Nederland is zo klein, en toch zijn er nog genoeg verschillen per provincie te ontdekken. Van Friesland tot Zeeland, hoe we leven, werken en genieten: we doen het allemaal anders. In deze nieuwe rubriek zoeken we uit hoe dat komt. Deze week: waar wordt het meest gerookt en gedronken?
Stevige rokers en drinkers
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het aantal overmatige drinkers (meer dan 21 glazen per week voor mannen, 14 voor vrouwen) én stevige rokers (dagelijks) in Friesland het hoogst is. Uit cijfers van Volksgezondheidzorg.info blijkt echter dat er veel overmatige drinkers in Kennemerland, Amsterdam en het Gooi zijn. Hoe zit dit nou? In welke provincie nemen ze het er lekker van?
De verklaring
Tom Bart, senior preventiemedewerker bij Jellinek, een van de grootste instellingen voor verslavingszorg in Nederland: "Het is heel moeilijk te zeggen waarom in de ene provincie meer wordt gerookt of gedronken dan in andere provincies. Het is van te veel factoren afhankelijk. Het verschilt per regio, per stad en per genotsmiddel hoe en in welke mate wat wordt gebruikt. Dat heeft weer te maken met de cultuur waarin iets wordt gebruikt, de mate van beschikbaarheid van middelen en bijvoorbeeld interventies van verschillende gemeentes of steden. Ook hoe ouders ernaar kijken en religieuze overtuigingen spelen mee: er zijn veel dingen die daarop van invloed zijn. Je zou, als je dat per provincie in kaart wil brengen, per gebied een onderzoek moeten doen om te kijken wat er allemaal speelt en waarom de cijfers verschillen."
"Wat je wel kunt zeggen, is dat roken en drinken aan bepaalde trends onderhevig zijn. Zo drinken jongeren vaker in het weekend, terwijl ouderen gedurende de week drinken. Het is ook niet altijd zo dat roken en overmatig drinken automatisch hand in hand gaan. Je ziet vaak in gebieden met veel hogeropgeleiden, bijvoorbeeld in de stad Amsterdam, of de regio Kennemerland, dat daar gemiddeld meer gedronken wordt, maar juist minder gerookt.
Bij hoogopgeleiden zie je de problemen door drinken vaak pas later aan de oppervlakte komen. Omdat ze genoeg geld hebben, verder gezond leven en een goed sociaal vangnet hebben, kunnen ze het lang in stand houden. Het hoort een beetje bij de cultuur van hoogopgeleiden, zo van: 'Wijntje erbij, biertje erbij'? Onder iedere laag van de bevolking is het aantal mensen dat verslaafd is aan alcohol overigens gelijk. Het is dus alleen zo dat hogeropgeleiden het beter verborgen kunnen houden, tot het moment dat er echt al iets ergs of groots aan de hand is."
Hogeropgeleiden roken minder
"Interessant is dat hoogopgeleiden minder roken. Dat komt onder meer omdat de negatieve gevolgen van roken bekender zijn. Pas als mensen wat ouder worden of met pensioen gaan, worden de nadelen van te veel drinken zichtbaar. Zoals maagproblemen, slaapproblemen of depressies. Die ontstaan dan pas. Daarom proberen we mensen bewust te maken van de risico’s, want ieder glas dat je minder drinkt, verkleint het risico. Er is natuurlijk overigens niets mis met genieten van een drankje af en toe, als je er maar geen gewoonte van maakt."
Kortom, duidelijke verschillen tussen rokers en drinkers per provincie zijn niet aan te wijzen. Wel zou je kunnen zeggen: wil je lekker meeslobberen aan de wijn, zoek dan de regio’s en steden op waar veel hogeropgeleiden wonen. Santé!
