Het ging niet goed op haar werk. Daarom nam Janine Göbel ontslag. Maar achteraf bleek dat ze kampte met een burn-out. Haar werkgever deed niets. Nu helpt ze mensen met hetzelfde probleem.
Janine Göbel kreeg 21 jaar geleden haar eerste burn-out. Ze was 26 en werkte bij een grote verzekeraar. Ze was daar teamleider, maar kon niet goed door één deur met haar chef. Die bleef maar werk op het bord van Göbel en haar team gooien. "En dat deed mij uiteindelijk de das om."
Toen ze opnieuw met hem in conflict kwam, diende ze acuut haar ontslag in. Dat ze toen eigenlijk al een burn-out had, wist ze niet. Haar leidinggevende noemde haar vertrek een vakantie. "Hij stond ook niet open om te praten over mijn problemen. Pas na mijn vertrek wilde de directie een gesprek met mij aan gaan", vertelt ze.
In dat gesprek werd gevraagd of Göbel verbeterpunten wist. "Ze hadden moeten luisteren naar de werkvloer. De directie nam beslissingen waar ze geen kaas van had gegeten, en wij moesten dat dan maar uitvoeren."
Werkgevers leren niet van burn-outs
Nu zul je misschien denken dat 21 jaar geleden heel anders werd gedacht over psychische problemen op of door het werk. Maar nog altijd blijkt dat het merendeel van de werkgevers niet goed omgaat met burn-outklachten van personeel.
Er wordt wel gekeken naar wat de werknemer met de burn-out nodig heeft, maar niet hoe het voorkomen kan worden. Iets dat Göbel ook merkt: "Het is nog steeds een probleem dat er van bovenaf beslissingen worden genomen zonder over de consequenties op de werkvloer na te denken."
En dat werk een zeer grote rol speelt bij een burn-out, blijkt ook wel uit de ervaring van Göbel. "Ik was constant opgefokt, kwam vloekend, scheldend, tierend thuis. En ik kon alleen nog maar over werk praten. Droomde erover, had nachtmerries erover." Allemaal symptomen van een burn-out. Maar in plaats van stoppen wilde ze niet opgeven. "Ik ben geen opgever. Iets wat veel mensen denken die een burn-out ontwikkelen."
Janine Göbel kreeg tot twee keer toe een burn-out. (Beeld: RTL Z)
Opnieuw een burn-out
Veertien jaar later kreeg Göbel opnieuw een burn-out. Ditmaal niet door problemen op het werk, maar door de zware mantelzorg die ze op zich nam. Haar moeder kreeg kanker. Als enige familielid in de buurt kwam alle zorg op haar terecht.
Göbel: "Constant werden er dingen van mij verlangd, ik werd in een zorgrol geduwd waard ik eigenlijk niet op zat te wachten." Dat in combinatie met haar werk - ze had inmiddels een eigen praktijk om mensen met stress- en burn-outklachten te helpen - deed haar opnieuw de das om.
Haar eigen 'lessen' om burn-outs tegen te gaan kon ze niet op zichzelf toepassen. "Constant als ik dacht dat ik rust kon pakken, was er iets met mijn moeder. Het was een jarenlange emotionele rollercoaster, waar ik uiteindelijk voor in therapie ben gegaan."
Werkgevers moeten rekening houden met thuissituatie
Een kwart van alle mensen die ooit een burn-out hebben gehad, krijgen er later opnieuw mee te maken. "Dat kan gebeuren als er weinig verandert als je terugkeert naar je werkplek", legt hoogleraar psychiatrie Witte Hoogendijk uit.
Göbel keerde niet terug naar haar oude werkplek. Ze had dan ook nooit verwacht dat ze na die eerste burn-out nog tweede zou krijgen. Maar volgens Hoogendijk heeft een derde van die burn-outs te maken met privézaken, zoals bij Göbel het geval was. "Als de balans werk-privé verstoord is, kan dit gebeuren. Dit speelt zich vaak buiten het gezichtsveld van de werkgever af."
Witte Hoogendijk (r) schreef het boek 'Van big bang tot burn-out'. (Beeld: RTL Z)
En daarom vindt Göbel dat werkgevers meer rekening moeten houden met de thuissituatie. Volgens haar denkt de baas dat het personeel een hoge werkdruk wel aan kan, maar vergeet zo iemand vaak dat er meer is dan werk. Dat werknemers ook thuis van alles aan het hoofd kunnen hebben. Göbel: "Bijvoorbeeld als je thuis in een verbouwing zit. Daardoor kan iemand de rust niet vinden. Werkgevers vergeten dat."
Voorkomen is beter dan genezen
Maar hoe moet een goede werkgever het dan wel doen? Een open werksfeer waar gepraat wordt is het belangrijkste, denkt Hoogendijk. "En waardeer je personeel. Als mensen geen waardering krijgen, krijgen ze sneller een burn-out." Ook benadrukt hij dat het belangrijk is om als werkgever over persoonlijke zaken te praten. "Zaken zoals ziekte of overlijden. Maak dan ook meteen afspraken over opvang."
Werknemers moeten ook niet bang zijn om problemen te bespreken met hun leidinggevende. "Ze zijn vaak bang voor hun baan of dat hun flexcontract niet verlengd wordt", legt hij uit. "Maar het is geen zwakte."
