Steeds meer mensen zien tegenwoordig het belang van gezond eten in. Niet alleen bij afvallen, maar ook om optimaal te kunnen functioneren is een gevarieerd voedingspatroon belangrijk. Naast het kopen van gezonde producten, heeft ook de bereiding invloed op hoe goed voeding daadwerkelijk voor je lichaam is.
Sommige mensen zijn bang dat groentes hun mineralen en vitamines verliezen door ze te koken – en eten ze daarom liever rauw. Dit blijkt niet nodig: “Je darmen kunnen voedingsstoffen uit groentes juist beter opnemen als ze gekookt of bereid zijn. Groentes op de juiste manier klaarmaken is belangrijk voor het behoud van zoveel mogelijk voedingsstoffen,” zegt Lolkje de Vries, woordvoerder van het Voedingscentrum.
Wat kan ik zelf toepassen?
Naast het koken van voedsel, zijn meerdere factoren van invloed op behoud van voedingsstoffen. Een aantal dingen die je thuis kunt toepassen om zoveel mogelijk vitamines en mineralen in je eten te behouden:
- Varieer regelmatig tussen verschillende bereidingswijzen (koken, stomen, (roer)bakken);
- Kook in weinig water en kook zo kort mogelijk, met het deksel op de pan;
- Kook groente direct in water dat al kookt, in plaats van in water dat langzaam opwarmt;
- Kook en eet aardappelen met schil voor een groter foliumzuurbehoud;
- Snijd te koken voedingsmiddelen niet te klein, zodat het contactoppervlak met water niet te groot is;
- Gebruik kookvocht of sappen die vrijkomen na bereiding (saus of jus);
- Braad vlees liever langer bij een lagere temperatuur, dan snel met een hoge temperatuur.
Veiligheid van ons voedsel
De kans op voedselinfecties en inname van schadelijke stoffen verklein je door een juiste bereiding. Als bepaalde etenswaren onvoldoende verhit worden, kunnen ziekmakende bacteriën, virussen of parasieten achterblijven. “Dagelijks lopen naar schatting zo’n 2.000 mensen een voedselinfectie op, als gevolg van besmet voedsel. Dat zijn er zo’n 730.000 per jaar,” stelt De Vries.
Aan de andere kant zorgt té hoge verhitting juist voor het ontstaan van schadelijke stoffen als acrylamide (bij te bruin gebakken aardappels, friet en geroosterd brood) en PAK’s (in zwart verbrande randjes aan vlees). Dit voorkom je door vlees langer te braden bij lagere temperatuur.
Wees zelf alert
Jacqueline Maschino (48) liep maar liefst twee keer een voedselvergiftiging op door verkeerd bereid voedsel. Tijdens haar vakantie in Barcelona bracht ze een bezoek aan de Pizza Hut, om vervolgens drie weken ziek op bed te liggen. “De eerste twee dagen was ik echt doodziek en kon ik niets, maar ik moest nog naar huis vliegen. Wat een ramp was dat. In Nederland ging het beter, maar kon ik nog steeds geen eten binnenhouden. Thuis kreeg ik de horen dat ik voedselvergiftiging had.”
Tegen voedselvergiftiging kun je niet veel doen, behalve het uitzieken en hopen dat het snel over gaat. “Volgens de huisarts was het een salmonella, die altijd blijft sluimeren in je lijf. De volgende keer heeft deze minder nodig om actief te worden”, zegt Jacqueline, die denkt dat ze daardoor vatbaarder is voor het opnieuw oplopen van een voedselvergiftiging.
De tweede besmetting vond plaats na het eten van een halfgare schnitzel bij een golfbaan. Al na twee happen merkte Jacqueline de gevolgen: wederom werd ze flink ziek. “Omdat ik het zo snel had gezien, viel het mee vergeleken met de keer in Barcelona. Toen had ik tijdens het eten niks in de gaten. Toch ben ik ook van die twee happen weer enorm beroerd geweest.”
Beide ervaringen zijn lang geleden, maar Jacqueline is nog steeds huiverig als het aankomt op voedselbereiding. Jarenlang vermeed ze pizza’s en schnitzels uit angst weer een vergiftiging op te lopen. Tegenwoordig is ze daar gelukkig overheen. Wel is ze over het algemeen veel voorzichtiger geworden bij het bereiden van voedsel. “Als ik zelf schnitzel maak, let ik er echt op dat ik deze lang genoeg bak. Daarnaast vermijd ik varkensvlees en kip dat er niet gaar uitziet”, zegt Jacqueline.
