Fruittelers in Nederland maken zich ernstig zorgen over de aanhoudende hitte. De droogte is slecht voor de oogst en maakt de verkoop van onder meer pruimen veel minder lucratief. 'Dit is het zoveelste slechte jaar op rij.'
De Zeeuwse pruimenteler Kees Hamelink uit Wemeldinge in Zeeland trok zondag aan de bel op Facebook. Zo'n zestigduizend kilo aan pruimen is volgens de boer door de droogte te klein gebleven en gedoemd om vogelvoer te worden. 'Wie helpt de boer van zijn te kleine pruimen af?'
Volgens de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) merken vooral de pruimenboeren in Nederland op dit moment de effecten van de droogte, omdat die vruchten nu geoogst worden. "Op veel plekken zijn bewateringsproblemen", laat een woordvoerder weten.
Bewatering is uitdaging
Voor de boeren in kustprovincies zoals Zeeland is de extra bewatering op dit moment de grootste uitdaging. Omdat de zee zo dichtbij is, is veel grondwater verzilt. Daardoor is de hoeveelheid beschikbaar zoetwater beperkt. Ook in Limburg is minder water beschikbaar.
"We bewateren wel extra", zegt Annemiek Hamelink, zus van Kees en aanstichter van de Facebook-actie. "Maar het is dweilen met de kraan open." Het gevolg: kleine pruimen 'en het zoveelste slechte oogstjaar op rij'. "Vorig jaar waren de pruimen bevroren."
Vaste prijzen
Handelaren, zoals veilingbedrijven en supermarkten, hanteren vaste afspraken over de afmetingen versus de prijs die een boer krijgt voor de pruimen. De beste pruimen zijn boven de 35 millimeter. Volgens Hamelink, die onder meer zaken doet met distributeur The Greenery, zo rond de 38 millimeter.
Die van Hamelink zijn nu maximaal 35 millimeter. "Dat levert op de veiling zo weinig op dat het financieel niet de moeite is om te gaan plukken", zegt de Zeeuwse. Een grote pruim levert al snel 1,40 per kilo op. Een kleintje soms maar 30 cent.
Niet geschikt voor klant
"Voldoet het fruit niet aan de afmetingen, dan is het vaak niet geschikt voor de klanten van de supermarkt", legt Leonard Kampschoer van distributeur FruitMasters uit. "De consument is gewend aan pruimen met een goede maat en smaak. Een te kleine, verdroogde pruim is meestal niet lekker. Die kopen ze niet."
Met de smaak van zijn pruimen is volgens Hamelink niets mis. Dankzij de Facebookactie is de boer voor deze week inmiddels al door zijn voorraad heen. "We zijn overdonderd door de hoeveelheid reacties", zegt Hamelink. Verschillende particulieren en bedrijven hebben inmiddels pruimen gekocht 'voor een redelijke prijs' die de boer ruim uit de kosten haalt.
Verontwaardiging op sociale media
Veel mensen vroegen zich op sociale media verontwaardigd af waarom supermarkten niet hetzelfde doen. Albert Heijn laat in een reactie te weten te werken met een groep vaste telers. "Als het een slecht oogstjaar is zullen we altijd kijken wat we kunnen doen", laat een woordvoerder weten. Ook Lidl werkt op een zelfde manier, de super zegt ook kleinere pruimen te verkopen.
Hamelink is geen vaste AH-teler. Desondanks bood ook de super vandaag aan om de pruimen te verkopen in een AH XL in Vlissingen. "Een sympathiek gebaar", noemen de boer en zijn zus het. Maar voorlopig dus niet meer nodig.
Hulp is druppel op gloeiende plaat
De hulp is bovendien een druppel op een gloeiende plaat. Volgens de NFO zijn de appel- en perenboeren namelijk de volgende slachtoffers van de hitte, als deze de komende tijd doorzet. Zij zijn de volgende die gaan oogsten.
"Voor de boeren die wel kunnen bewateren betekent dat overigens ook een extra kostenpost van zo'n 1300 euro per week", zegt de woordvoerder van NFO. "Dat geld gaat onder meer naar de diesel voor de bewateringswagens en extra werkuren.
Geen schade in de betuwe
Appel- en perenteler Bert de Haan uit de Betuwe bevestigt dat. Boeren in zijn regio hebben mazzel: zij kunnen voldoende water halen uit rivieren in de buurt. "Er is nu nog geen schade aan het fruit", zegt hij.
De Haan vreest wel voor de stijgende temperaturen deze week, die wel richting de 35 graden kunnen gaan. Als het te heet wordt, verdampt het water te snel. Extra bewateren is daarom nu al nachtwerk geworden.
"Als het nog heter of droger wordt, dan kunnen de appels en peren hier ook groeiachterstand oplopen", aldus De Haan. Is er ook nog goed nieuws? "Veel fruit is door de zon extra zoet", zegt de woordvoerder van NFO.