Er is niet meer aan te ontkomen: het is herfst en dus lopen we massaal te snotteren. Drogisterijen zien de verkoop van neussprays met 10 tot 20 procent toenemen. Maar die sprays, waren die niet hartstikke verslavend? KNO-arts Markus Oei van het Flevoziekenhuis legt uit hoe het zit en wat je eraan kunt doen.
Google 'neusspray' en 'verslaving' en je krijgt duizenden resultaten. Maar het ligt wat genuanceerder, zegt Oei. "Je kunt niet in zijn algemeenheid zeggen dat neussprays verslavend zijn. Het gaat erom wat er in die spray zit." Zit er xylometazoline of oxymetazoline in, dan moet je dat niet te lang gebruiken. Het gaat dan om bekende producten als Otrivin en Nasivin.
Wennen aan middel
Van een neussprayverslaving krijg je geen hallucinaties en ga je niet trippen. Maar het is wel degelijk zo dat het na langdurig gebruik moeilijk wordt om ervan af te komen. "Het neusslijmvlies went aan het middel", legt Oei uit. "Als dat gebeurt, dan moet je steeds meer sprayen om je neus open te krijgen. En stop je ermee, dan knalt hij heel hard weer dicht. Dat is heel onprettig."
Waarom kun je het dan niet gewoon blijven gebruiken? "Los van dat het geld kost om steeds een nieuwe spray te kopen en het suf is om vast te zitten aan medicatie, onderdrukt het continu de functie van je slijmvlies. En dat slijmvlies heb je nodig om lucht te verwarmen en bevochtigen en om viezigheid te filteren."
Niet slecht voor baby's
Een neusspray als Otrivin Baby bevat alleen zout water, en in de spray voor peuters zit minder xylometazoline. Dus daar hoef je je als ouder geen zorgen om te maken. En ook voor kort gebruik voor volwassenen zijn de sprays 'uitstekend', benadrukt Oei. "We adviseren het soms ook aan onze patiënten. Maar je moet ze maximaal een week gebruiken. Anders blijft je neus verstopt."
Kom je niet van die verstopte neus af, dan is sowieso aan te raden om uit te zoeken wat de oorzaak is. "Heb je een allergie of poliepen? Dan gaat dat niet over als je stopt met neussprays. Dan is het beter om de oorzaak te behandelen."
Ben je verslaafd aan neusspray en wil je daarvan af?
Op de site stoppenmetneusspray.nl geeft KNO-arts Markus Oei een aantal tips.
- Cold turkey. De meest eenvoudige methode, maar de kans is groot dat je een paar weken veel last hebt van een verstopte neus, maar daarna moeten die klachten overgaan.
- Verdunnen. Koop een hervulbaar flesje voor neusspray en vul het zodra het half leeg is aan met zout water. Is het weer half leeg, vul het weer aan etc. Zo krijg je steeds minder oxymetazoline of xylometazoline binnen en zout water kan geen kwaad.
- Kant voor kant. Stop bijvoorbeeld eerst met je rechter neusgat en na een paar weken ook met links.
