Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk en de Nationale Politie hebben woensdagavond beiden een Big Brother Award ontvangen. Deze awards worden uitgereikt aan de grootste privacyschenders van het afgelopen jaar.
Plasterk heeft de publieksprijs gewonnen vanwege "de meest vergaande afluisterwet voor geheime diensten die Nederland ooit gehad heeft." Volgens burgerrechtenorganisatie en organisator Bits of Freedom weigert hij te luisteren naar de kritiek op deze wet. De minister won met een ruime meerderheid van de stemmen: 57 procent. De andere kandidaten voor de Publieksprijs waren Achmea (wegens het aanbieden van korting in ruil voor privédata) en Microsoft (vanwege het verzamelen van persoonlijke gegevens van Windows 10-gebruikers).
De minister nam woensdag zijn prijs zelf in ontvangst. Hij gaf zelfs aan trots te zijn om er te staan, maar ook zijn vraagtekens te hebben. "Ik hoop dat u, als activisten voor privacy, heel diep in uw hart ook wel begrip heeft voor de rol die we met de veiligheidsdiensten moeten spelen voor de veiligheid van ons allemaal", aldus Plasterk. "Dat er de afgelopen tien jaar in Nederland geen grote terroristische aanslag heeft plaatsgevonden gaat niet vanzelf, veiligheid moet permanent worden bevochten.'' Als politieke baas van de AIVD heb je volgens de minister de plicht om privacy aan te tasten wanneer dat noodzakelijk is voor de nationale veiligheid.
Misdrijven voorspellen
De Nationale Politie heeft zijn award van enkele experts op het gebied van privacy gekregen, vanwege het verzamelen van data om misdrijven te voorspellen. "Daarmee wordt afwijkend gedrag maatgevend, in plaats van strafbaar gedrag", aldus Bits of Freedom. Andere kanshebbers voor de expert-award waren het Van der Valk-hotel in Hengelo (wegens het vrijwillig doorgeven van gastenlijsten aan de politie) en wederom minister Plasterk.
De positieve privacyprijs is dit jaar hernoemd naar Felipe Rodriguez, een van de oprichters van XS4ALL die op 6 oktober van dit jaar overleed. "Door de prijs naar hem te vernoemen hoopt Bits of Freedom dat zijn voorbeeld anderen inspireert om zich in te zetten voor privacy en internetvrijheid", zo meldt de organisatie.
Facebook
De Felipe Rodriguez-award is gewonnen door Max Schrems, de Oostenrijkse privacy-voorvechter wiens kruistocht tegen het sociale netwerk bij het Europese Hof belandde. Schrems vond dat zijn gegevens op Amerikaanse Facebook-servers niet voldoende zijn beschermd tegen de NSA.
Het Hof verklaarde in deze zaak de Safe Harbor-afspraak ongeldig. Deze afspraak is in 2000 gemaakt tussen de EU en VS om Amerikaanse bedrijven in staat te stellen persoonsgegevens te verwerken zonder de Europese wetgeving te schenden.
De Amerikaanse en Europese autoriteiten onderhandelen al langer over een opvolger voor Safe Harbor. Als er eind januari geen opvolger voor Safe Harbor is, gaan privacywaakhonden als het College Bescherming Persoonsgegevens optreden.
