Briljante tips voor koukleumen: 'Eet jezelf warm met boerenkool'

Waarom de een een koukleum is en de ander niet, heeft met verschillende dingen te maken. Je sekse, bloedsomloop, gewicht, leeftijd, medische problemen als bloedarmoede, schildklierproblemen, een eetstoornis of simpelweg aanleg: of je een koukleum bent of niet, wordt in het Parool-artikel Waarom bestaan er zowel koukleumen als straalkachels uitgebreid uitgelegd. Dikke pech dus als je jezelf door deze maanden moet blauwbekken. Gelukkig kun je zelf genoeg doen om je leven wat comfortabeler te maken. Journalist Franke van Hoeven, zelf notoire koukleum, zocht een heleboel tips bij elkaar om jezelf warmer te stoken.

Eten & Drinken

Wakker je interne kacheltje aan met de juiste voedingsmiddelen.

Laat alcohol staan

Het klinkt verleidelijk om je te laven aan een Flügeltje (of drie), Schnapps of glühwein. Daar krijg je het meteen lekker warm van, toch? Maar, let op: volgens verslavingskliniek Jellinek lijkt het maar alsof alcohol je warm maakt, maar in werkelijkheid verwijdt alcohol je bloedvaten,waardoor je juist warmte verliest en je lichaamstemperatuur daalt. Oeps!

Drink thee met kruiden

Koffie, warme chocolademelk, of (zelfgebrouwen) thee zijn ideale comfort drinks. Extra verwarmend, aldus Elle Eten, zijn thee met knoflook of gember of een tot de nok toe met verwarmende kruiden gevulde chai tea.

Eet genoeg

Dit lijkt een inkoppertje, maar mocht je een notoire koukleum zijn én op dit moment aan het diëten, weet dan dat je het koud krijgt van een lege maag - ongeacht welke kleren je draagt of hoeveel je beweegt. Dit komt door het hormoon uridine, dat ervoor zorgt dat je lichaamstemperatuur flink daalt als je honger hebt. Genoeg eten dus, en vooral niet gaan crashen.

Eet gezond

Vers, gevarieerd, onbewerkt eten is allemaal bevorderlijk voor een goed werkende stofwisseling. Daarbij kunnen ijzer en vitamine B12 je ook nog een handje helpen. Zij zorgen voor genoeg rode bloedcellen, die zuurstof door je lichaam transporteren. Heb je hier te weinig van, dan krijg je het koud. Vitamine B12 haal je uit dierlijke producten als melk(producten), vlees(waren), vis en eieren. IJzer vind je onder meer in dierlijke producten, volkorenproducten en peulvruchten, noten en donkergroene groenten.

Eet jezelf warm

Volgens een heleboel online eetgoeroes kun je ook proberen met de seizoenen mee te eten, omdat dit voedingsmiddelen met een verwarmend effect zijn. Denk aan groente zoals boerenkool, pastinaak, venkel, pompoen en zoete aardappelen. Maar ook kruiden en specerijen zoals peper, nootmuskaat, komijn, kurkuma en kaneel hebben een verwarmend effect. Nou, dat is het proberen wel waard.

Weg met de koekjes

Het thermogeen effect, waarbij er warmte vrijkomt in je lichaam, bereik je ook met het eten van volkoren producten en andere complexe koolhydraten zoals aardappelen en linzen, blijkt uit onderzoek. Je blijft er niet alleen langer verzadigd door, je lichaam moet ook harder werken om je eten te verteren, waardoor je het warmer krijgt. Weg dus met de koekjes, hallo linzensoep!

Kleding

Alles valt of staat met de juiste kleding.

Draag een muts of hoed

Dat je via je hoofd bijna al je lichaamswarmte verliest, schijnt niet helemaal te kloppen, aldus wetenschappelijk tijdschrift Kijk, maar je verliest er wel degelijk warmte door. Iets wat de notoire koukleum koste wat kost wil voorkomen. Water- en winddichte mutsen, een mooie vilten hoed of gezellige oorwarmers die je kapsel in bedwang houden: de keuze is reuze. 

