Je wilt iets voor het klimaat doen, maar zonnepanelen op je dak en nooit meer vlees eten gaan je net wat te ver. Kan het niet wat laagdrempeliger? Zeker wel! Met deze negen kleine aanpassingen draag je je steentje bij en bespaar je in veel gevallen ook nog flink wat geld. Win-win!
Dat het klimaat ons niet onverschillig laat, bleek zondag wel uit het feit dat tussen de 30.000 en 40.000 mensen - door weer en wind - meeliepen in de Klimaatmars in Amsterdam. Veel Nederlanders vinden dat klimaatverandering een halt toegeroepen moet worden, maar ze willen er niet te veel voor betalen. Dat werd deze week duidelijk uit een peiling van DVJ Insights, in opdracht van RTL Nieuws. Gelukkig hoeven klimaatbesparende maatregelen niet duur en ingewikkeld te zijn. Onderstaande tips zijn makkelijk uitvoerbaar en leveren je nog wat op ook.
1. Kort maar krachtig
Je hoeft niet gelijk douchebeurten over te slaan of te gaan staan blauwbekken onder een koude straal om een beetje duurzaam te douchen. Het scheelt al heel veel als je de thermostaat een paar graden lager draait en er wat sneller onder vandaan komt. Maximaal 5 minuten zou genoeg moeten zijn, zeker op dagen dat je je haar niet hoeft te wassen.
Wat kost dat?
Niets, behalve wat doorzettingsvermogen. Misschien mis je in het begin je uitgebreide, dampend hete douchemomentjes, maar je zult zien dat het vanzelf went.
Dit levert het op voor het milieu
Korter en minder heet douchen scheelt per huishouden volgens Milieu Centraal op jaarbasis ruim 15.000 liter warm water en 60 m3 gas.
En zo word je er zelf beter van
Als het hele huishouden voortaan nog maar 5 minuten doucht in plaats van de gemiddelde 9 minuten, besparen jullie op jaarbasis 60 euro. Op het gas dat je op deze manier in één jaar tijd bespaart, kan een gemiddeld huishouden twee jaar lang koken.
2. Niet zo stoken
Door slim met de verwarming om te gaan, kan je op een duurzame manier geld besparen. Moet je dan vernikkelen in je eigen huis? Nee, natuurlijk niet. Als je het goed aanpakt, merk je er zelfs niets van – behalve op je energierekening. Vooral als je huis niet of slecht geïsoleerd is, kunnen deze tips veel opleveren. Zet de verwarming voortaan op 15 graden als er niemand thuis is, en ‘s nachts als iedereen slaapt. Laat de verwarming niet de hele dag staan te loeien in ruimtes waar niemand is. Sluit alle deuren in huis, zodat er geen warmte verloren gaat. En zet de thermostaat niet onnodig hoog als je bezig bent in huis: 19 graden zou genoeg moeten zijn om het comfortabel te hebben. En anders biedt een trui uitkomst. In de slaapkamer zou de verwarming sowieso uit moeten kunnen, want daar lig je als het goed is onder warme dekens. Krijg je het maar niet warm in bed, neem dan lekker een kruik mee.
Wat kost dat?
Geen rooie cent.
Wat levert dat op voor het milieu?
Je verbruikt (veel) minder gas, waardoor je minder CO2 uitstoot. Rekenvoorbeeldje: pas je al deze tips toe, terwijl je eerder nog geen van deze dingen deed, dan scheelt dat volgens Milieu Centraal tot maar liefst 2.200 m3 in gas (in een slecht geïsoleerde vrijstaande woning). In een appartement met energielabel E, F of G bespaar je op deze manier tot wel 480 m3 in gas.
Hoe word ik er beter van?
