Wie is er niet mee opgegroeid: op een mooie zomerse dag lekker een dagje naar het plaatselijke zwembad. Een ticket kost zo’n 3 tot 8 euro, maar veel mensen vinden dat best duur. Waar zitten de kosten eigenlijk in?
Je weet het misschien niet, maar stiekem is een zwembadkaartje spotgoedkoop. "De kostprijs is 60 tot 70 procent hoger", zegt André de Jeu, directeur van Vereniging Sport en Gemeenten. Om dit gat te dichten, krijgen zwembaden subsidie van gemeenten. Geschat wordt dat ze daaraan ongeveer 270 miljoen euro per jaar aan kwijt zijn, blijkt uit het Branche Rapport Sport uit 2012. De meeste kosten zitten hem in onderhoud, personeel en gas, water en licht.
De meeste Nederlandse gemeentes hebben een zwembad. Sterker nog: de gemiddelde afstand tot een bad is 2,5 kilometer. Dat is uitzonderlijk: er is geen enkel ander land ter wereld dat er zoveel heeft als wij. Heel vreemd is dat niet, want als klein landje aan de zee zit de zwemsport in ons DNA. 93 procent van de Nederlanders vindt een zwembad een basisvoorziening, blijkt uit onderzoek.
Kosten overdekt zwembad tientallen miljoenen
Wil je als zwembad helemaal zelf de broek kunnen ophouden, dan moet je zo honderdduizenden bezoekers per jaar trekken. Dat is voor de meeste sportgelegenheden niet mogelijk. De kosten lopen al snel hoog op: de bouw van een 'simpel' overdekt bad van 15 bij 25 meter, kost ongeveer 5 miljoen euro. "Maar als je een olympisch stadion wil, dan ben je met 40 miljoen niet klaar", zegt De Jeu.
Over dat bedrag wordt een hypotheek afgesloten. Wie uitgaat van een rekenrente van 4 procent, moet voor een zwembad van 10 miljoen euro ongeveer 400.000 euro aan hypotheekrente per jaar afdragen. Dan komt er ook nog onderhoud bij, meestal is dat na tien jaar nodig, zegt De Jeu. "Dat is gemiddeld zo'n 2 procent van het totaal per jaar. Veel gemeentes zetten dit geld niet opzij, maar halen het uit de algemene middelen. Deze kosten komen neer op zo'n 200.000 euro per jaar", zegt De Jeu.
Elk haakje heeft een nummer
Dat onderhoud is complexer dan dat je zou denken. Zwembaden moeten aan heel strenge regels voldoen. "Zo is elk schroefje en boutje genummerd en heeft elk haakje een aparte beschrijving. Alles in een zwembad moet worden genoteerd, zodat het op tijd vervangen kan worden als er iets verkeerd gaat", vertelt hij. Zo schat de gemeente Amersfoort de kosten voor het onderhoud en de energie voor een nieuwe luxe glijbaan op 5000 euro per jaar.
Al dat onderhoud is hard nodig om te voorkomen dat er ongelukken gebeuren. Op dit moment speelt de rechtszaak tegen de gemeente Tilburg. Een geluidsbox viel naar beneden, waardoor een baby om het leven kwam. "Dat is afschuwelijk en mag natuurlijk nooit gebeuren", zegt hij.
Onderhoud loopt in de tonnen
Een groot deel van de kosten voor het onderhoud gaat naar de machinekamer onder het bad. Daar is een gigantische installatie gevestigd met onder andere een waterreinigingssysteem. "Daar zit het geld", zegt De Jeu. Al die apparatuur is nodig om het vuil uit het water te filteren. Dat gebeurt bijvoorbeeld met zand. "Of met speciaal geslepen glaskorrels, dat is de laatste trend", vertelt De Jeu. Een ketel kost bijvoorbeeld zo 350.000 euro.
Per bezoeker wordt er 20 liter water gefilterd. Hoe drukker het wordt, hoe meer water er dus rondgepompt wordt, vertelt De Jeu. "Het zwemwater wordt regelmatig gecontroleerd en als het niet schoon genoeg is, kan het zwembad een boete krijgen."
Waar verdienen zwembaden het meeste geld mee?
Zwemles is vaak iets duurder. Dat komt doordat de gemeenten wel willen dat er zwemles wordt gegeven, maar dat niet perse als een kerntaak zien. Een sportvereniging, de Reddingsbrigade of een commerciële zwemschool kan immers ook zwemles geven, waardoor er dus sprake is van een soort marktwerking en deze niet gesubsidieerd is.
"Daarom heet het ook particuliere zwemles", legt De Jeu uit. "Mensen die het niet kunnen betalen kunnen wel bij de gemeente een bijdrage krijgen, of bijvoorbeeld via het lokale Jeugdsportfonds, dat daarvoor dan vaak weer geld krijgt van de gemeente."
Aan bijvoorbeeld speciale zwemtijden voor gehandicapten of ouderen wordt vaak geen geld verdiend. "Je zet zo'n zwembad ook niet neer om er geld aan te verdienen. Dat is ook zo met een bieb of een theater", concludeert De Jeu.
Meer op RTLZ.nl