Behang jezelf met schapen

Textieldocent Kitty Witmond: "Als je écht warm wilt blijven, moet je voor wol gaan. Wol heeft de unieke eigenschap dat de lucht rond je lijf stilstaat en wordt opgewarmd, waardoor je warm blijft. Een synthetisch alternatief voor wol is acryl. Dat bestaat uit pluisjes waarin de stilstaande lucht ook warm kan worden. Nadelen van acryl is dat het snel pluist, sneller slijt en dat je gaat erin zweten. Het neemt in tegenstelling tot wol slecht vocht op, en is bovendien statisch. Wol is het warmst als het fijngebreid is, want bij grote grove breisels kan de lucht er alsnog doorheen. Die klassieke grofgebreide visserstruien van wol waren overigens wel warm, maar dat kwam doordat de vissers ze nooit wasten. Er zat zoveel vet, vuil en zweet in dat ze massief werden en daardoor hartstikke warm." Iew!

Draag laagjes

Door laagjes te dragen, creëer je de ideale omstandigheden om lichaamswarmte zo goed mogelijk bij je te dragen. Bij strakke kleding is er geen ruimte om je lichaamswarmte bij je te houden, dus skinny’s en panty’s zijn een minder goed idee. De beste manier om laagjes te dragen: een basislaag van thermo-ondergoed, vervolgens een laag fleece of wol, en een bovenlaag (jas) van wind- en waterafstotend materiaal.

Draag thermokleding

Thermokleding is er tegenwoordig te kust en te keur. Van sokken tot leggings, onderbroeken, hemdjes en shirts met lange mouwen. Van natuurlijke materialen, maar ook synthetisch. Ademend, lichtgewicht, kleurrijk: je kunt er werkelijk alle kanten mee op.

De juiste schoenen

Koukleumen met voeten als ijsklompjes: er zijn tegenwoordig heel veel schoenen te koop die heerlijk warm gevoerd zijn en er leuk uitzien, van hippe gympen tot stevige laarzen. Ook hier: wol van binnen is supercomfortabel. Toch je (koudere) hakken aan? Een paar zooltjes van (merino)wol erin zorgt voor een extra beschermlaagje en warmere voeten. Sportschoenen met dikke thermosokken of (biker)boots met geitenwollen sokken of beenwarmers zijn ook enig.

Draag vooral geen handschoenen...

… maar wanten. Die geven meer warmte, omdat je vingers tegen elkaar aan zitten en de lucht tussen je vingers beweegt.

Draag skikleding

Skikleding is gemaakt voor de kou en vaak comfortabel om te dragen. Skikleding wordt ook steeds leuker om te zien en is de laatste jaren ook voor redelijke prijzen bij grote winkelketens te vinden. Toen ik ooit in New York gék werd van de kou, droeg ik mijn skikleding gewoon in de stad. Ja, ook de broek. Heerlijk!

Slaapkamer

Elke koukleum weet: in slaap vallen kan een drama zijn als je jezelf niet meer warm kan krijgen. Zo slaap je toch lekker in.

Een goed begin…

… is het halve werk! Slaapexpert Talja Lambert: "Zie je op tegen een koud bed in de winter? Maak er dan met een warmtebron een lekker warm nestje van door kort voor bedtijd een kruik in bed te leggen. Kersenpitkussens zijn ook lekker warm. Of een elektrisch dekentje natuurlijk. Let erop bij kruikjes in verband met verbrandingsgevaar dat er een hoes omheen zit en verzeker jezelf ervan dat-ie niet lekt. Een warme douche voor het slapengaan zorgt er natuurlijk ook voor dat je opgewarmd een koude nacht tegemoet gaat."

Een warm nestje

Wollen dekens zijn heerlijk warm, vanwege hun isolerende werking. Flanel voelt warmer dan katoen, dus ook dekbed van flanel is een aanrader. Verder helpt het om een pyjama te dragen van flanel (en die van te voren lekker warm te maken door ‘m alvast even op de verwarming te leggen) of wol. Koude voeten? Bedsokken zijn ideaal. Ze knellen minder dan gewone sokken, waardoor je voeten beter doorbloed blijven.