Je energierekening wordt lager. Door alleen de ruimtes in huis te verwarmen waar je veel bent en alle deuren in huis te sluiten, bespaar je gemiddeld 240 euro per jaar. Door de thermostaat ‘s nachts op 15 graden te zetten, bespaar je gemiddeld 100 euro per jaar. Doe hetzelfde als er overdag niemand thuis is, en je bespaart nog eens gemiddeld 160 euro per jaar. Door de verwarming slechts 1 graadje lager te zetten dan je gewend bent, bespaar je al 90 euro per jaar. Door je slaapkamer niet te verwarmen: gemiddeld 80 euro per jaar. En wie ook de thermostaat in huis een uur voor het slapengaan al op 15 graden zet, bespaart gemiddeld nog eens 20 euro per jaar. Alles bij elkaar kunnen deze kleine aanpassingen je, afhankelijk van je woning, tussen de 30 en 1800 euro per jaar opleveren. Tel uit je winst!
3. Verban energysuckers
Doe overbodige energieslurpers de deur uit. Zeg nou zelf, heb je echt een tuinvijverpomp, een waterbed of een tropisch aquarium nodig?
Wat kost dat?
Wat zielepijn misschien. Daar kom je wel overheen.
Goed bezig, want:
Zo’n tuinvijverpomp verbruikt al snel 180 kWh per jaar, en bij een zwaardere kan dat zelfs oplopen tot 1800 kWh per jaar. Een tropisch aquarium staat hartstikke exotisch, maar verbruikt per jaar zo 1000 kWh. Heb je een - ooit o zo hip - waterbed, dan is de kans groot dat daar de meeste energie in huis heengaat. Gemiddeld zo’n 750 kWh per jaar. Ook een thuistap (zoals een beertender) kan ongemerkt veel energie slurpen. Als de tap altijd aan staat kan dat oplopen tot 500 kWh per jaar.
What’s in it for me?
Je bespaart jaarlijks zo’n 40 tot 400 (!) euro als je de tuinvijverpomp wegdoet. Het aquarium kost je jaarlijks 230 euro, een waterbed zo’n 160 euro, en een thuistap 120 euro.
4. Rail away
Stedentrip binnen Europa? Pak de trein. Het is verleidelijk om een met prijsvechter naar Londen of Parijs te vliegen, maar met de trein ben je er van deur tot deur soms (bijna) net zo snel. EditieNL nam vorig jaar de proef op de som tussen Amsterdam en Londen en concludeerde toen dat het vliegtuig op dat traject weliswaar iets sneller was, maar ook duurder dan de trein. Naar Parijs scheelt het in tijd haast niets. De Consumentenbond becijferde dat je met de trein maar 20 minuten langer onderweg bent naar Parijs in vergelijking met het vliegtuig. Vooral als je van plan bent te winkelen in die steden, kun je beter met de trein gaan. Dan mag je zoveel bagage meenemen als je wilt en hoef je niet bij te betalen.
Wat kost dat?
Niets.
Goed bezig, want:
Vliegen is een van de grootste belastingen voor het milieu. Een vliegtuig stoot volgens de Consumentenbond 6 tot 10 keer zoveel CO2 uit als de trein. Als je op jaarbasis binnen Europa drie keer de trein pakt in plaats van het vliegtuig, bespaar je daarmee volgens de bond net zoveel CO2-uitstoot als wanneer je je stroomverbruik in huis naar nul terugbrengt.
What’s in it for me:
Meer beenruimte, meer plek voor je (ongetwijfeld zeer duurzame) aankopen en in veel gevallen ook een kostenbesparing. Spotgoedkope tickets naar kleinere luchthavens zijn er ongetwijfeld te vinden, maar vergeet niet dat die vaak (ver) buiten de stad liggen, en het ook nog geld kost om in het centrum te komen.
5. Maak je eigen bubbels
Drink je vaak spa rood? Met een SodaStream of een vergelijkbaar apparaat voeg je zelf koolzuur toe aan water. Zo maak je eenvoudig spa rood van kraanwater, waardoor je minder plastic wegwerpflessen hoeft te kopen. Ook Quooker heeft een bruisfunctie toegevoegd aan zijn kokendwaterkraan (die volgens Milieu Centraal overigens minder duurzaam in gebruik is dan een waterkoker).
Kost dat?
De SodaStream is verkrijgbaar vanaf 70 euro, inclusief 3 flessen.
