sjaak had geen omgangsregeling met onze zoon, omdat hij ook naar hem gewelddadig was geweest. Ik vroeg weleens aan mijn zoon of hij zijn vader wilde zien. "Alleen als ik dan een pistool mag meenemen', was zijn antwoord. 

Drie jaar geleden overleed Sjaak. Hij was ziek in zijn hoofd, ik kan het niet anders omschrijven. Eigenlijk een heel zielig persoon. Ik heb meerdere boeken geschreven over mijn ervaringen, om anderen in die situatie te helpen. Om hen te laten zien dat er een uitweg is, dat je niet hoeft te blijven. Nog steeds heb ik last van de gebeurtenissen. Ik heb nachtmerries en durf niet met mijn rug naar de deur te liggen, omdat ik dan niet kan zien wie eraan komt. Maar ik probeer alle ellende om te buigen naar iets positiefs. Ik heb een enorme mensenkennis aan mijn horrorhuwelijk overgehouden. Mijn radar gaat meteen af bij personen die narcistisch zijn of op een andere manier psychisch niet deugen. Nooit meer zal ik me met zo’n gek inlaten. Mijn zoon lijkt gelukkig in niets op zijn vader en is goed terechtgekomen. Ik ben oma van twee heerlijke kleinkinderen, heb een schat van een man en ben iedere dag blij dat ik er nog ben."