De ideale temperatuur

Slaapexpert Talja Lambert: "De ideale slaaptemperatuur van de slaapkamer ligt tussen 16 en 20 graden. Daarbij spelen persoonlijke voorkeuren natuurlijk ook een rol. Je lichaam moet afkoelen om de slaap te kunnen vatten. Het is daarom af te raden om het er te warm te maken of de verwarming de hele nacht aan te houden. De lucht van je slaapkamer kan er bovendien droog van worden, waardoor je ‘s ochtends met hoofdpijn en een droge mond wakker wordt."

Therapie & verzorging

Je lichaam goed verzorgen kan een wereld van verschil maken.

Ga drie minuten in een vriezer staan

Het werkt als antidepressivum, natuurlijke pijnbestrijding, zorgt voor een mooiere huid, vermindert stress, je gaat er beter door slapen; de lijst helende eigenschappen lijkt eindeloos. Hoe het werkt? Door je lichaam kortstondig aan kou bloot te stellen, en daarmee uit balans te brengen, moet het heel erg zijn best doen om weer in zijn normale staat te komen. Dat maakt je lichaam sterker en weerbaarder. Hoe je dat voor elkaar krijgt? Door drie minuten door te brengen in een soort grote vriezer. Dat kan onder andere bij Freezlab in Amsterdam: "De beste effecten van cryotherapie merk je als je drie sessies in één week tijd ondergaat. Onze slogan is: ‘Na de kou komt de wow!!’ Op een gegeven moment wordt het bijna lekker om te koukleumen, omdat je jezelf veel beter warm kunt houden door de aanmaak van bruin vet." Wie durft?

Leer beter ademhalen

Heb je weleens van The Iceman gehoord? Wim Hof ontwikkelde een ademhalingsmethode waarmee je met gemak met je blote billen in de sneeuw kan zitten - mocht je dat willen. Zijn theorie: door je ademhaling langer vast te houden maak je bewust contact met je hart, autonome zenuwstelsel en immuunsysteem.

Kweek spieren

"Spieren produceren veel warmte", zegt thermofysioloog Coen Bongers van het Radboudumc in Metronieuws. "Je hebt het dus sneller warm als je meer spiermassa hebt." Door inspanning blijft je stofwisseling een tijdje verhoogd en zijn spieren actief, ook nadat je bent gestopt met de inspanning. Hop, naar de sportschool dus.

Ga buiten wandelen of rustig joggen

Joggen of wandelen in de buitenlucht brengt je lichaam in beweging, waardoor je het warmer krijgt. De buitenlucht doet bovendien wonderen voor je gemoed.

Smeer jezelf gelukkig

Cosmopolitan’s beauty-expert Inge Hanssen: "Hoe kouder het buiten is, hoe lager de luchtvochtigheid, waardoor je huid in rap tempo vocht verliest, wat kan zorgen voor ruwe, droge plekjes, roodheid of irritatie. Pas daarom in de wintermaanden je smeerroutine aan, door bijvoorbeeld in laagjes te smeren. Zie het maar als een dikke winterjas voor je huid. Begin in dat geval met een serum, voor een extra shotje vocht. Voelt je huid aan als schuurpapier? Smeer dan met een rijke vochtinbrengende crème. De derde laag is een olie. Gezichtsoliën zitten vol lipiden en essentiële zuren, die fungeren als een krachtige beschermlaag om vocht vast te houden. Oliën kunnen crèmes doordringen, maar niet andersom, dus het is je laatste stap in je skincare routine. Extra hydratatie vind je in de volgende ingrediënten: ceramiden, hyaluronzuur, glycerine en niacinamide."

Laat je masseren

Ook weer om die doorbloeding op gang te helpen. Zeker voor mensen met koude handen en/of voeten is dit een aanrader.

Denk nostalgisch

Volgens deze studie wekken gevoelens van nostalgie letterlijk warme gevoelens op! Kandidaten die werd gevraagd aan iets nostalgisch te denken in plaats van aan iets anders bleken een grotere tolerantie tegen intense kou te hebben. Dus eh, volgende keer dat je loopt te rillen buiten, helpt het om met blije gevoelens terug te denken aan de eerste zoen van je grote liefde. Bijvoorbeeld.