Goed bezig, want:
Een gezin met een SodaStream bespaart volgens de producent gemiddeld 2.800 plastic flessen per jaar.
What’s in it for me:
Volgens NRC is een huishouden dat wekelijks zes liter spa drinkt, jaarlijks 197 euro goedkoper uit met de SodaStream. Plus dat je niet meer met die flessen hoeft te slepen.
6. Doe eens flex
De veeteelt is goed voor 14,5 procent van de uitstoot van de broeikasgassen. Dat is meer dan de uitstoot van alle auto’s, vliegtuigen, schepen en treinen bij elkaar (die komen uit op 13 procent). De uitstoot van één koe staat in Nederland gelijk aan 4,5 auto’s, meldt Wakker Dier. Fullblown veganist worden is voor sommigen misschien wat te rigoureus, maar het zou al heel veel schelen als je mínder vlees eet. Staat er voor jou nu elke dag vlees of vis op het menu? Probeer dan eens in de week een vleesloze dag in te stellen en noem jezelf een flexitariër.
En wat kost dat?
Vleesvervangers zijn per kilo 2,5 tot 3,7 keer zo duur als vlees, becijferde Varkens in Nood. Maar je hoeft natuurlijk niet je vertrouwde stukje vlees te vervangen voor iets wat er zo dicht mogelijk in de buurt komt. Creatief zijn met tofu kan net zo lekker zijn, net als een bord vol groenten, noten en peulvruchten.
Lekker bezig, want:
Als iedereen in Nederland maar één dag per week geen dierlijke producten consumeert, is dat volgens Voeding & Visie vergelijkbaar met 430.000 minder auto’s op de weg. En eet je zelfs je hele leven vegetarisch, dan voorkom je volgens Wakker Dier de slacht van 900 dieren.
Ook leuk voor jezelf
Het is goed voor je gezondheid. Vooral rood en/of bewerkt vlees verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en kanker, dus het kan helemaal geen kwaad om dat (vaker) te laten staan. En als je meer groente eet omdat je het vlees achterwege laat ben je spekkoper - in de meest figuurlijke zin van het woord natuurlijk - want daar kan je voor je gezondheid eigenlijk nooit te veel van eten.
7. Zie het licht
Dat ledlampen zuiniger zijn dan gloei- en halogeenlampen wist je alláng. Maar wist je ook dat het tot 85 procent scheelt in energieverbruik? Voor het milieu is het beter om onzuinige lampen gelijk te vervangen voor led, zelfs als ze het nog doen. Ook voor ledlampen geldt natuurlijk dat je ze beter niet onnodig kunt laten branden. Verlaat je een ruimte, doe dan het licht uit.
Wat kost het?
Ledlampen zijn wat duurder in aanschaf, maar je verdient ze door de lagere stroomkosten gemiddeld binnen 5 jaar terug. Een ledlamp gaat bovendien vaak 15.000 branduren mee, terwijl een gloeilamp na gemiddeld 1.000 branduren de geest geeft. Een ledlamp staat qua levensduur dus gelijk aan 15 gloeilampen.
Fijn voor de wereld, want:
De meest elektriciteit wordt opgewekt via verbranding van fossiele brandstoffen zoals gas en steenkool. Daarbij komt veel CO2 vrij en dat is zoals je weet slecht voor het klimaat. Energiezuinige lampen belasten het milieu veel minder.
En voor mij dan?
Gemiddeld branden in Nederlandse huishoudens nog 11 oude gloeilampen. Als je die allemaal vervangt door led, levert dat je een besparing op van 35 euro per jaar. Vervang je één felle gloeilamp van 100 watt voor een ledlamp van 1300 lumen of meer, dan bespaar je al 10,70 euro per jaar op je energierekening.
