Het aantal Nederlandse wijnboeren is gestegen, vooral in Noord-Brabant en Limburg. In 2017 telde Nederland volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek 92 ondernemers die wijn maken, vier meer dan een jaar eerder.
Gelderland heeft met 24 bedrijven van alle provincies de meeste wijndruiventelers. Daarna volgen Limburg met 22 en Noord-Brabant met 17 telers.
Het is een kleine toename en bovendien waren er in 2013 nog 97 landbouwbedrijven met wijndruiven, het hoogste aantal sinds 2003. Ondanks de kleine stijging is het volgens Peter Hein van Mulligen van het CBS duidelijk dat Nederland meer een wijnland is dan tien jaar geleden.
Wijnprovincies in het zuiden
"De laatste jaren is Noord-Brabant als wijnprovincie in opkomst", zegt hij. "En ook in Limburg zien we een duidelijke stijging. Verder is Gelderland al jaren een belangrijke provincie voor wijnbouw."
Volgens Van Mulligen is het niet zo gek dat meer boeren besluiten om wijndruiven te planten. "Het klimaat verandert. Het is warmer in Nederland en dus meer geschikt voor wijndruiventeelt."
Dit jaar verwachten de boeren een topoogst door het warme, droge weer van de afgelopen weken.
Wijnbouw valt soms tegen
In Overijssel en Gelderland stopten juist meer bedrijven dan erbij kwamen. Dik Beker van de Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP) weet hoe dat komt: "Wie droomt er niet van een eigen wijngaard? Ik zie dat mensen die wat geld over hebben een stuk grond kopen en hun eigen druiventeelt beginnen. Maar zij beseffen zich niet hoeveel tijd, geld en moeite daarbij komt kijken. Het valt tegen en dan stoppen ze weer."
Volgens Beker heb je minstens vier hectare nodig om een inkomen uit de wijndruiventeelt te halen en grond is kostbaar in Nederland. Verder moet je minimaal vier jaar geduld hebben: drie jaar voordat je kunt oogsten, dan nog een jaar voordat de wijn drinkbaar is.
Wijn als bijverdienste
"En onderschat niet de kennis die je nodig hebt om een lekkere wijn te kunnen maken," zegt hij. "Het is ambachtelijk werk. Dat maakt het leuk, maar ook arbeidsintensief. Ik ken maar een paar Nederlandse ondernemers die kunnen leven van alleen wijnbouw. Voor de meeste boeren is het een bijverdienste."
Dat beaamt Van Mulligen. Het blijkt ook wel uit het totale grondoppervlak dat gebruikt wordt voor wijndruiventeelt: 157 hectare, gemiddeld minder dan 2 hectare per boer. "Er zitten grote en kleine telers bij, over de exacte verhouding hebben we geen cijfers."
Streekproducten
Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland produceren Nederlandse boeren in totaal 1 tot 1,2 miljoen flessen per jaar. Dit zijn vooral witte wijnen. Ze worden vooral gedronken in Nederland. "Onze leden kunnen hun wijn prima kwijt", zegt VWPN-voorzitter Beker. "Ze zijn bijvoorbeeld populair in restaurants waar koks met streekproducten werken."
Bovendien wordt de Nederlandse wijn steeds beter. "Boeren krijgen het ambacht beter onder de knie en de struiken zijn na een aantal jaar beter ontwikkeld", legt hij uit. "Het Nederlands wijninstituut keurt de wijn en de gemiddelde score stijgt ieder jaar."
Lees ook:
