De Europese Centrale Bank is nu een jaar bezig met zijn gigantische opkoopprogramma om de economie te stimuleren. Iedere maand wordt er ruim 60 miljard euro in de markt gepompt en dat wordt zelfs 80 miljard. Maar hoeveel is dat eigenlijk? En wat schieten we er mee op?
Voor onze rubriek Het Financiële Plaatje doken wij in de wereld van de immense bedragen van QE.
Even om het geheugen op te frissen: QE (quantitative easing) is een manier voor centrale banken om geld in de economie te pompen, als dat nodig is. In feite is het de moderne variant van de geldpers aanzetten.
Hoe werkt het?
De Europese Centrale Bank (ECB) doet dat door (staats)obligaties (schuldpapier) op te kopen die in het bezit zijn van banken. Het idee is dat banken dan dat geld weer kunnen uitlenen aan ons als we huizen willen kopen bijvoorbeeld, en aan bedrijven die leningen nodig hebben om te kunnen innoveren en groeien.
Op die manier moeten al die miljarden uiteindelijk in de echte economie terecht komen, zodat we daar met zijn allen de vruchten van plukken.
Maar als we met miljarden gaan smijten, wordt het wel heel erg moeilijk om een beeld te krijgen van hoeveel dat nu eigenlijk is. Een miljoen is voor (de meeste van ons) al vreselijk veel. 1000 miljoen (1 miljard) is helemaal onoverzichtelijk en een veelvoud van dat bedrag is simpelweg niet te bevatten.
712.294.000.000
Maar we gaan toch een poging doen. Sinds de ECB in maart van vorig jaar met het opkoopprogramma is gestart, heeft de centrale bank al ruim 712 miljard euro in de markt gepompt. 712.294.000.000 euro is de meest precieze tussenstand.
Om een voorstelling te geven van hoe veel geld dat is: als je het in coupures van 10 euro zou hebben, zou je het hele Griekse eiland Korfoe er mee kunnen bedekken, en dan heb je nog een paar miljard over.
Het Korfoe van Mario Draghi
226 keer de aarde rond
Als je dat bedrag in briefjes van 10 euro achter elkaar zou leggen, kun je bijna 226 keer de aarde rond over de evenaar.
En nog één voorbeeld, omdat het kan: je kunt er met speels gemak alle Nederlandse Waddeneilanden mee bedelven, bijna twee keer zelfs. De provincie Utrecht verdwijnt voor de helft onder tientjes, als je al dat geld uit een helikopter zou gooien.
Helikoptergeld
Laat dat laatste nou net iets zijn waar steeds meer stemmen voor opgaan: (figuurlijk) geld uit de helikopter gooien, zodat het rechtstreeks bij de mensen terecht komt. ‘QE for the people’ wordt het idee ook wel genoemd.
Op het huidige QE-beleid is namelijk veel kritiek: al dat extra geld zou vooral op de beurzen belanden, en amper of niet in de reële economie. Leuk voor beleggers, maar gewone mensen en het MKB merken er helemaal niks van.
Geef je het geld direct aan gewone mensen, dan kunnen die daar weer spullen van kopen. En dat is weer goed voor de economie. Als de ECB met dit tempo geld zou geven aan burgers in de eurozone, dan zouden we allemaal (kinderen, bejaarden, volwassenen en baby’s) iedere maand bijna 180 euro opstrijken.
Doelstelling niet gehaald
De kans dat je echt geld gaat krijgen van de ECB is niet al te groot, trouwens. Want dat mag de centrale bank helemaal niet doen. Toch is er een probleem, want met het huidige beleid lijkt de ECB zijn eigen doelstellingen bij lange na niet te halen. De inflatie in de eurozone is nu -0.2 procent, terwijl de doelstelling een inflatie is van dichtbij de twee procent.
Hoewel negatieve inflatie (deflatie) voor gewone mensen misschien prima klinkt (je kan meer kopen voor je geld), is het een nachtmerrie voor de ECB. Als geld meer waard wordt, geldt dat namelijk ook voor schulden. Dat is voor veel overheden en bedrijven een groot probleem.