8. Kleine wasjes, grote wasjes
Je kan het waarschijnlijk zelf wel bedenken: het is beter voor het milieu als je de wasmachine niet laat draaien met een halflege trommel. Wacht liever even tot de wasmand vol zit. Is de was niet echt vuil? Dan kun je prima op 30 graden wassen. Veel energiezuiniger, en je was wordt er niet minder schoon van dan op 60 graden. Ben je van plan de was daarna in de droger te doen, dan kun je het het beste eerst centrifugeren op de hoogste stand. Dan hoeft de droger minder hard te werken, wat weer scheelt in energie. Helemaal energiezuinig is het natuurlijk om de was buiten te laten drogen aan de waslijn. En o ja, het energielabel van je wasmachine is gebaseerd op gebruik bij de ecostand en geldt dus alleen als je in die stand wast.
Kost dat?
Niets.
Hoe help ik zo het klimaat?
Een wasmachine belast het milieu vooral met zijn stroomverbruik. Daarbij komen broeikasgassen vrij, die bijdragen aan klimaatverandering. Verbruik je minder stroom, dan zorg je dus ook voor minder uitstoot.
En mezelf?
Een wasje draaien op 90 graden is volgens Milieu Centraal meer dan 10 keer zo duur als wanneer je dat op 15 graden doet. En 60 graden is twee keer zo duur als op 40 graden. Een wasbeurt op 90 graden kost gemiddeld 0,33 euro, op 30 graden is dat 0,08. Voor een warmptepompdroger met label A+++ ben je op jaarbasis gemiddeld 18 euro aan energiekosten kwijt, voor een luchtafvoerdroger met energielabel C 74 euro. In 12 jaar tijd kost een warmtepompdroger met label A++ in totaal 930 euro, terwijl een luchtafvoerdroger met energielabel C je inclusief aanschaf 1360 euro kost in diezelfde periode. Het zou dus kunnen lonen (tot 430 euro) om je wasdroger te vervangen. O en: als je wacht met wassen tot je trommel vol is, levert dat natuurlijk ook geld én tijd op.
9. Wees cool
Koop een nieuwe koelkast of vriezer. Welja, alsof het geld je op de rug groeit! Maar het zit zo: de koelkast en vriezer zijn de grootste verbruiksposten in huis en het kan lonen om ze te vervangen als ze acht jaar of ouder zijn. Veel van die oudere koelkasten en vriezers zijn namelijk niet zuinig en vreten energie. Een apparaat weg doen dat nog prima werkt voelt misschien verre van milieuvriendelijk, maar de energie die je bespaart door een energiezuinigere koelkast te nemen, weegt daar volgens Milieu Centraal ruimschoots tegen op. Let er wel op dat je nieuwe apparaat het energielabel A+++ heeft. Het label A+ lijkt misschien goed, maar bij wasmachines en koelkasten is dat juist het minst zuinige label. Bonustip: Geef je oude koelkast niet weg en verkoop ‘m niet, want het is voor het milieu het beste als hij niet meer gebruikt wordt. Lever je oude apparaat in bij een daarvoor bestemd punt.
Dat zal wel wat kosten...
In aanschaf is een koelkast/vriezer met A+++-label duurder dan een minder zuinig apparaat, maar uiteindelijk bespaar je in de 15 jaar dat je ‘m hebt zoveel op energie, dat je quitte speelt of zelfs wat goedkoper uit bent.
Maar je helpt het milieu zo:
Van de 3000 kWh die een huishouden gemiddeld aan elektriciteit gebruikt per jaar, komt 520 kWh voor rekening van koelkasten en vriezers. Een koelvriescombi met A+ verbruikt jaarlijks zo’n 300 kWh aan stroom, bij een A+++ is dat gemiddeld 160 kWh.
En jezelf:
Met een zuinigere koelkast ben je uiteindelijk goedkoper uit. Milieu Centraal rekent voor dat een A+++-koelvriescombinatie na 15 jaar in totaal 1300 euro gekost heeft (in aanschaf en stroomverbruik), terwijl dat bij een A+’er 1540 euro is. Uiteindelijk een besparing van 240 euro dus. In vergelijking met een koelvriescombi van 8 jaar oud bespaar je met een nieuwe zo’n 45 euro per jaar in stroomkosten en 160 kWh in verbruik. Bij een koelvriescombi van 25 jaar oud is dat zelfs 80 euro per jaar.
