Het is zover! Twaalf wereldleiders komen twaalf dagen bijeen om te beslissen over de aanpak van klimaatverandering. Wordt het een succes of een wassen neus? RTL Z zet de stand van zaken op een rij.
Klimaattop?
Ja, terwijl wij pakjes van de Sint aan het openmaken zijn, zijn politici van over de hele wereld aan het ruziën in Parijs. Van 30 november tot 11 december is de grote VN-klimaattop. Leiders uit 196 landen komen bijeen. Namens Nederland zijn premier Rutte, minister-president Eman van Aruba, minister Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu op verschillende momenten aanwezig bij de top. En dat heeft toch wel een beetje een 'now or never'-gehalte.
Hoezo dan?
Omdat de klimaattoppen hiervoor een blamage bleken te zijn. Landen speelden geopolitieke spelletjes (als hullie niks doen, doen wij ook niks), kwamen op de proppen met economische excuses (het is crisis, dus nu even niet) en er was gewoonweg weinig draagvlak (klimaatverandering, bestaat dat eigenlijk wel?). Dat resulteerde in een afschuifspel van formaat:
Dat lijkt nu wel anders te zijn. Het bewustzijn over klimaatverandering was nog nooit zo groot. Grote bedrijven gaan steeds meer rapporteren over hun CO2-uitstoot en geven openlijk aan dat ze hopen op een sterke uitkomst van de klimaattop.
Maar in Nederland gaat het toch prima? Why should I care?
Omdat extreem weer en enorme droogte in toch onrustige gebieden uiteindelijk weer op ons bord terechtkomen. Denk aan migratie, denk aan hoge voedselprijzen, denk aan politieke onrust. The Guardian zet op een rij wat klimaatverandering kan betekenen voor Europa. De olijfproductie in Spanje bijvoorbeeld, komt in gevaar. Evenals diverse ski-oorden, die zonder sneeuw natuurlijk niet meer beskied kunnen worden. Ook krijgt het Verenigd Koninkrijk meer met overstromingen te maken.
Er zijn toch ook klimaatsceptici?
Ja, dat klopt. Sommige mensen zeggen: ja hallo, maar de temperatuur stijgt al een tijdje nauwelijks meer. De zogenaamde 'hiatus'. Maar ook deze opwarm-vertraging wordt door diverse wetenschappers weer betwist. Anderen zeggen: de risico’s die nu zijn vastgesteld zijn overdreven en verdringen andere problemen die ook onze aandacht verdienen. Klimaatwetenschapper Bert Amesz bijvoorbeeld, zegt dat we ons meer druk zouden moeten maken over de verzakking van steden.
Kritiek is er dus zeker, maar de consensus dat klimaatverandering een groot probleem is, was nog nooit zo groot. In Parijs zal het concept klimaatverandering en haar oorzaken dus niet echt meer betwist worden.
Terug naar die klimaattop. Welke afspraken zijn er gemaakt?
Meer dan 150 landen hebben een CO2-reductie-plan ingediend, dus dat is goed nieuws. Nederland hoort bij de EU, en die heeft aangegeven de CO2-uitstoot te reduceren met veertig procent ten opzichte van 1990. Daarnaast is er al een draft-versie van het grote akkoord 'to be', die je een indruk kan geven.
Maar die concept-versie laat nog veel open. Wat wordt het temperatuur-doel wordt bijvoorbeeld? Moeten we onder de 2 graden opwarming blijven of onder de 1,5? Dat ziet er in de draft zo uit:
"...hold the increase in the global average temperature [below 2 °C][below 1.5 °C][well below 2 °C][below 2 °C or 1.5 °C] [below 1.5 °C or 2 °C][as far below 2°C as possible] above pre-industrial levels by ensuring deep cuts in global greenhouse gas [net] emissions."
Daarnaast moet nog worden vastgesteld hoe bindend dit akkoord wordt en in welke mate landen straks moeten of mogen rapporteren. In de draft ziet dat laatste er bijvoorbeeld zo uit:
"Each Party, in accordance with [Article 4, paragraph 1 of the Convention and] its national circumstances and priorities [shall][should] engage in [a] [national] adaptation planning [process], [including national adaptation plans,] and/or enhance other relevant plans, policies, actions, and/or contributions, which could include: (…) Monitoring[, reporting], evaluating, and learning from, adaptation plans, policies, programmes and actions;"
Een simpel woord als shall of should maakt een groot verschil. Net als de toevoeging reporting.
En een blijvend issue: hoeveel gaan de rijke landen betalen om de armere landen te helpen zich aan te passen aan een veranderend klimaat? Er wordt nog veel geruzied over geld.
Oké, maar mogen we optimistisch zijn?
Dat mag altijd. De meningen over de mogelijke uitkomst van deze top zijn sterk verdeeld. Aan de ene kant is, zoals eerder gezegd, het draagvlak voor een sterke uitkomst nog nooit zo groot geweest. China lijkt echt gas te geven met duurzame energie. Obama onderneemt actie. Zelfs oliebedrijven spreken uit dat ze duidelijke afspraken willen.
Anderzijds vrezen sommige critici uit de klimaathoek een veel te vrijblijvende uitkomst. Bovendien, zo schrijft Christopher Booker van The Telegraph, moeten we niet vergeten dat China en India de komende tijd toch vooral meer gaan uitstoten in plaats van minder.
Maar stel dat deze top mislukt, gaat het dan helemaal mis? Hangt hier echt alles vanaf?
Nee, niet alles. Want ondertussen gaan bedrijven, de Tesla’s van deze wereld, en de wetenschap gewoon door. Duurzame energie wordt steeds goedkoper. De echte marktoptimist kijkt niet naar deze klimaattop, maar de prijs van duurzame energie. En die blijft dalen.
Bloomberg:signs of optimism as Pope enters Climate Talks.Dramatic fall in solar costs key. http://t.co/A4FYmk0Cjm pic.twitter.com/JfW8G2uk9q
— Terje Osmundsen (@OsmundsenTerje) September 21, 2015
Meer lezen over klimaatverandering en de VN-top in Parijs? Lees de RTL Z-story Klimaattop: hoe groen wordt onze toekomst?
